Zgodnie z art. 27. § 1 Ustawy o ustroju sądów powszechnych (u.s.p.) Prezes i wiceprezes sądu mogą być odwołani przez Ministra Sprawiedliwości w toku kadencji m.in. w przypadku, gdy dalszego pełnienia funkcji nie da się pogodzić z innych powodów z dobrem wymiaru sprawiedliwości.

Procedura odwołania z wymienionych stanowisk rozpoczyna się od wystąpienia przez Ministra Sprawiedliwości z uzasadnionym wnioskiem o podjęciu zamiaru odwołania osób pełniących funkcje prezesa bądź wiceprezesa sądu do kolegium właściwego sądu, które w takiej sytuacji jest zobowiązane zaopiniować działanie Ministra (art. 27 § 2 u.s.p.), przy czym na czas do rozpoznania wniosku Minister jest władny zawiesić osoby, których dotyczy wniosek w pełnieniu czynności (art. 27 § 2 u.s.p.). 

Minister Sprawiedliwości wystąpił z uzasadnionym wnioskiem do kolegium Sądu Okręgowego w Rzeszowie o wyrażenie opinii w przedmiocie odwołania z pełnionych funkcji sędziego SA Waldemara Kroka pełniącego funkcję Prezesa Sądu Okręgowego w Rzeszowie i sędziego SO Grzegorza Plisia pełniącego funkcję Wiceprezesa Sądu Okręgowego w Rzeszowie oraz sędziego Tomasza Berezowskiego pełniącego funkcję Prezesa Sądu Rejonowego w Rzeszowie i sędziego Wojciecha Dudka pełniącego funkcję Wiceprezesa Sądu Rejonowego w Rzeszowie w stosunku do każdej z wymienionych osób zawieszając je z dniem 23 maja 2024 r. w pełnieniu czynności.

W odniesieniu do sędziów: Waldemara Kroka, Grzegorza Plisia, Tomasza Berezowskiego i Wojciecha Dudka wniosek Ministra Sprawiedliwości został uzasadniony brakiem udziału samorządu (tworzonego przez ogół sędziów Sądu Okręgowego i Rejonowego w Rzeszowie) w ich wyborze na stanowisko prezesów i wiceprezesów sądu. 

Minister Sprawiedliwości zwraca uwagę na fakt, że w okresie sprawowania funkcji Ministra Sprawiedliwości przez Zbigniewa Ziobrę, kiedy to w 2017 r. doszło do zmiany przepisów Ustawy o ustroju sądów powszechnych, która wyeliminowała wpływ organów samorządu sędziowskiego na wybór prezesów i wiceprezesów sądów. Doprowadziło to do sytuacji, w której na stanowiska prezesów i wiceprezesów sądów Minister Sprawiedliwości zaczął wyznaczać osoby nieposiadające wystarczającego doświadczenia orzeczniczego i menedżerskiego. Kandydaci na prezesów i wiceprezesów sądów byli wybierani według klucza pozamerytorycznego, co w wielu przypadkach znacząco obniżyło standard zarządzania sądami. 
Wniosek Ministra Sprawiedliwości o odwołanie sędziów: Waldemara Kroka, Grzegorza Plisia, Tomasza Berezowskiego i Wojciecha Dudka został uzasadniony podpisaniem przez ww. sędziów list poparcia sędziów kandydatów do Krajowej Rady Sądownictwa (nieprawidłowo ukształtowanej ustawą z dnia 8 grudnia 2017 r.).
 
Dodatkowym argumentem przemawiającym za odwołaniem sędziów: Waldemara Kroka, Grzegorza Plisia i Tomasza Berezowskiego jest ich udział w procedurze konkursowej przed Krajową Radą Sądownictwa, nieprawidłowo ukształtowaną ustawą z dnia 8 grudnia 2017 r. przy czym nastąpiło to w sytuacji, w której – co najmniej od 19 listopada 2019 r. (wyrok TSUE w sprawie AK przeciwko Polsce) wśród sędziów było powszechnie wiadome, że KRS ukształtowana ustawą z dnia 8 grudnia 2017 r, nie spełnia kryteriów niezależności od władzy wykonawczej i ustawodawczej.

Minister Sprawiedliwości podjął decyzję o wszczęciu procedury odwołania i zawieszenia w pełnieniu funkcji Kierownictwa Sądu Okręgowego i Rejonowego w Rzeszowie po wnikliwym zapoznaniu się z dokumentami dotyczącymi sytuacji sądu, co doprowadziło do wniosku, że jest to jedyne rozwiązanie, które jest w stanie zapobiec pogłębianiu się chaosu w zarządzaniu sądem, czego przyczyną jest brak należytych kompetencji zarządzających nim osób.

Biuro Komunikacji i Promocji
Ministerstwo Sprawiedliwości