Rada Ministrów na ostatnim w tym roku posiedzeniu przyjęła projekt ustawy dotyczący wzmocnienia pozycji rolników aktywnych zawodowo, popularnie nazywany ustawą o „Aktywnym Rolniku” oraz projekt zmiany Planu Strategicznego dla WPR na lata 2023–2027, wprowadzający efektywniejsze wykorzystanie środków finansowych WPR i pozwalający na zwiększenie do 300 tys. zł premii dla młodych rolników, którzy decydują się na prowadzenie działalności rolniczej.

Przyjęte rozwiązania realizują rządowy priorytet, jakim jest wzmocnienie pozycji rolników aktywnych zawodowo i są jednymi z najważniejszych celów, które w lipcu 2025 r., obejmując resort rolnictwa wskazał minister Stefan Krajewski.

- Silny rolnik to aktywny rolnik. Ustawą o Aktywnym Rolniku mówimy TAK dla bezpieczeństwa i większej opłacalności produkcji, o co dziś w wielu miejscach w Polsce walczą też rolnicy, obawiając się skutków umowy z Mercosurem. Rozumiem te protesty, ale mam do rolników prośbę - nie dajcie się zwieść kłamstwom polityków Prawa i Sprawiedliwości. Bo także Was premierzy rządu PiS Mateusz Morawiecki i Beata Szydło, przekonywali, że tę umowę trzeba przyspieszyć, a ówczesny minister spraw zagranicznych Jacek Czaputowicz na spotkaniu w Brazylii mówił, że trzeba umowę jak najszybciej podpisać. Obecny rząd od początku umowie był przeciwny. Nasz sprzeciw nie tylko deklarujemy, ale na różnych płaszczyznach konsekwentnie zabiegamy o mniejszość blokującą i jednocześnie już teraz zabezpieczamy sytuację, w której mniejszości blokującej nie da się zbudować. 7 stycznia w Brukseli o rozszerzeniu hamulców bezpieczeństwa będę kolejny raz rozmawiać z komisarzami rolnictwa i handlu. I w Brukseli walcząc o klauzulę wzajemności i w Polsce – przez takie regulacje, jak przyjęty dziś na Radzie Ministrów „Aktywny Rolnik” budujemy bezpieczeństwo polskiej wsi - powiedział minister rolnictwa Stefan Krajewski.

Najważniejsze rozwiązania „Aktywnego Rolnika”

• Z mocy ustawy (automatycznie) za rolników aktywnych zawodowo zostaną uznane osoby spełniające wskazane kryteria, takie jak posiadanie zwierząt lub korzystanie z wybranych płatności czy wsparcia inwestycyjnego.
• Pozostali rolnicy swoją aktywność zawodową dokumentować będą mogli ponoszonymi kosztami działalności rolniczej lub przychodami uzyskanymi ze sprzedaży produktów rolnych.
• Dla ok. 600 tys. małych gospodarstw na rok 2026 wprowadzone zostanie przejściowe rozwiązanie, pozwalające gospodarstwom na przygotowanie się i dostosowanie do nowych regulacji.
• Także w przyszłym roku automatycznie za rolników aktywnych zawodowo uznawani będą rolnicy, którym w roku 2025 przyznane były płatności bezpośrednie w wysokości nie większej niż równowartość kwoty 1125 euro (kwota ta odpowiada limitowi płatności na gospodarstwo w ramach płatności dla małych gospodarstw, czyli nie większych niż 5 ha). To oznacza, że w 2026 roku małe gospodarstwa nie będą musiały dokumentować kosztów lub przychodów.

- Tą ustawą porządkujemy polską wieś i wzmacniamy rolników, którzy pracują i ponoszą realne koszty produkcji. Tworzymy kompletny system, dlatego równolegle z Aktywnym Rolnikiem upraszczamy i naprawiamy Europejski Zielony Ład oraz wspieramy młodych - podnosimy o dodatkowe 100 tys. zł premie dla młodych rolników, którzy zdecydują się na prowadzenia produkcji zwierzęcej. Priorytetem całej unijnej Wspólnej Polityki Rolnej po roku 2027 jest wspieranie zmiany pokoleniowej na wsi, my w Polsce młodych rolników premiujemy już teraz – powiedział minister Krajewski.

Najważniejsze rozwiązania procedowanych zmian w Planie Strategicznym dla WPR na lata 2023–2027

• Premia dla młodych rolników (aktualnie 200 tys. zł), zostanie podwyższona do 300 tys. zł, jeśli w gospodarstwie jest lub będzie prowadzona produkcja zwierzęca na określonym poziomie.
• Wprowadzone zostanie nowe dobrowolne wsparcie, które zrekompensuje rolnikom koszty i utracone dochody związane z realizacją unijnych wymogów (ochrona torfowisk i obszarów podmokłych).
• Lokalne Grupy Działania będą mogły realizować międzynarodowe projekty partnerskie w ramach interwencji LEADER.
• „Usługi doradcze i pomoc techniczna” oraz „Szkolenia, coaching i wymiana najlepszych praktyk w sektorze owoców i warzyw” - to dwie nowe interwencje, z których korzystać będą mogły organizacje producentów i ich członkowie. Wprowadzone wsparcie umożliwi rozwój umiejętności i wiedzy oraz rozwój usług doradczych, szkoleń, coachingu oraz wymianę dobrych praktyk.

Projekty przygotowane przez resort rolnictwa i przyjęte dziś przez Radę Ministrów mają szansę wejść w życie 15 marca 2026 roku.