Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka, upamiętnia uchwalenie w 1948 roku przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Ten przełomowy dokument stanowi fundament współczesnego systemu ochrony praw człowieka na świecie, definiując podstawowe prawa i wolności, które przysługują każdemu człowiekowi, bez względu na pochodzenie, narodowość, religię, płeć czy status społeczny.

Polska, jako państwo zobowiązane do przestrzegania tych zasad, wprowadziła je do swojego systemu prawnego, m.in. poprzez Konstytucję RP oraz ratyfikację Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Wartość praw człowieka w praktyce

Prawa obywatelskie i wolności muszą być chronione nie tylko w zapisach konstytucji, ale też w codziennym funkcjonowaniu instytucji państwowych. Demokracja to nie tylko sposób rządzenia, lecz przede wszystkim zbiór wartości wyrażonych w prawach człowieka. Kiedy te prawa są łamane, podważamy podstawy, na których opiera się nasza wspólnota – mówi wiceministra sprawiedliwości Maria Ejchart.

Prawa człowieka to nie tylko abstrakcyjne idee zapisane w międzynarodowych dokumentach, ale realne wartości i prawa, które wpływają na nasze życie każdego dnia. Zapewniają one każdemu z nas godność, wolność oraz bezpieczeństwo — prawo do życia, swobodę wypowiedzi, dostęp do edukacji, udział w życiu społecznym oraz ochronę prywatności.

Obecne wyzwania – rosnące nierówności społeczne, kryzysy humanitarne, zmiany klimatyczne – pokazują, jak pilna i ważna jest ochrona podstawowych praw i wolności na całym świecie. Ich realizacja jest warunkiem budowy społeczeństw opartych na szacunku, solidarności i godności każdego człowieka.

Wspólna odpowiedzialność

Międzynarodowy Dzień Praw Człowieka to także wezwanie do nas wszystkich, byśmy byli aktywnymi strażnikami tych wartości. Nasza codzienna postawa — szacunek wobec innych, troska o własną prywatność, reakcja na przejawy niesprawiedliwości i dyskryminacji — wzmacnia kulturę praw człowieka i przyczynia się do tworzenia otwartego, bezpiecznego i sprawiedliwego społeczeństwa.

Z okazji Dnia Praw Człowieka Ministerstwo zorganizowało lekcję online z udziałem Rzeczniczki Praw Dziecka, w której uczestniczyło 450 szkół. Ponadto w siedzibie Ministerstwa odbyła się lekcja stacjonarna dla dwóch klas VIII szkoły podstawowej, podczas której uczniowie przygotowywali kolaże na temat praw człowieka.

W tym dniu zachęcamy do refleksji nad tym, jak prawa człowieka przekładają się na nasze wybory i relacje: od prostych gestów okazywania szacunku, po świadome korzystanie z własnych praw i odpowiedzialne angażowanie się w życie społeczne. Pamiętajmy, że nasze prawa i wolności idą w parze z odpowiedzialnością za prawa innych.