Głównym celem spotkania była wymiana doświadczeń w zakresie wdrażania planów strategicznych WPR oraz omówienie wyzwań i szans związanych z uproszczeniami proponowanymi przez Komisję Europejską, zawartymi w projekcie legislacyjnym z 14 maja 2025 r. (COM(2025)236 final).

W oficjalnej części wydarzenia uczestniczył minister Czesław Siekierski, który zaznaczył, że w obecnych warunkach geopolitycznych i społecznych – przy rosnącej presji oczekiwań oraz zmieniających się uwarunkowaniach klimatycznych – planowanie strategiczne stało się nie tylko nowym narzędziem, lecz także nowym standardem działania. Również zwiększona elastyczność państw członkowskich wymaga większej odpowiedzialności i zaangażowania w dialog – zarówno z rolnikami, jak i z obywatelami.

— Wspólna Polityka Rolna musi odpowiadać na współczesne wyzwania – od zmieniających się warunków klimatycznych po zagrożenia dla bezpieczeństwa żywnościowego. Spotkania takie jak to w Krakowie pozwalają nam nie tylko dzielić się doświadczeniami, ale też wspólnie wypracowywać bardziej elastyczne i skuteczne rozwiązania na poziomie unijnym — powiedział minister Czesław Siekierski.

Obrady otworzył dyrektor generalny w Ministerstwie Rolnictwa i Rozowju Wsi Bogusław Wijatyk, który podkreślił, że Kraków i Małopolska to przestrzeń, w której – podobnie jak we Wspólnej Polityce Rolnej – przenikają się tradycja i nowoczesność. Zwrócił uwagę, że Małopolska jest regionem o głęboko zakorzenionej strukturze rolniczej, który przeszedł transformację, pozwalającą rolnikom na łączenie aktywności zawodowej z pracą poza gospodarstwem.

Jako przykład lokalnego sukcesu, który wpisuje się w idee WPR, Bogusław Wijatyk wskazał produkt z oznaczeniem geograficznym „Suska sechlońska” – symbol powiązania dziedzictwa z nowoczesnym podejściem do rozwoju lokalnych systemów żywnościowych.

Sesje plenarne

W sesjach plenarnych uczestnicy wysłuchali prezentacji m.in. o roli systemów jakości żywności i oznaczeń geograficznych w budowaniu odporności lokalnych systemów żywnościowych – w tym inspirującego studium przypadku „Suski sechlońskiej” – produktu tradycyjnego z Małopolski.

Swoimi doświadczeniami dzielili się również przedstawiciele państw członkowskich – m.in. Niemiec, Grecji, Austrii, Portugalii, Francji, Węgier i Słowenii – prezentując działania w zakresie zrównoważenia środowiskowego oraz zarządzania ryzykiem w ramach interwencji krajowych.

Z ramienia Komisji Europejskiej głos zabrał zastępca Dyrektora Generalnego DG AGRI Mihail Dumitru, który przedstawił podsumowanie wdrażania planów strategicznych w UE oraz założenia pakietu uproszczeniowego.

Warsztaty

Po południu uczestnicy nieformalnego spotkania wzieli udział w warsztatach nt.:

• uproszczeń w systemie płatności bezpośrednich (w tym dla małych gospodarstw, GAEC, procedur zmian planu) ;
•  narzędzi zarządzania ryzykiem i płatności kryzysowych.

Podczas dyskusji analizowano konkretne propozycje zawarte w projekcie legislacyjnym oraz ich potencjalny wpływ na systemy krajowe.

Wizyty studyjne

Ostatniego dnia zaproszeni goście odwiedzili Centrum Innowacji i Badań nad Żywnością Prozdrowotną i Bezpieczną w Krakowie – jeden z wiodących w regionie małopolskim zakład przetwórstwa spożywczego oraz Instytut Zootechniki – Państwowy Instytut Badawczy w Balicach, gdzie zaprezentowano lokalne inicjatywy wspierające produkcję zwierzęcą i edukację.

Wizyty były okzją do poznania dobrych praktyk łączących naukę, jakość żywności i lokalne działania w duchu zrównoważonego rozwoju.

Znaczenie spotkania

Wydarzenie zgromadziło blisko 80 uczestników – przedstawicieli wszystkich państw członkowskich UE, Komisji Europejskiej oraz ekspertów środowisk doradczych i naukowych. Była to kolejna edycja spotkania, zainicjowanego w 2008 roku przez francuską prezydencję, które od tego czasu odbywają się co pół roku. Poprzednie miało miejsce w Budapeszcie we wrześniu 2024 r.

Spotkanie w Krakowie potwierdziło, że nieformalne rozmowy i dzielenie się praktyką to nieodzowny element skutecznego wdrażania WPR. Zróżnicowane doświadczenia państw członkowskich pokazują, że chociaż nie ma jednego modelu - są wspólne potrzeby: elastyczności, prostoty, stabilności oraz budowania zaufania między instytucjami a rolnikami.

Polska prezydencja stworzyła przestrzeń do dialogu, w którym zarówno przedstawiciele administracji, jak i Komisji Europejskiej mogli w otwarty sposób rozmawiać o przyszłości polityki rolnej w Europie.