Konferencję otworzył Minister Arkadiusz Myrcha, podkreślając znaczenie dialogu i nowoczesnych narzędzi rozwiązywania sporów dla usprawnienia wymiaru sprawiedliwości.

Dzisiejsze spotkanie odbywa się w momencie szczególnym. Wymiar sprawiedliwości stoi przed koniecznością realnego wzmocnienia access to justice, czyli zapewnienia obywatelom sprawnych postępowań, przejrzystych procedur i skutecznych środków rozwiązywania sporów.

Widzimy rosnące obciążenie sądów, wzrastającą złożoność spraw oraz wyzwania, z jakimi mierzą się instytucje publiczne. W tym kontekście mediacja (…) przestaje być wyłącznie interesującą alternatywą. Staje się potencjalnie realnym, potrzebnym i możliwym do wdrożenia elementem polityki państwa. – zaznaczył Wiceminister.

Po wystąpieniu Ministra Myrchy rozpoczęła się merytoryczna część wydarzenia, obejmująca trzy panele zaplanowane tak, aby ukazać problem obowiązkowej mediacji z różnych perspektyw: międzynarodowej, krajowej oraz praktycznej.

Pierwszy panel poświęcony był modelom międzynarodowym. Eksperci zaprezentowali rozwiązania stosowane w państwach systemu common law oraz krajach prawa kontynentalnego, pokazując, że obligatoryjność mediacji nie musi oznaczać przymusu w potocznym znaczeniu. Przeciwnie – może stać się narzędziem mobilizującym strony do dialogu, a także porządkującym spór i ukierunkowującym go na konstruktywne rozwiązania. Głos zabrali m.in:. prof. Fernando Gascon Inchausti, Uniwersytet Complutense w Madrycie, prof. Michele Lupoi, Uniwersytet Boloński, prof. Wolfgang Hau, Uniwersytet Ludwika i Maksymiliana w Monachium, prof. Marko Bratković, Uniwersytet w Zagrzebiu, prof. Vigita Vebraite, Uniwersytet Wileński oraz dr Victor Martinez Reyes, Uniwersytet Warszawski. Płynne przejście od przykładów zagranicznych do polskich realiów otworzyło przestrzeń do pogłębionej dyskusji o kierunkach możliwych zmian.

Kolejny panel skupił się na aktualnym i potencjalnym modelu mediacji obligatoryjnej w Polsce. Wybitni przedstawiciele środowiska naukowego omówili możliwą zmianę systemu, wskazując zarówno na atuty proponowanych rozwiązań, jak i na wyzwania legislacyjne, organizacyjne i kulturowe, które stoją przed ustawodawcą. Opowiedzieli o tym dr hab. Marcin Dziurda, prof. UW, członek Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego oraz dr hab. Katarzyna Gajda-Roszczynialska, prof. UŚ, członkini Komisji Kodyfikacyjnej Ustroju Sądownictwa i Prokuratury. Wymiana poglądów pozwoliła lepiej zrozumieć, jak stworzyć model odpowiadający realnym potrzebom stron i wymiaru sprawiedliwości.

Naturalnym dopełnieniem wcześniejszych dyskusji był trzeci panel, ukazujący obligatoryjną mediację z trzech perspektyw: sędziego, mediatora oraz profesjonalnego pełnomocnika. O tych doświadczeniach opowiedzieli praktycy: Anna Korwin-Piotrowska, Prezes Sądu Okręgowego w Opolu, koordynator ds. mediacji, Magda Bellwon, mediator i Magdalena Romanowska, radca prawny, Lider Krajowy Sekcji Mediacji Administracyjnej w ramach Ośrodka Mediacji Radców Prawnych przy Krajowej Radzie Radców Prawnych. To praktyczne spojrzenie pokazało, że dopiero zestawienie różnych doświadczeń: z sali rozpraw, kancelarii i pokoju mediacyjnego, pozwala projektować rozwiązania, które mogą skutecznie działać w rzeczywistości.

Dla osób, które nie mogły uczestniczyć w spotkaniu, zapis konferencji dostępny jest na profilu „Mediacja”  na Facebooku https://www.facebook.com/mediacja.gov  

Zdjęcia: Paweł Mazurek/ MS

Baza zdjęć dla mediów: 2025.11.27 | Konferencja „Obligatoryjna mediacja - oksymoron czy prawdziwa szansa?” | Flickr