Portal o przeciwdziałaniu
handlowi ludźmi

Zespół ds. Przeciwdziałania Handlowi Ludźmi MSWiA poleca analizę, przekazaną przez Instytut Wymiaru Sprawiedliwości - opracowanie dr Konrada Burdziaka i Pauliny Banaszak nt. „Przestępstwo handlu ludźmi – wykładnia terminu „handel ludźmi”, sposób prowadzenia przesłuchań i innych dowodów w celu uzyskania materiału potwierdzającego popełnienie tego przestępstwa, charakterystyka jego sprawców”.

Autorzy  przedstawiają analizę akt spraw, w których nastąpiło skazanie za przestępstwo handlu ludźmi, rozpoczynając od wykładni terminu „handel ludźmi” i oceny jej stosowania, ze szczególnym uwzględnieniem relacji handlu ludźmi do nielegalnej adopcji.

Dr Burdziak i pani Banaszak przeanalizowali 25 spraw o handel ludźmi, w których najważniejszymi dowodami były wyjaśnienia podejrzanych oraz zeznania świadków. Przeanalizowali zatem możliwość zastosowania innych środków operacyjnych, takich jak prowokacja policyjna, zakup kontrolowany, niejawny nadzór, kontrola operacyjna.

W 15 na 25 sprawach, podstawą do wszczęcia postępowania karnego było zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa, które w większości – w 10 przypadkach pochodziło od ofiary. Analizowane postępowania przygotowawcze trwały około roku (8 postępowań – od 6 do 12 miesięcy i 7 postępowań – od 3 do 5 lat).

Większość z analizowanych przestępstw została popełniona na terenie Polski (12), a spośród innych krajów najczęściej występują Niemcy (5) i Ukraina (4). Niemal we wszystkich przypadkach doszło do czynu zabronionego, a tylko jeden dotyczył podżegania.

W zdecydowanej większości sprawcami byli mężczyźni (72%), obywatele RP (56%), w wieku 30-39 lat (32%) z wykształceniem podstawowym (40%).

W większości ofiarami sprawców były osoby obce (ponad 79%), kobiety (87,5%) w wieku 20-29 lat (37,5%), obywatelki Polski (ponad 58%) i Ukrainy (prawie 21%).

Większość sprawców w analizowanych przypadkach dopuściła się przyjmowania pokrzywdzonych, a najczęściej stosowanym środkiem działania było wprowadzenie pokrzywdzonego w błąd (niemal 35%), w celu wykorzystania pokrzywdzonych w prostytucji (niemal 83%).

Najczęściej orzekaną karą były 3 lata pozbawienia wolności (24%) bez warunkowego zawieszenia jej wykonywania (60%). W 10 sprawach sądy II instancji wprowadziły zmiany w przyjętych przez Sądy Okręgowe rozstrzygnięciach, jednak głównie polegały one na wskazaniu innego czasu popełniania przez sprawce czynu zabronionego.