Lista inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Unii rozszerzona o kolejne gatunki
23.09.2025
Na mocy rozporządzenia wykonawczego Komisji Europejskiej 2025/1422 z dnia 17 lipca 2025 r. zmieniającego rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 2016/1141 w celu aktualizacji wykazu inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Unii do listy inwazyjnych gatunków obcych (IGO) stwarzających zagrożenie dla Unii zostały dodane kolejne 26 gatunki zwierząt i roślin.
Na mocy rozporządzenia wykonawczego Komisji Europejskiej 2025/1422 z dnia 17 lipca 2025 r. "zmieniającego rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 2016/1141 w celu aktualizacji wykazu inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Unii" do listy inwazyjnych gatunków obcych (IGO) stwarzających zagrożenie dla Unii zostały dodane kolejne 26 gatunki zwierząt i roślin.
Na mocy ww. rozporządzenia niektóre IGO stwarzające zagrożenie dla Polski zostały uznane za IGO stwarzające zagrożenie dla Unii: jeleń sika, rdestowce oraz bóbr kanadyjski.
Termin wejścia w życie ww. rozporządzenia dla większości gatunków to 7 sierpnia 2025 r.., a w przypadku 2 gatunków: bobra kanadyjskiego oraz norki amerykańskiej - 7 sierpnia 2027 r., przy czym bóbr kanadyjski do tego czasu uznawany będzie jako IGO stwarzający zagrożenie dla Polski zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Niektóre z 24 IGO, o które została poszerzona lista unijna, są obecnie przetrzymywane w uprawie lub hodowli, m.in. rak niebieski, piskorz amurski czy grubosz Helmsa. W związku z czym należy zapoznać się z informacjami poniżej.
Co zrobić, jeśli posiadam zwierzę gatunku, który został dodany na unijną listę IGO?
Zwierzęta domowe
Ustawa o gatunkach obcych przewiduje 6 miesięcy od umieszczenia gatunku na liście IGO stwarzających zagrożenie dla Unii na złożenie wniosku o zezwolenie na przetrzymywanie zwierzęcia domowego. Możliwość ta dotyczy to tylko zwierząt domowych przetrzymywanych przed umieszczeniem gatunku na liście IGO stwarzających zagrożenie dla Unii.
W związku z powyższym do 7 lutego 2026 r. należy:
- złożyć wniosek o wydanie zezwolenia na przetrzymywanie i przemieszczanie zwierzęcia (wzór wniosku) albo
- przekazać zwierzę podmiotowi, który posiada stosowne zezwolenie lub do azylu dla zwierząt albo
- oddać zwierzę do uśmiercenia przez lekarza weterynarii oraz poinformować o tym w terminie 7 dni regionalnego dyrektora ochrony środowiska.
Zapasy IGO
Sytuacja ta dotyczy IGO przetrzymywanych komercyjnie np. w sklepach zoologicznych czy szkółkach ogrodniczych.
Posiadacz zapasu nabytego przed umieszczeniem gatunku na liście IGO stwarzających zagrożenie dla Unii ma prawo bez zezwolenia:
- przez rok (do 7 sierpnia 2026 r.) od umieszczenia gatunku na liście IGO stwarzających zagrożenie dla Unii - przetrzymywać lub przemieszczać IGO w celu sprzedaży lub przekazania podmiotom do celów niekomercyjnych, posiadającym stosowne zezwolenia na ich przetrzymywanie i przemieszczanie;
- do dwóch lat (do 7 sierpnia 2027 r.) od umieszczenia gatunku na liście IGO stwarzających zagrożenie dla Unii - przetrzymywać lub przemieszczać IGO w celu:
- sprzedaży lub przekazania podmiotom prowadzącym badania naukowe, prowadzącym ochronę ex situ, wykorzystującym IGO do celów medycznych, posiadającym stosowne zezwolenia;
- uśmiercenia zwierzęcia lub unieszkodliwienia rośliny.
Podmiot, który chce nabyć lub otrzymać IGO od posiadacza zapasu IGO, powinien najpierw uzyskać zezwolenie na ich przetrzymywanie i przemieszczanie (wzór wniosku).
Uwaga: Nie będą wydawane zezwolenia dla podmiotów, które nie posiadając zezwolenia na przetrzymywanie IGO nabyły IGO z zapasu.
Posiadacz zapasu IGO powinien zapewnić przetrzymywanie i przemieszczanie zapasu IGO w obiekcie izolowanym oraz podejmować niezbędne środki w celu uniemożliwienia rozmnażania, rozprzestrzeniania się lub ucieczki IGO.
Jeśli posiadacz zapasu IGO przez 2 lata nie sprzedał lub nie przekazał IGO, to jest zobowiązany poddać zwierzę uśmierceniu zgodnie z zasadami określonymi w ustawie lub roślinę unieszkodliwieniu, w warunkach uniemożliwiających rozprzestrzenienie się tego zwierzęcia lub tej rośliny. Informację o uśmierceniu zwierzęcia lub unieszkodliwieniu rośliny należy przekazać do regionalnego dyrektora ochrony środowiska w terminie 7 dni.
Uwaga:
Kto narusza przepisy dotyczące IGO stwarzających zagrożenie dla Unii/Polski popełnia przestępstwo lub wykroczenie i może zostać obciążony administracyjną karą pieniężną do 1 000 000 zł.
Pamiętaj o zalegalizowaniu przetrzymywanych IGO w przewidzianych prawem terminach!
Więcej informacji: