Scenariusz jest gotowy do bezpośredniego wykorzystania – zawiera szczegółowy przebieg zajęć, kazusy do analizy oraz pomocnicze materiały dla prowadzących, w tym słowniczek kluczowych pojęć. Można go pobrać z bazy materiałów do edukacji konstytucyjnej Ministerstwa Sprawiedliwości, wpisując w wyszukiwarkę hasło „1989”:
👉https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/baza-materialow-do-edukacji-konstytucyjnej.

Cele lekcji

Lekcje obejmują rozwijanie umiejętności krytycznego myślenia i wyciągania wniosków z historii, a także zwiększanie świadomości znaczenia praw człowieka i obywatela w codziennym życiu – w szczególności prawa do sądu i roli niezawisłości sądownictwa.

Zajęcia oparto na cyklu Kolba – metodzie nauczania przez doświadczanie. Dzięki temu uczniowie mogą uczyć się w sposób angażujący i dostosowany do różnych stylów uczenia się.

W dzisiejszej, inauguracyjnej lekcji uczestniczyła klasa z warszawskiego LXVII Liceum Ogólnokształcącego im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego, prowadzona przez nauczycielkę Katarzynę Chojnacką.

W pierwszej części zajęć uczniowie – pracując w grupach – analizowali przypadki łamania praw człowieka w czasach PRL, m.in.:

• pobicie Grzegorza Przemyka,
• uwięzienie Jacka Kuronia i Karola Modzelewskiego,
• usunięcie z uczelni Adama Michnika i Henryka Szlajfera,
• delegalizację „Solidarności”.

Z pomocą Konstytucji RP z 1997 roku oceniali, jakie prawa zostały w tych sytuacjach naruszone. Dzięki aktywnemu wprowadzeniu udało się zaangażować także tych uczniów, którzy wcześniej mieli ograniczony kontakt z tematyką praw człowieka.

Następnie grupy dzieliły się swoimi wnioskami i dyskutowały o znaczeniu prawa do sądu jako podstawowego narzędzia ochrony praw i wolności.

Kolejnym etapem była rozmowa prowadzona przez autorów scenariusza:

• Jacka Michałowskiego, doradcę Ministra Sprawiedliwości ds. społecznych,
• Macieja Sopyłę, metodyka z Wydziału Edukacji Biura Ministra.

Opowiedzieli oni o wybranych przez uczniów prawach i wolnościach oraz o niezależności sądów i sędziów. Przybliżyli także kontekst historyczny wyborów z 1989 roku – momentu przełomowego, który umożliwił opozycji udział w sprawowaniu władzy i otworzył drogę do realnej ochrony praw obywatelskich.

Na zakończenie uczestnicy zastanawiali się, jakie konkretne korzyści wynikają dziś z gwarantowanych przez Konstytucję praw i wolności oraz w jaki sposób mogą uczcić rocznicę wyborów czerwcowych.

Uczniowie aktywnie uczestniczyli w lekcji, zadając pytania m.in. o możliwość wykorzystania preambuły Konstytucji jako podstawy orzeczenia sądu czy o prawo do organizowania zgromadzeń przez osoby niepełnoletnie.

Zachęcamy nauczycieli i nauczycielki do sięgnięcia po ten scenariusz i zaproponowania go swoim uczniom i uczennicom.

Fot. Ministerstwo Sprawiedliwości

Więcej zdjęć tutaj: https://www.flickr.com/