Spotkanie sędziów koordynatorów ds. mediacji
21.05.2025
21 maja br. odbyło się spotkanie sędziów koordynatorów ds. mediacji, poświęcone aktualnym wyzwaniom i perspektywom rozwoju mediacji w Polsce. Sędziowie wspólnie omawiali planowane zmiany legislacyjne, dobre praktyki sądów, inicjatywy pilotażowe oraz działania na rzecz upowszechnienia mediacji jako skutecznej formy rozwiązywania sporów. Spotkanie stało się przestrzenią do wymiany doświadczeń oraz refleksji nad kierunkami dalszych działań w obszarze dialogu społecznego.
Spotkanie rozpoczęto od omówienia propozycji legislacyjnych, w tym założeń do ustawy o mediatorach sądowych, akredytowanych ośrodkach mediacyjnych oraz Krajowym Rejestrze Mediatorów. Planowane zmiany mają istotne znaczenie dla profesjonalizacji zawodu mediatora i uporządkowania rynku usług mediacyjnych w kraju.
Zaprezentowano także propozycję przywrócenia do porządku prawnego art. 59a Kodeksu karnego, dotyczącego tzw. umorzenia kompensacyjnego. Wskazano, że mechanizm ten – oparty na założeniach sprawiedliwości naprawczej – może być szczególnie przydatny w sprawach o mniejszej wadze, w których istnieje realna szansa na pojednanie stron.
Ważnym elementem programu była prezentacja wyników ankiety dotyczącej poziomu wiedzy pracowników sądów na temat nieodpłatnej pomocy prawnej, mediacji i edukacji prawnej. Zwrócono uwagę, że uzyskane dane stanowią cenne źródło informacji na temat aktualnych potrzeb szkoleniowych oraz obszarów wymagających wsparcia organizacyjnego i informacyjnego. Uczestnicy zapoznali się również z dobrymi praktykami sądów – podsumowaniem działań sądów rejonowych i okręgowych na rzecz promocji mediacji. Podkreślono, że dzięki zaangażowaniu sędziów – organizacji warsztatów, kampanii informacyjnych, dyżurów oraz współpracy z mediatorami – możliwe było wdrożenie wielu wartościowych i skutecznych praktyk wspierających rozwój mediacji.
Dużym zainteresowaniem cieszyły się wystąpienia sędziów koordynatorów prezentujących innowacyjne projekty pilotażowe realizowane w wybranych sądach. Sędzia Sądu Okręgowego w Poznaniu, pani Magdalena Ławrynowicz, przedstawiła projekt „Multi-door Courthouse”. Z kolei pani Karolina Toczyńska, sędzia Sądu Okręgowego w Warszawie, zaprezentowała projekt „Mediacja frankowa”, dotyczący jednego z najpoważniejszych współczesnych wyzwań dla wymiaru sprawiedliwości – tzw. spraw frankowych.
Zwieńczeniem spotkania była dyskusja, stanowiąca przestrzeń do wymiany poglądów i doświadczeń. Uczestnicy dzielili się refleksjami na temat wdrażania mediacji w swoich sądach, wskazywali napotykane bariery oraz rozwiązania przynoszące pozytywne efekty w praktyce. Poruszano zarówno kwestie legislacyjne i organizacyjne, jak i zagadnienia związane z budowaniem zaufania stron do mediacji, współpracą z mediatorami oraz promocją tej formy rozwiązywania sporów wśród obywateli.
Fot. Ministerstwo Sprawiedliwości