W debacie wzięli udział również byli szefowie resortu rolnictwa: Czesław Siekierski, Marek Sawicki, Jan Krzysztof Ardanowski, Krzysztof Jurgiel, Roman Jagieliński, Gabriel Janowski oraz Artur Balazs. Spotkanie zgromadziło przedstawicieli administracji, organizacji rolniczych i środowisk naukowych, a jego głównym tematem były wyzwania stojące przed polskim i europejskim rolnictwem w kontekście dynamicznie zmieniającej się sytuacji na świecie.

Eksport pod kontrolą, ale bez blokad

Minister Krajewski podkreślił, że Polska jest dużym eksporterem produktów rolnych, osiągając nadwyżkę handlową w wysokości 19 miliardów euro, między innymi dlatego wstrzymanie importu nie może być rozwiązaniem problemów z nadwyżką produkcji.

– Jesteśmy dużym eksporterem. Jeżeli powiemy gdziekolwiek, że blokujemy import, to za chwilę możemy mieć problem z wywozem naszych produktów. Trzeba kontrolować handel, tak jak w eksporcie – powiedział szef resortu rolnictwa.

Krajewski zaznaczył, że – Minister nie może decydować o cenie zboża czy żywca. To nie jest gospodarka centralnie planowana. Ceny kształtują rynki – dodał.

Pomoc dla rolników poszkodowanych przez pogodę

Jednym z głównych tematów forum była pomoc dla rolników, którzy ponieśli straty z powodu przymrozków i innych anomalii pogodowych.

– Tym rolnikom, którzy utracili plony w wyniku przymrozków do 24 maja, udzielana jest pomoc. Wystąpiliśmy do Unii Europejskiej o nadzwyczajne wsparcie i otrzymaliśmy 14,8 mln euro, czyli ponad 60 mln zł – poinformował Krajewski.

Środki te mogą zostać zwiększone nawet o 200% z budżetu krajowego. – Oznacza to około 200 mln zł pomocy dla sadowników oraz 480 mln zł dla rolników, którzy ucierpieli z powodu innych zjawisk pogodowych, jak deszcze nawalne czy gradobicia. Dodatkowo 65 mln zł trafi do rolników z Żuław, których pola zostały zalane – wyliczył minister.

Potrzebna przebudowa systemu ubezpieczeń

Minister wskazał także na konieczność reformy systemu ubezpieczeń rolnych, tak aby rolnicy mieli realne wsparcie w trudnych sytuacjach.

– Nie wszystko powinno być finansowane z budżetu państwa. Jeżeli rolnik się ubezpiecza, musi mieć gwarancję, że ta pomoc rzeczywiście do niego trafi. Nie może być tak, że zakład ubezpieczeniowy odmawia zawarcia polisy tylko dlatego, że w poprzednim roku wypłacił odszkodowanie – mówił Krajewski.

Porównał to do zasad obowiązujących w ubezpieczeniach komunikacyjnych – gdzie składka może wzrosnąć po szkodzie, ale odmowa ubezpieczenia jest niedopuszczalna. – Zakłady, które odmawiają ubezpieczenia rolników, nie powinny otrzymywać żadnego wsparcia z budżetu krajowego – dodał.

Kontraktacja i dopłaty: konieczny rozsądek

Podczas forum minister zwrócił uwagę na potrzebę planowania produkcji i lepszej kontraktacji.

– Rolnik powinien wiedzieć już na etapie planowania zasiewów, w jakiej cenie sprzeda swoje produkty. W przeciwnym razie mamy nadprodukcję i brak zbytu – mówił.

Odnosząc się do dopłat, zaznaczył, że ich nadmierne rozszerzanie może prowadzić do destabilizacji rynku. – Nie upieram się, żeby nie stosować dopłat, ale nie możemy dopłacać do wszystkiego. To prowadziłoby nas z powrotem do punktu wyjścia – dodał.

Nowe ustawy i uproszczenia dla rolników

Minister zapowiedział także kontynuację prac nad projektami ustaw o aktywnym rolniku oraz funkcji produkcyjnej wsi – Te ustawy są już na ścieżce rządowej. Mam nadzieję, że trafią wkrótce do parlamentu, zostaną przyjęte i podpisane przez prezydenta. Chodzi o sprawiedliwy podział środków, aby trafiały one do tych, którzy rzeczywiście prowadzą działalność rolniczą, a nie tylko do właścicieli ziemi – zaznaczył Krajewski.

Dodał, że w ciągu trzech miesięcy jego urzędowania wydał 31 rozporządzeń, które mają uprościć przepisy i ułatwić rolnikom prowadzenie działalności.