Tematem konferencji „1000 Robes March for a better Europe” było znaczenie niezawisłości sędziowskiej w społeczeństwie obywatelskim. Nazwa wydarzenia stanowi odniesienie do Marszu 1000 Tóg, który 11 stycznia 2020 r. przeszedł ulicami Warszawy. Wówczas tysiące sędziów, adwokatów i innych przedstawicieli zawodów prawniczych oraz towarzyszących im obywateli wzięło udział w proteście przeciwko zmianie Ustawy o ustroju sądów powszechnych z 2019 r. Jej przepisy wprowadzały między innymi kary dyscyplinarne dla sędziów stosujących prawo Unii Europejskiej. Protest poparło wiele organizacji prawniczych z całego świata. W celu upamiętnienia tego wydarzenia Międzynarodowe Stowarzyszenie Sędziów zwróciło się z wnioskiem do Organizacji Narodów Zjednoczonych, aby 11 stycznia ustanowić „Międzynarodowym Dniem Niezawisłości Sędziowskiej”.

– Tzw. ustawa kagańcowa była największym wyzwaniem, jakie stanęło przed prawnikami w III Rzeczypospolitej. Przed uchwaleniem przez Sejm tzw. ustawy kagańcowej doszło do zwiększenia działań rzeczników dyscyplinarnych oraz nasilenia kampanii nienawiści wobec sędziów. Doszło też do ataków reprezentantów władzy wykonawczej na I Prezes Sądu Najwyższego i sędziów Sądu Najwyższego. Apogeum tych działań było przyjęcie przez Sejm 20 grudnia 2019 r. ustawy ograniczającej swobodę wypowiedzi sędziów i pozwalającej na karanie ich w sposób bardzo uznaniowy – przypomniał minister sprawiedliwości.

Podczas wystąpienia Minister Adam Bodnar podsumował dotychczasowe działania resortu w zakresie wdrażania reform legislacyjnych oraz odbudowy zaufania społeczeństwa do wymiaru sprawiedliwości. Podkreślił rolę instytucji unijnych oraz współpracy międzynarodowej w procesie przywracania w Polsce demokracji konstytucyjnej.  

– Przywracamy w Polsce praworządność. Kierunkowskazem naszych działań jest skuteczność, zgodność z prawem i trwałość przeprowadzanych reform. Doświadczenie walki o praworządność, jakie towarzyszy nam, zgromadzonym na tej sali, uczy nas, mnie również, że demokracja obywatelska potrzebuje gwarancji instytucjonalnych i aktywności społeczeństwa obywatelskiego – powiedział Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar.

Film „Tysiąc Tóg” - przypomniał mi i zapewne Państwu, o co w poprzednich ośmiu latach walczyliśmy i z jakimi problemami musieliśmy się zmierzyć. Ten film dokumentalny przypomina również o celu naszych działań. A jest nim hasło, pod którym przed czterema laty ulicami Warszawy maszerowali sędziowie, sprzeciwiając się tzw. ustawie kagańcowej. To hasło brzmiało: prawo do niezawisłości, prawo do Europy. Sędziowie, ubrani w togi, by jeszcze mocniej podkreślić swoją misję, sprzeciwiali się kneblowaniu ust prawnikom. Bronili państwa prawa. Domagali się poszanowania dla prawa krajowego i europejskiego – przypomniał minister Adam Bodnar.

Minister Bodnar zadeklarował również, że wszystkie najważniejsze projekty zmierzające do przywracania w Polsce rządów prawa będą konsultowane.  - Dotyczyć to będzie nie tylko już gotowej nowelizacji ustawy o Krajowej Radzie Sadownictwa, ale również ustawy dotyczącej rozstrzygnięcia statusu „neo-sedziów” - wyjaśnił minister.

W konferencji uczestniczyli między innymi Prezes Międzynarodowego Stowarzyszenia Sędziów Đuro Sessa, Prezes Europejskiego Stowarzyszenia Sędziów Mikael Sjöberg, sędzia Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe i wiceprezeska gdańskiego oddziału SSP „Iustitia” Dorota Zabłudowska oraz prof. Marek Safjan. Uczestnicy obrad zgodnie stwierdzili, że niezawisłe sądy chronią obywateli przed nadużyciami ze strony autokratycznych rządów. Społeczność międzynarodowa musi reagować, jeśli w danym państwie niezależność sądownictwa jest w jakikolwiek sposób ograniczana.



Biuro Komunikacji i Promocji
Ministerstwo Sprawiedliwości