Wizyta delegacji Departamentu Wykonywania Wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Polsce
20.06.2025
W dniach 16-18 czerwca br. odbyła się wizyta robocza delegacji Departamentu Wykonywania Wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Polsce (DWW).
DWW funkcjonuje w ramach Dyrekcji Generalnej Praw Człowieka i Praworządności w Sekretariacie Radzie Europy. Doradza on Komitetowi Ministrów i pomaga w pełnieniu funkcji nadzoru nad wykonywaniem orzeczeń Trybunału oraz wspiera państwa członkowskie Rady Europy w ich wysiłkach na rzecz pełnego, skutecznego i szybkiego wykonywania orzeczeń ETPC. Nadzór nad wykonywaniem wyroków Trybunału sprawuje Komitet Ministrów Rady Europy. Natomiast obowiązek przestrzegania ostatecznych wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, nakłada na państwa Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.
W skład delegacji wchodzili Szymon Janczarek – ekspert ds. prawnych oraz Joanna Hetnarowicz-Sikora – sędzia Sądu Rejonowego w Słupsku, delegowana przez Ministra Sprawiedliwości do pełnienia funkcji prawnika w DWW. Celem wizyty było omówienie przewlekłości postępowań sądowych oraz przygotowawczych, a także skutecznych działań upowszechniających i edukacyjnych w kontekście wzmocnienia wdrażania orzeczeń ETPC.
Przez wiele lat wyroki sądów międzynarodowych dotyczące praworządności w Polsce były ignorowane. Tak już nie jest. Ministerstwo Sprawiedliwości akceptuje wydane dotychczas przez Europejski Trybunał Praw Człowieka rozstrzygnięcia w sprawach przeciwko Polsce –podkreślił Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar.
Wdrożenie wskazanych orzeczeń ETPC
W ramach wizyty w Ministerstwie Sprawiedliwości zorganizowano spotkanie dotyczące przewlekłości postępowań w sprawach cywilnych i karnych w aspekcie wykonywania wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, w tym grup spraw Bąk przeciwko Polsce, Majewski przeciwko Polsce oraz Rutkowski przeciwko Polsce. W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości, Prokuratury Krajowej, Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury, a także Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Spotkanie pozwoliło na omówienie oczekiwań Komitetu Ministrów i zakresu niezbędnych działań, jakie należy podjąć celem wdrożenia wskazanych orzeczeń ETPC.
Przedstawiciele DWW spotkali się również z sędziami-koordynatorami ds. współpracy międzynarodowej i praw człowieka, funkcjonującymi na poziomie sądów okręgowych, zarówno dla spraw cywilnych, jak i karnych. Celem spotkania było wprowadzenie do procesu wykonywania orzeczeń ETPC, zaprezentowanie polskich spraw dotyczących funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, znajdujących się w procesie wykonywania oraz omówienie roli sędziów-koordynatorów we wdrażaniu działań upowszechniających i edukacyjnych skierowanych do sędziów. Spotkanie cieszyło się dużym zainteresowaniem – uczestniczyło w nim 19 sędziów w trybie stacjonarnym oraz ok. 40 sędziów w trybie on-line. Wydarzenie spotkało się z pozytywnym odbiorem, planowane są kolejne spotkania o charakterze cyklicznym.
Założenia programowe
Odbyło się również posiedzenie Zespołu do spraw Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, w którym uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości (Departamentu Współpracy Międzynarodowej i Praw Człowieka oraz Departamentu Prawa Karnego) a także delegacja DWW. Omówiono kwestię przewlekłości postępowań sądowych oraz przygotowawczych. Obecni na posiedzeniu przedstawili założenia przygotowywanych przez resort programów. Celem programów jest usprawnienie postępowań, zwiększenie efektywności funkcjonowania sądów, w tym stan prac nad nowelizacją tzw. ustawy o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki – tzw. ustawa o skardze na przewlekłość postępowania.
Baza zdjęć dla mediów: https://www.flickr.com/photos/msgovpl/albums/