Decyzja w sprawie Manowska i Inni przeciwko Polsce (skarga nr 51455/21)
09.05.2025
Europejski Trybunał Praw Człowieka (dalej ETPC lub Trybunał) opublikował 9 maja 2025 r. decyzję z 1 kwietnia 2025 r., o niedopuszczalności skarg w sprawie Manowska i Inni przeciwko Polsce (skarga nr 51455/21). Decyzja jest powiązana z wyrokiem ETPC w sprawie Sadomski przeciwko Polsce (skarga nr 56297/21). Mając na uwadze podobny przedmiot skarg, Trybunał rozpoznał skargę łącznie z 5 innymi podobnymi skargami: Zaradkiewicz przeciwko Polsce, skarga nr 51685/21, Krajewski przeciwko Polsce, skarga nr 51745/21, Misztal-Konecka przeciwko Polsce, skarga nr 51826/21, Grela przeciwko Polsce, skarga nr 51857/21 i Szanciło przeciwko Polsce, skarga nr 52230/21. Wszystkie skargi dotyczyły postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w sprawie o sygn. II GOK 2/18, zakończonej wyrokiem z dnia 6 maja 2021 r. Skarżący zarzucili na podstawie art. 6 ust. 1 Konwencji, że ich prawo dostępu do sądu i rzetelnego procesu zostało naruszone w postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym zakończonym wyrokiem z dnia 6 maja 2021 r. (sygn. akt II GOK 2/18), którego wynik dotyczył ich bezpośrednio. Skarżący zarzucili, że Naczelny Sąd Administracyjny nie zawiadomił ich o wszczęciu tego postępowania, w szczególności nie doręczył im odwołania złożonego przez pana Jacka Sadomskiego od dotyczącej ich uchwały KRS nr 330/2018 z dnia 28 sierpnia 2018 r., będącej przedmiotem postępowania, ani żadnych decyzji procesowych, które zostały podjęte przed dniem 6 maja 2021 r. w sprawie II GOK 2/18, co skutkowało brakiem możliwości wzięcia przez nich udziału w tym postępowaniu. Ponadto skarżący podnieśli, że Naczelny Sąd Administracyjny zauważył, że jego wyrok z dnia 6 maja 2021 r. (sygn. akt II GOK 2/18) nie dotyczył ważności i skuteczności prezydenckich aktów powołania do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego Sądu Najwyższego. Jednak uchylenie tym wyrokiem uchwały KRS nr 330/2018 z 28 sierpnia 2018 r. w części dotyczącej skarżących naraziło ich na wątpliwości podnoszone w debacie publicznej co do ważności ich powołania.
W ocenie ETPC, skarżący świadomie uczestnicząc w budzącej poważne wątpliwości procedurze i akceptując nominacje, nie mogą twierdzić, że postępowanie przed NSA, którego celem było właśnie zweryfikowanie podnoszonych wątpliwości co do ważności konkursu, było źródłem tych wątpliwości. Zdaniem ETPC przedmiotem postępowania przed NSA nie były prawa cywilne skarżących, zatem art. 6 Konwencji nie miał zastosowania w odniesieniu do skarżących i do postępowania o sygn. II GOK 2/18. Trybunał zwrócił uwagę, że skarżący nie wszczęli również żadnego postępowania mającego na celu ochronę ich reputacji, w którym miałby zastosowanie art. 6 Konwencji. Zamiast tego, skarżący twierdzili, że powinni byli zostać dopuszczeni do udziału w kwestionowanym postępowaniu, które ich zdaniem miało negatywne konsekwencje dla ich reputacji. Trybunał zauważył, że przedmiotowe postępowanie przed NSA miało na celu zbadanie ważności uchwały KRS nr 330/2018, a więc dotyczyło tego, czy zaskarżona uchwała została wydana z naruszeniem obowiązujących przepisów. Nic w treści wyroku NSA ani w jego uzasadnieniu nie wskazuje na to, że prawo skarżących do dobrego imienia - czy to w odniesieniu do jego istnienia, zakresu, czy wykonywania - było w jakimkolwiek momencie przedmiotem toczącego się przed nim postępowania. W rezultacie Trybunał uważa, że wynik postępowania nie był w żaden sposób „bezpośrednio decydujący” dla prawa skarżących do dobrego imienia. Skargi zostały uznane za niezgodne ratione materiae z postanowieniami Konwencji w rozumieniu art. 35 ust. 3 lit. a) Konwencji i zostały odrzucone na podstawie art. 35 ust. 4 Konwencji.