Wygląd:

Wklęsły dysk wykonany z ciasta chlebowego wypełniony farszem.

Kształt:

Kształt zbliżony do owalnego, na przekroju owalny, lekko spłaszczony.

Wielkość:

Waga ok. 1-1,5 kg, średnica ok. 30 cm.

Barwa:

Na zewnątrz złocistobrązowe ciasto chlebowe, farsz lekko przyrumieniony o barwie ciemnożółtej, miejscami brązowej. Na przekroju ciasto chlebowe szarobrązowe, farsz o barwie jasnożółtej.

Konsystencja:

Stała, sprężysta, ciasto chlebowe dosyć twarde, farsz zwięzły, lekko wilgotny.  

Smak:

Smak i zapach ciasta chlebowego oraz pieczonego sera twarogowego.

Tradycja:

Polski Spisz zasiedlany był już od XIV w., jednak dopiero w drugiej połowie XIX w. stała się powszechna na tym terenie uprawa roli. Od tego czasu podstawą wyżywienia na Polskim Spiszu, jak i w sąsiednich regionach, były produkty pochodzenia roślinnego, przede wszystkim zbożowe. Pożywienie górali spiskich było bardzo skromne i opierało się na podstawowych produktach, tj. mące, kapuście i ziemniakach. W gospodarstwach oprócz owiec hodowano krowy a z mleka wyrabiano śmietanę, sery i masło. Uprawiano również owies i jęczmień, który przerabiano na mąkę. Mąki używano do wypieków często dodając do niej ziemniaki – nazywane do dziś na Spiszu –„grulami”. Z tak pozyskiwanych surowców przyrządzano grulownik - twaroźnik, który był jednym z podstawowych, tradycyjnych wypieków. Wyrabiano go zarówno w ciągu roku, jak również na uroczystości rodzinne i święta. Podawano go podczas chrzcin i wesel, najczęściej z kawą zbożową. Pieczono go głównie przy okazji pieczenia chleba oraz gdy gospodyni miała akurat biały ser. Gdy pieczono chleb odkładano część ciasta chlebowego, które później wykorzystywano do pieczenia grulownika - twaroźnika. Z sera białego i ugotowanych ziemniaków wyrabiano słodki farsz, do którego dodawano cukier. Farsz wykładano na wcześniej odłożone ciasto chlebowe, a całość wypiekano w piecu chlebowym. Używanie nazwy „grulownik” lub „twaroźnik” uwarunkowane było przeważającym udziałem jednego ze składników w wypieku – ziemniaków (gruli) lub twarogu. Grulownik - twaroźnik był jednym z nielicznych dań przyrządzanych na słodko w Spiszu. Szczególnie sentymentalnie wspominają go starsi mieszkańcy Spisza, pamiętający ubogie czasy dzieciństwa i błogi dla dziecka słodki jego smak.