Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa

Zmiany w normach DKR obowiązujące od 2014 r.

1. Norma N.04

"Na trwałych użytkach zielonych okrywa roślinna nie była koszona i usuwana co najmniej raz w roku, w terminie do dnia 31 lipca, lub nie były na nich wypasane zwierzęta.
W przypadku łąk i pastwisk zadeklarowanych we wniosku o przyznanie pomocy finansowej w ramach działania:
1) płatności dla obszarów NATURA 2000 oraz związanych z wdrażaniem Ramowej Dyrektywy Wodnej,
2) program rolnośrodowiskowy
- okrywa roślinna nie była na nich koszona i usuwana w zakresie i terminie określonym w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich lub nie były na nich wypasane zwierzęta w sezonie pastwiskowym określonym w tych przepisach"

w stosunku do roku 2013 została uzupełniona o następujący zapis:

"W przypadku łąk i pastwisk, innych niż wymienione w akapicie drugim, na których znajdują się:
1) murawy kserotermiczne (6210), zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (6410) lub
2) siedliska gatunków motyli: przeplatki aurinia (1065), czerwończyka nieparka (1060), czerwończyka fioletka (4038), modraszka nausitous (6179), modraszka telejus (6177), lub
3) siedliska gatunków ptaków: błotniaka łąkowego (Circus pygargus), wodniczki (Acrocephalus paludicola)
- okrywa roślinna nie była na nich koszona i usuwana co najmniej raz w roku, w terminie do dnia 31 października, a rolnik w terminie do dnia 9 czerwca danego roku złożył oświadczenie o występowaniu na łące lub pastwisku danego siedliska do właściwego w sprawach dotyczących płatności bezpośredniej, płatności uzupełniającej, płatności cukrowej, płatności do pomidorów i wsparcia specjalnego kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, na formularzu opracowanym i udostępnionym przez tę Agencję, lub nie były na nich wypasane zwierzęta w okresie wegetacyjnym traw".

W praktyce oznacza to, iż dla rolnika posiadającego łąki i pastwiska (niezgłoszone do programu rolnośrodowiskowego) na których znajdują się

1. murawy kserotermiczne (6210), zmiennowilgotne łąki trzęślicowe (6410) lub

2. siedliska gatunków motyli: przeplatki aurinia (1065), czerwończyka nieparka (1060), czerwończyka fioletka (4038), modraszka nausitous (6179), modraszka telejus (6177), lub

3. siedliska gatunków ptaków: błotniaka łąkowego (Circus pygargus), wodniczki (Acrocephalus paludicola)

Termin koszenia i usuwania okrywy roślinnej zostaje przedłużony do dnia 31 października, pod warunkiem że rolnik w terminie do dnia 9 czerwca danego roku złoży oświadczenie o występowaniu na łące lub pastwisku danego siedliska do właściwego Biura Powiatowego ARiMR, na formularzu opracowanym i udostępnionym przez Agencję, lub są na nich wypasane zwierzęta w okresie wegetacyjnym traw".

2. Treść normy N.16 zmieniono na następującą:

"Nie przestrzega się zakazu stosowania na gruntach rolnych gnojowicy w odległości do 10 m, a w przypadku pozostałych nawozów w odległości do 5 m od brzegu:
- jezior i zbiorników wodnych o powierzchni do 50 ha;
- cieków wodnych;
- rowów, z wyłączeniem rowów o szerokości do 5 m liczonej na wysokości górnej krawędzi brzegu rowu;
- kanałów w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne.
Nie przestrzega się zakazu stosowania na gruntach rolnych nawozów w odległości do 20 m od:
- brzegu jezior i zbiorników  wodnych o powierzchni powyżej 50 ha;
- ujęć wody, jeżeli nie ustanowiono strefy ochronnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne;
- granicy obszarów morskiego pasa nadbrzeżnego.

Zmiana polega na zakazie stosowania na gruntach rolnych nawozów w odległości do 20 m od ujęć wody, jeżeli nie ustanowiono strefy ochronnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne;

3. Wprowadzono dwie nowe normy DKR zakresem odpowiadające kontrolowanemu w latach ubiegłych wymogowi W.2 (SMR2) tj.

N.17 "Nie przestrzega się zakazu wprowadzania bezpośrednio i pośrednio do wód podziemnych substancji szczególnie szkodliwych określonych w wykazie I załącznika nr 11 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984 oraz z 2009 r. Nr 27, poz. 169), zwanego dalej "rozporządzeniem w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi", w zakresie w jakim dotyczy to działalności rolniczej, z wyłączeniem przypadku gdy substancje, o których mowa w ww. wykazie I, są zawarte w ściekach bytowych lub komunalnych, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 15 i 16 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne"

oraz

N.18 "Nie przestrzega się zakazu wprowadzania do gleby substancji szczególnie szkodliwych określonych w wykazie II załącznika nr 11 do rozporządzenia w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, w zakresie w jakim dotyczy to działalności rolniczej, z wyłączeniem przypadku gdy substancje, o których mowa w ww. wykazie II, są zawarte w ściekach bytowych lub komunalnych, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 15 i 16 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne, i rolnik nie posiada w tym zakresie pozwolenia wydanego na podstawie art. 140 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne lub nie przestrzega warunków w nim zawartych.

