Pracujemy wspólnie w wielu obszarach i wiem, że ta współpraca układa się bardzo dobrze. Nasze kraje łączy wiele — również ścisła współpraca w dziedzinie obronności, w której Pan Ambasador ma tak bogate doświadczenie. Moim głównym polem działania jest cyfryzacja wymiaru sprawiedliwości oraz fundusze — w tym także środki pochodzące ze wsparcia Norweskiego Mechanizmu Finansowego – powiedział Wiceminister Sławomir Pałka.

Jeszcze dziś rano mieliśmy okazję pracować w grupie przygotowującej ważne działania na kolejne lata, a także spotkać się z Pańskimi współpracownikami, którzy wnoszą istotny wkład w prace komitetu. Jestem wdzięczny za to zaangażowanie i liczę na dalszą współpracę – podkreślił Wiceminister.

Ministerstwo Sprawiedliwości rozpoczyna realizację programu „Sprawiedliwość” finansowanego z Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Dzięki 60 mln euro przyznanym Polsce oraz ponad 10,5 mln euro krajowego współfinansowania, resort wdroży kompleksowe działania w trzech kluczowych obszarach: dostępu do wymiaru sprawiedliwości, służby więziennej oraz przeciwdziałania przemocy domowej i przemocy ze względu na płeć. 

Od lat pracuję w obszarze polityki bezpieczeństwa i obronności, głównie z perspektywy prawnej, dlatego szczególnie doceniam nasze partnerstwo w obszarze wymiaru sprawiedliwości. Pochodzimy z różnych tradycji prawnych, a mimo tych różnic nasi eksperci doskonale się rozumieją, co czyni współpracę szczególnie wartościową. W ramach Funduszy Norweskich działamy jako partnerzy, wspólnie wzmacniając dostęp do wymiaru sprawiedliwości. Już dziś widzimy efekty. To dowód, że nasza współpraca przynosi realne i trwałe rezultaty – powiedział Ambasador Norwegii Øysteinem Bø.

Czym jest program Sprawiedliwość?

23 kwietnia 2025 r. podpisano Memorandum of Understanding (MoU) pomiędzy Królestwem Norwegii a Rzeczpospolitą Polską. To początek nowej perspektywy Norweskiego Mechanizmu Finansowego. Ministerstwo Sprawiedliwości otrzymało 60 mln euro na realizację programu „Sprawiedliwość”, który obejmuje trzy precyzyjnie określone obszary tematyczne:

• Dostęp do wymiaru sprawiedliwości
• Służba więzienna
• Przemoc domowa i przemoc ze względu na płeć

 Od dostępu do sądów po wsparcie ofiar przemocy

Dostęp do wymiaru sprawiedliwości (ang. Access to justice) został uznany za jeden z priorytetowych komponentów programu. Na działania w tym obszarze przeznaczono ponad 29 mln euro, z czego 10 mln euro musi zostać wykorzystane na inicjatywy wzmacniające niezależny i rzetelny system sądownictwa zgodny z europejskimi standardami. W ramach obszaru przewidziano jeden konkurs oraz trzy projekty predefiniowane:

• Zapewnienie równego dostępu do wymiaru sprawiedliwości, którego celem jest rozwój systemu nieodpłatnej pomocy prawnej oraz mediacji w celu zwiększenia dostępności usług prawnych i ułatwienia obywatelom korzystania z wymiaru sprawiedliwości.
• Zintegrowany system zarządzania kompetencjami w sądownictwie, czyli wprowadzenie jednolitych standardów wdrażania pracowników, szkoleń i nowoczesnych narzędzi zarządzania kompetencjami  w ramach cyfrowej transformacji sądów.
• Sądy bliżej ludzi, czyli inicjatywa, która zwiększy zaufanie obywateli do wymiaru sprawiedliwości poprzez rozwój przejrzystej komunikacji, popularyzację instytucji ławnika oraz ułatwienia dla obywateli w kontaktach z sądami.

Nowoczesna służba więzienna i kuratela sądowa (ang. Correctional services)  koncentruje się na modernizacji systemu więziennictwa i kurateli sądowej zgodnie z europejskimi standardami praw człowieka. Działania mają poprawić bezpieczeństwo, warunki odbywania kary oraz skuteczność resocjalizacji – również z uwzględnieniem potrzeb kobiet osadzonych. Obszar ten obejmuje działania w ramach dwóch projektów

• „Nowoczesna służba więzienna – bezpieczeństwo, resocjalizacja i zmiana” (ang. Modern Prison Service – security, resocialization and change),
• „Innowacje i zmiany w służbie kuratorskiej” (ang. Innovation and Change in Probation Service).

Obszar przemoc domowa i przemoc ze względu na płeć (ang. Domestic and gender-based violence) przewiduje działania ukierunkowane na przeciwdziałanie i zwalczanie przemocy domowej i przemocy ze względu na płeć, zgodnie z międzynarodowymi i europejskimi standardami praw człowieka poprzez poprawę koordynacji polityk oraz działań antyprzemocowych. Głównym celem tych działań jest poprawa mechanizmu monitorowania i koordynacji na poziomie krajowym oraz udoskonalenie strategii antyprzemocowych na każdym szczeblu, udoskonalenie bazy wiedzy w dziedzinie przeciwdziałania przemocy oraz podniesienie kompetencji profesjonalistów działających zakresie przeciwdziałania kompleksowo przemocy domowej i przemocy ze względu na płeć.

Zdjęcia: Cezary Strawianko/MS 

Baza zdjęć dla mediów: MS_GOV_PL’s albums | Flickr