Gatunki rodzime w ogródkach bezpiecznych dla natury - Kalendarz ogrodnika w czerwcu - Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska

Gatunki rodzime w ogródkach bezpiecznych dla natury - Kalendarz ogrodnika w czerwcu

26.06.2025

Dzisiaj w naszym mini przewodniku po świecie bezpiecznego i pięknego ogrodnictwa prezentujemy kolejne, rodzime gatunki, które będą cieszyć Wasze oczy w czerwcu oraz te, których należy za wszelką cenę unikać.

Widać rosnące w ziemi zielone rośliny. Z lewej strony do sznurka klamerka przypięta kartka z napisem: "KALENDARZ ogrodnika Wiosna". W środkowej części wbita w ziemie drewniana deska z różnymi ikonami jak np. słońce, konewka do podlewania roślin, sekator.

Co to jest IGO

Inwazyjne gatunki obce (IGO) to organizmy przeniesione celowo lub przypadkowo przez człowieka poza swój naturalny zasięg występowania, to gatunki obce. Miliony lat ewolucji oraz bariery geograficzne, m.in. morza i masywy górskie, spowodowały, że organizmy żywe, występujące w poszczególnych regionach świata, różnią się od siebie.

Toteż dla każdego gatunku można wyznaczyć zasięg występowania nazywany naturalnym. Jego zmiana jest procesem powolnym i zależy od wielu czynników, m.in. zdolności do przystosowywania się do nowych warunków.

Roślina przeniesiona poza swój naturalny zasięg może z czasem przejść w fazę tzw. inwazji, ponieważ nie jest narażona na choroby czy szkodniki, które ograniczały jej rozwój w rodzimych stronach. Skutkiem takiej inwazji może być negatywny wpływ na lokalną przyrodę.

Dlatego pamiętaj, aby nie sadzić roślin należących do inwazyjnych gatunków obcych. Zastępuj je w swoim ogrodzie gatunkami rodzimymi lub obcymi, które nie są inwazyjne.

Nie sadź IGO - niecierpek gruczołowaty

To roślina jednoroczna, łatwo rozprzestrzeniająca się poprzez rozrzucanie nasion na duże odległości podczas gwałtownego pękania owoców. Charakteryzuje się szybkim i synchronicznym wzrostem siewek.

Substancje wydzielane przez niecierpka do gleby przez korzenie niecierpków oraz duża ilość biomasy, mogą hamować kiełkowanie innych roślin wieloletnich. Konkuruje z innymi roślinami o zapylacze, takie jak trzmiele i pszczoły, a więc zmniejsza szanse zapylania rodzimych lub uprawnych gatunków roślin.

Występowanie tego gatunku nad brzegami cieków może zwiększać prawdopodobieństwo pojawienia się erozji.

Posadź rodzimy gatunek:

floks wiechowaty,
ostróżka,
mieczyk ogrodowy.

Inne gatunki zalecane do hodowli to m.in.:

złocienie,
jeżówki,
rudbekia jednoroczna,
dzielżan ogrodowy,
lewkonie,
lwie paszcze,
aksamitki,
malwy,
dalie,
chabry,
lilie,
tytoń oskrzydlony.

Czy wiesz, że …

Jedną z cech sprzyjających inwazji obcych gatunków roślin jest ich długowieczność, tj. długotrwała zdolność do kiełkowania ich nasion. Rośliny te rozmnażając się generatywnie, tworzą bardzo bogaty glebowy bank nasion, dzięki któremu mogą przetrwać w stanie spoczynku nawet 10 lat, co roku kiełkując.

Usuwanie takiej rośliny musi być prowadzone sukcesywnie przez kilka sezonów. Wysoka płodność roślin inwazyjnych i zdolność do rozsiewania nasion na dalekie odległości powoduje szybkie rozprzestrzenianie się i zajmowanie nowych terenów.

Torebki niecierpka gruczołowatego pękając mogą wystrzelić nasiona na odległość nawet 5 m, a nasiona trojeści amerykańskiej i astra nowobelgijskiego zaopatrzone są w puch, który umożliwia ich przenoszenie przez wiatr.

Zachęcamy do projektowania bezpiecznych ogrodów

Daj się zainspirować i stwórz ogród, który będzie nie tylko kolorowy, ale przede wszystkim bezpieczny dla Ciebie i Twoich bliskich. Dołącz do swojego Kalendarza ogrodnika GDOŚ kolejne kartki.

