Jabłka krajeńskie
21.08.2025
W dniu 21 sierpnia 2025 r. na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii: Warzywa i owoce: „jabłka krajeńskie”
Wygląd (zewnętrzny i na przekroju)
Charakterystyczny, kulisty kształt. Miąższ w zależności od odmiany może być twardy lub miękki
Kształt (zewnętrzny i na przekroju)
Okrągły
Wielkość
W zależności od odmiany od 6 do 9 cm
Barwa (zewnętrzna i na przekroju)
Kolor skórki jabłka występuje w odcieniach zieleni, a po dojrzeniu również żółci lub czerwieni, często zmieszanych ze sobą. Miąższ przybiera barwę od bardzo jasnej po jasnożółtą
Konsystencja, „wrażenie w dotyku”
Rozróżnia się skórkę gładką, cienką lub grubą, suchą lub tłustą, często z sinawym nalotem woskowym
Smak i zapach
Słodko-kwaskowaty, rozmaite odmiany mogą być bardziej lub mniej słodkie lub kwaśne
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego
Krajna to „Mała Ojczyzna”, do której serdeczną pamięcią wracają ludzie nie tylko tu urodzeni, ale także związani z tą ziemią w poprzednich pokoleniach oraz ci, którzy trafili tutaj podczas powojennej akcji przesiedleńczej. Krajna to stara nazwa geograficzna, która dziś ma bardziej wymowę historyczną. Nazwę tej krainy spotykamy w dokumentach państwowych i kościelnych z XIII w. W jednym z nich możemy przeczytać: „Terytorium to zwie się Krajna” (Territorium quad KRAYEN dicitur). Jest to dokument wydany z Pyzdrach w 1286 roku przez księcia Przemysława II.
Jabłka krajeńskie produkowane są na południowym stoku Krajny, czyli Regionie Nakielskim oraz Pilskim. Warunki glebowe, charakterystyczny mikroklimat, opady roczne wynoszące 500 mm, długość okresu wegetacji wynoszący około 210 dni jak i położenie topograficzne, sprzyjają dobrym urodzajom, a sprawia to skłon południowy terenu, czyli najbardziej nasłoneczniony. Wszystkie te czynniki przyczyniają się do rozwoju soczystych jabłek. Jabłka krajeńskie to odmiany: Gala, Golden Delicious, Red Jonaprince (Jonagold) oraz Szampion, które produkowane są od pokoleń z zachowaniem tradycyjnych metod uprawy.
Historia sadownictwa na południowym stoku Krajny zaczęła się w latach 30. Wtedy rolnicy Joszko, Fąs i Gromotka na części swoich gruntów ornych w Pobórce Wielkiej posadzili drzewka owocowe. Jednak prawdziwy rozwój sadownictwa zaczął się pod koniec lat 50. W latach 90., gdy produkcja owoców była większa i bardziej wydajna, budowano pierwsze komory chłodnicze i korzystano z nowinek technicznych.
Do dnia dzisiejszego jabłka krajeńskie stanowią ważny element tożsamości mieszkańców regionu. Wiosną, gdy kwitną sady mieszkańcy Pobórki spotykają się na corocznym festynie. Pierwsza impreza odbyła się przed 30. laty i nazwana została Świętem Kwitnącej Jabłoni.