Gatunki roślin w ogródkach bezpiecznych dla natury - Kalendarz ogrodnika w październiku
14.10.2025
W naszym mini przewodniku po świecie ogrodnictwa prezentujemy kolejne, bezpieczne gatunki, które będą cieszyć Wasze oczy jesienią oraz te, których należy za wszelką cenę unikać.
Co to jest IGO
Inwazyjne gatunki obce (IGO) to organizmy przeniesione celowo lub przypadkowo przez człowieka poza swój naturalny zasięg występowania, to gatunki obce. Miliony lat ewolucji oraz bariery geograficzne, m.in. morza i masywy górskie, spowodowały, że organizmy żywe, występujące w poszczególnych regionach świata, różnią się od siebie.
Dla każdego gatunku można wyznaczyć zasięg występowania nazywany naturalnym. Jego zmiana jest procesem powolnym i zależy od wielu czynników, m.in. zdolności do przystosowywania się do nowych warunków.
Roślina przeniesiona poza swój naturalny zasięg może z czasem przejść w fazę tzw. inwazji, ponieważ nie jest narażona na choroby czy szkodniki, które ograniczały jej rozwój w rodzimych stronach. Skutkiem takiej inwazji może być negatywny wpływ na lokalną przyrodę.
Dlatego pamiętaj, aby nie sadzić roślin należących do inwazyjnych gatunków obcych. Zastępuj je w swoim ogrodzie gatunkami rodzimymi lub obcymi, które nie są inwazyjne.
Nie sadź IGO - Słonecznik bulwiasty (topinambur)
To silnie rosnąca bylina o żółtych kwiatach, uprawiana ze względu na jadalne bulwy i atrakcyjny wygląd. Jest konkurencyjna w stosunku do rodzimych gatunków z powodu właściwości allelopatycznych (wytwarza związki chemiczne utrudniające rozwój innym roślinom), rozmnażania wegetatywnego i dużych zdolności regeneracyjnych.
Nawet niewielkie fragmenty rozłogów, bulw lub fragmentów łodyg, umożliwiają odnowienie się rośliny, przez co jej usunięcie jest bardzo trudne.
Posadź bezpieczny gatunek taki jak:
- Słonecznik szorstki
- Języczka pomarańczowa
- Tawułka Arendsa
Inne gatunki zalecane do hodowli:
- Rudbekie: jednoroczna lub lśniąca
- Słonecznik zwyczajny
- Dalia
- Ostróżka wieloletnia
- Malwy
- Floks wiechowaty
- Lilie
- Dzielżan ogrodowy
- Jeżówki
- Pluskwica groniasta
- Języczka wąskogłówkowa
- Odętki
- Tytoń ozdobny
Poznaj zasady kodeksu dobrych praktyk w ogrodnictwie:
1. Poznaj, co dokładnie uprawiasz lub sprzedajesz.
2. Wprowadzaj prawidłowe oznakowania oferowanych do sprzedaży roślin.
3. Miej aktualną wiedzę, które obce gatunki roślin stosowane w ogrodnictwie są inwazyjne.
4. Zrezygnuj ze sprzedaży lub z uprawy obcych roślin.
5. Przekazuj klientom informacje o inwazyjnych gatunkach roślin.
6. Unikaj wprowadzania do swojego ogrodu i na tereny zieleni roślin zaliczanych do gatunków inwazyjnych.
7. Promuj stosowanie rodzimych lub nieinwazyjnych roślin obcego pochodzenia.
8. Utrzymuj rośliny obcego pochodzenia w ogrodzie tak, aby nie przedostawały się „za płot”.
9. Wyrzucaj odpady roślinne w sposób odpowiedzialny – nigdy „na dziko”.
Zachęcamy do projektowania bezpiecznych ogrodów. Daj się zainspirować i stwórz ogród, który będzie nie tylko kolorowy, ale przede wszystkim bezpieczny dla Ciebie i Twoich bliskich.
Dołącz w październiku do swojego Kalendarza ogrodnika GDOŚ kolejne kartki.
