W Strasburgu 23 listopada br. odbyła się sesja plenarna Parlamentu Europejskiego,
w trakcie której posłowie poparli porozumienie z negocjacji trójstronnych dotyczących pakietu legislacyjnego reformy WPR w skład którego wchodzą:

• rozporządzenie o strategicznych planach WPR;
• rozporządzenie o finansowaniu WPR, zarządzaniu nią i jej monitorowaniu
  (tzw. rozporządzenie horyzontalne);
• rozporządzenie o wspólnej organizacji rynków produktów rolnych.

– To dobra wiadomość dla Polski, gdyż mamy podstawy prawne, by zakończyć prace nad  Krajowym Planem Strategicznym – oświadczył wicepremier Henryk Kowalczyk.

Nowa Wspólna Polityka Rolna UE będzie powiązana z Europejskim Zielonym Ładem i kładzie  nacisk na działania  środowiskowo-klimatyczne. Ma w większym stopniu wspierać  małe i średnie gospodarstwa rolne oraz ustanawia stałą rezerwę kryzysową w przypadku niestabilnych cen lub rynków rolnych. Parlament Europejski wprowadził do prawodawstwa tzw. warunkowość społeczną, związaną z warunkami pracy w sektorze rolnym.

Dzięki reformie nowa unijna polityka rolna ma być bardziej ekologiczna, sprawiedliwa, elastyczna i przejrzysta.

Nowe przepisy dotyczące WPR zaczną  obowiązywać od 2023 r.

Wymagania środowiskowo-klimatyczne

Zgodnie z unijnymi przepisami i zobowiązaniami środowiskowo-klimatycznymi Komisja Europejska oceni, czy krajowe plany strategiczne WPR są zgodne z tymi zobowiązaniami. Rolnicy będą podejmować działania  korzystne dla klimatu i środowiska. Państwa członkowskie będą musiały zapewnić, że co najmniej 35% budżetu na rozwój obszarów wiejskich oraz co najmniej 25% płatności bezpośrednich zostanie przeznaczonych na działania środowiskowo-klimatyczne.

Większe wsparcie dla małych gospodarstw i młodych rolników

Parlament zagwarantował, że co najmniej 10% płatności bezpośrednich zostanie przekazane na wsparcie małych i średnich gospodarstw rolnych, a co najmniej 3% budżetu WPR trafi w ręce młodych rolników.

Europosłowie ustalili, że  rezerwa kryzysowa w wysokości 450 mln euro rocznie (w bieżących cenach) będzie stanowiła stałe wsparcie dla rolników w obliczu niestabilności cen lub rynku.

Głosy w dyskusji w PE

W krótkich  wystąpieniach eurodeputowani wyrażali generalnie poparcie dla reformy WPR. Te pozytywne opinie podkreślały potrzebny kierunek zmian WPR, służący środowisku i klimatowi. Pojawiały się głosy o zbyt niskich ambicjach środowiskowych, a także obawy, czy niektóre ograniczenia faktycznie wejdą w życie, czy krajowe plany strategiczne będą wystarczająco ambitne a rolnicy dobrowolnie będą spełniać nowe wymagania, wreszcie czy KE będzie  akceptować tylko ambitne plany strategiczne. Były też głosy mówiące o potrzebie zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego i przestrzegające przed zagrożeniem nadmiernym importem żywności spoza UE.