Zdjęcia (3)

Z prawej strony grafiki w okrągłej ramce znajduje się zdjęcie różowych kwiatków. Po lewej stronie znajduje się grafika kartki z napisem "KALENDARZ ogrodnika Wiosna/Lato" Po spodem napis: "czerwiec". W centralnej części zamieszczono tekst: "Czy wiesz, że...
Jedną z cech sprzyjających inwazji obcych gatunków roślin jest długowieczność, tj. długotrwała zdolność do kiełkowania ich nasion. Rośliny te rozmnażając się generatywnie, tworzą bardzo bogaty glebowy bank nasion, dzięki któremu mogą przetrwać w stanie spoczynku nawet 10 lat, co roku kiełkując. Usuwanie takich roślin musi być prowadzone sukcesywnie przez kilka sezonów. Wysoka płodność roślin inwazyjnych i zdolność do rozsiewania nasion na dalekie odległości powoduje szybkie rozprzestrzeniane się i zajmowanie nowych terenów. Torebki niecierpka gruczołowatego pękając mogę wystrzelić nasiona na odległość nawet 5 m, a nasiona trojeści amerykańskiej i astra nowobelgijskiego zaopatrzone są w puch umożliwiający ich przenoszenie przez wiatr. "

U góry grafiki znajduje się napis: "ZAMIAST INWAZYJNYCH GATUNKÓW POSADŹ W OGRODZIE..."W centralnej części grafiki w okrągłej ramce znajdują się trzy zdjęcia przedstawiające kolorowe kwiaty. Od lewej strony pierwsze kwiaty w kolorze różowym podpisane są: "Floks wiechowaty". W środku niebiesko-fioletowe kwiaty podpisane są: "Ostróżka". Po prawej stronie widać kwiaty o różnych kolorach, a pod nimi napis: "Mieczyk ogrodowy". Na dole wymienione są "Inne gatunki zalecane do hodowli: złocienie, jeżówki, rudbekia jednoroczna, dzielżan ogrodowy, lewkonie, lwie paszcze, aksamitki, malwy, dalie, chabry: górski, bławatek wielkogłówkowy, lilie, tytoń oskrzydlony"

Po lewej stronie znajduje się grafika kartki z napisem "KALENDARZ ogrodnika Wiosna/Lato". Na dole w okrągłej ramce znajduje się zdjęcie różowych kwiatów. Całą grafikę wypełnia tekst: "inwazyjne gatunki obce... Organizmy przeniesione celowo lub przypadkowo przez człowieka poza swój naturalny zasięg występowania, to gatunki obce. Miliony lat ewolucji oraz bariery geograficzne, m.in. morza i masywy górskie, spowodowały, że organizmy żywe, występujące w poszczególnych regionach świata, różnią się od siebie. Dlatego dla każdego gatunku można wyznaczyć zasięg występowania nazywany naturalnym. Jego zmiana jest procesem powolnym i zależy od wielu czynników, m.in. zdolności do przystosowywania się do nowych warunków. Roślina przeniesiona poza swój naturalny zasięg może z czasem przejść w fazę tzw. inwazji, ponieważ nie jest narażona na choroby czy szkodniki, które ograniczały jej rozwój w rodzimych stronach. Skutkiem takiej inwazji może być negatywny wpływ na lokalną przyrodę. Dlatego pamiętaj, by nie sadzić roślin należących do inwazyjnych gatunków obcych i staraj się zastępować je w swoim ogrodzie gatunkami rodzimymi lub obcymi, które nie są inwazyjne. Inwazyjny gatunek obcy Niecierpek gruczołowaty - jednoroczna, łatwo rozprzestrzeniająca się poprzez rozrzucenie nasion na duże odległości podczas gwałtownego pękania owoców, charakteryzująca się szybkim i synchronicznym wzrostem siewek. Substancje wydzielane do gleby przez korzenie niecierpków oraz duża ilość biomasy, mogą hamować kiełkowanie innych roślin wieloletnich. Niecierpek gruczołowaty konkuruje z innymi roślinami o zapylacze, takie jak trzmiele i pszczoły, a więc zmniejsza szanse zapylania rodzimych lub uprawnych gatunków roślin. Występowanie tego gatunku nad brzegami cieków może zwiększać prawdopodobieństwo pojawienia się erozji."