Od 2013 r. systematycznie wchodzą w życie plany zadań ochronnych (PZO), w których zostały określone min. działania obligatoryjne, będące elementem kontroli wzajemnej zgodności.
Działania obligatoryjne mają na celu utrzymanie gatunku stanowiącego przedmiot ochrony na obszarze Natura 2000 w obecnym stanie zachowania i zapobiegnięcie pogorszeniu tego stanu poprzez prowadzenie ekstensywnego użytkowania.
Za wykonanie działań obligatoryjnych na terenie działek rolnych zadeklarowanych we wniosku, zgłoszonych i nie zgłoszonych do płatności/pomocy odpowiedzialny jest rolnik.
Rolnik powinien sprawdzać czy dla jego gospodarstwa położonego w całości lub w części na obszarze natura 2000 zostały ustanowione plany zadań ochronnych lub plany ochrony.

Przedmiotowe informacje będzie można znaleźć na Platformie Informacyjno-Komunikacyjnej na stronie internetowej Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (http://pzo.gdos.gov.pl/) lub na stronach internetowych właściwych Regionalnych Dyrekcji Ochrony Środowiska.
Kontrola wymogu W.1.1. w zakresie przestrzegania wymagań obligatoryjnych wynikających z planów zadań ochronnych sporządzonych na podstawie art. 28 ust. 5 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody albo planów ochrony sporządzonych na podstawie art. 29 ust. 3 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody na terenie gospodarstwa rolnego położonego na obszarach Natura 2000 w zakresie dotyczącym gatunków ptaków wymienionych w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków (Dz. U. Nr 25, poz. 133 z późn. zm.), które spełniają kryteria określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000 (Dz. U. Nr 77, poz. 510)" dotyczy weryfikacji przestrzegania działań obligatoryjnych zawartych w PZO/PO odnośnie gatunków ptaków wymienionych w załączniku nr 2 do rozporządzenia w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków

Kontrola wymogu W.5.1 w zakresie przestrzegania wymagań obligatoryjnych wynikających z planów zadań ochronnych sporządzonych na podstawie art. 28 ust. 5 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody albo planów ochrony sporządzonych na podstawie art. 29 ust. 3 tej ustawy na terenie gospodarstwa rolnego położonego na obszarach Natura 2000 w zakresie dotyczącym typów siedlisk przyrodniczych, gatunków zwierząt oraz gatunków roślin, wymienionych w załącznikach nr 1 - 3 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000" dotyczy weryfikacji przestrzegania działań obligatoryjnych zawartych w PZO/PO w zakresie dotyczącym typów siedlisk przyrodniczych, gatunków zwierząt oraz gatunków roślin, wymienionych w załącznikach nr 1 - 3 do rozporządzenia w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000.

Do działań obligatoryjnych w zakresie siedlisk zalicza się:

1. zachowanie siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków stanowiących przedmioty ochrony położonych na trwałych użytkach zielonych (zakaz niszczenia siedliska poprzez jego zaoranie, zalesienie),

2. ekstensywne użytkowanie kośne, kośno-pastwiskowe lub pastwiskowe trwałych użytków zielonych.

Od 2014 r. rolników ubiegających się o płatności rolnośrodowiskowe obowiązują zmienione wymogi dotyczące stosowania środków ochrony roślin:

RW.1.9 Nieprzestrzeganie nakazu postępowania z opakowaniami jednostkowymi środków ochrony roślin zgodnie z etykietą.

RW.1.10 Nieprzechowywanie przez okres 3 lat dokumentacji dotyczącej stosowanych przez rolników środków ochrony roślin.

RW.1.11 Nieprzestrzeganie nakazu przechowywania środków ochrony roślin w miejscach lub obiektach, które: 1) są położone w odległości nie mniejszej niż 20 m od studni oraz zbiorników i cieków wodnych, chyba że środki te są przechowywane na utwardzonej nawierzchni z betonu szczelnego lub z innych trwałych materiałów izolacyjnych, które są nieprzepuszczalne dla cieczy, oraz 2) umożliwiają ich zamknięcie w sposób zapewniający, że przechowywane w nich środki są niedostępne dla osób trzecich.