Polska w Wenezueli

Położenie geograficzne, ludność, obszar, stolica, język urzędowy

Kraj na północnym wybrzeżu kontynentu południowoamerykańskiego, o powierzchni 215 tys. km2, ze stolicą w Georgetown. Liczba ludności to 782 tys., z czego 1/3 zamieszkuje w stolicy. Główne grupy etniczne: Hindusi 43%, Afrykanie 30%, Indianie 9%, Metysi 17%.  Językiem urzędowym Gujany jest angielski, w użyciu jest także hindi, arawak i kreolski.

Warunki klimatyczne

Klimat tropikalny, wilgotny, ze średnią temperatur od 23 do 32 stopni Celsjusza. Nieznaczna różnica temperatur w zależności od pory roku. Wilgotność ok. 70%. Pora deszczowa właściwie całoroczna, opady nasilają się w zależności od regionu kraju. Gujana leży poza pasem nawiedzanym przez huragany.

Główne bogactwa naturalne

Złoto, diamenty, boksyty, mangan, uran, ropa naftowa. Duże zasoby drewna.

System walutowy, kurs i wymiana

Walutą Gujany jest dolar gujański (GYD). Wymiany można dokonać w bankach, kantorach i większych hotelach. Jednocześnie powszechnie akceptowane są dolary amerykańskie. Aktualnie 1 dolar amerykański to w przeliczeniu ok 208 dolarów gujańskich.

Religia

Chrześcijaństwo (zielonoświątkowcy, katolicy, anglikanie, adwentyści) 57%, hinduizm 23%, islam 7%, inne 2,7%.

Wykaz dni świątecznych i wolnych od pracy

Nowy Rok, 23 lutego – Dzień Republiki Gujany, 26 maja - Dzień Niepodległości, Niedziela Wielkanocna, 25 grudnia – Boże Narodzenie oraz ruchome święta muzułmańskie (koniec ramadanu) i hinduskie (Divali).

Infrastruktura transportowa

Z ok. 8 tys. km dróg jedynie 1/10 ma utwardzoną nawierzchnię. Niezbyt rozległa sieć kolejowa służy do transportu surowców. Transport rzeczny na łącznej trasie ok. 1 000 km. Jedno lotnisko międzynarodowe, jedno lotnisko regionalne oraz kilkadziesiąt małych lądowisk w głębi kraju (awionetki pasażerskie i towarowe).

Obowiązek wizowy

Obywateli polskich przy wjeździe do Gujany obowiązują wizy. Aby uzyskać wizę turystyczną, należy wypełnić dwa wnioski i dołączyć dwa zdjęcia paszportowe. Koszt wizy turystycznej wynosi  35 EUR, biznesowej– 130 EUR,. Wniosek o wizę należy złożyć co najmniej 6 tygodni przed planowanym wjazdem do Gujany. Aplikować o wizę można w Ambasadzie Gujany w Brukseli (e-mail:  consular@embassyofguyana.be – pod tym adresem można uzyskać informacje, w jaki sposób dokonać opłat za wizę) bądź w Ambasadzie Gujany w Caracas. Otrzymanie wizy nie gwarantuje wjazdu na terytorium Gujany – ostateczną decyzję podejmują funkcjonariusze miejscowej straży granicznej. Okres ważności paszportu powinien wynosić co najmniej 6 miesięcy. Obowiązuje posiadanie biletu powrotnego i środków pieniężnych na utrzymanie podczas pobytu. W przypadku niemożności złożenia wniosku w placówce dyplomatycznej Gujany, można wysłać wniosek do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Gujany o wydanie wizy przy wjeździe.

Nie ma ograniczeń w przywozie pieniędzy, natomiast wywieźć z Gujany można do 10 tys. USD. Obowiązuje zakaz wwożenia żywności, wydawnictw pornograficznych, zwierząt, żyletek, a także całkowity zakaz przewozu broni, materiałów wybuchowych, substancji narkotycznych oraz surowego mięsa.

W związku z pandemią covid-19  należy dokładnie sprawdzić aktualne informacje na temat zmieniających się ograniczeń co do wjazdu cudzoziemców do kraju.

Ustrój polityczny

Gujana jest państwem demokratycznym z prezydencko-parlamentarnym systemem rządów (prezydent jest jednocześnie głową państwa i szefem rządu oraz ma uprawnienia ustawodawcze) i zagwarantowanym konstytucyjnie pluralizmem politycznym.

Władza ustawodawcza

Władzę ustawodawczą sprawują jednocześnie prezydent (możliwość wydawania dekretów z mocą ustawy i rozporządzeń) i jednoizbowe Zgromadzenie Narodowe. Deputowani do Zgromadzenia (65) są wybierani w wyborach powszechnych w systemie mieszanym (część wybierana w okręgach w systemie proporcjonalnym, część nominowana przez partie polityczne z list krajowych w zależności od ogólnej liczby głosów oddanej na partię). Ponadto prezydent mianuje do 6 członków Zgromadzenia (zasiadają w parlamencie bez prawa głosu, najczęściej są to ministrowie, którzy zgodnie ze zwyczajem powinni być członkami parlamentu).

Władza wykonawcza

Władzę wykonawczą sprawuje rząd, na czele którego stoi prezydent. Prezydent mianuje członków rządu i premiera, kierującego jedynie pracami rządu. Prezydent jest faktycznym szefem rządu i przewodniczy jego posiedzeniom.

Prezydent jest wybierany na pięcioletnią kadencję (bez ograniczonej liczby reelekcji) w wyborach pośrednich, tj. partie polityczne przed wyborami parlamentarnymi przedstawiają kandydatów na prezydenta, urząd obejmuje ten kandydat, którego partia zdobyła najwięcej głosów w wyborach. Prezydent ma prawo rozwiązać Zgromadzenie, natomiast parlament ma ograniczone możliwości odwołania prezydenta (jedynie w przypadku niezdolności do pełnienia urzędu z powodu zaburzeń psychicznych lub w wyniku rażących naruszeń konstytucji.

Struktura administracji gospodarczej

Zadania z zakresu administracji gospodarczej wykonuje rząd, poprzez resorty gospodarcze i finansowe oraz nadzorując działalność wyspecjalizowanych instytucji.

Sądownictwo gospodarcze

Nie ma wydzielonego sądownictwa gospodarczego. Sprawy gospodarcze rozstrzygają sądy cywilne. Jeżeli wartość przedmiotu sporu jest niewielka, wówczas w pierwszej instancji sprawę rozstrzyga sąd magistracki. W przypadku sporu o przedmiot znacznej wartości, sprawa trafia bezpośrednio do wydziału cywilnego Sądu Najwyższego. Od wyroków w pierwszej instancji przysługuje odwołanie do sądu apelacyjnego.

Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej

Gospodarka Gujany opiera się w bardzo dużym stopniu na rolnictwie i przemyśle wydobywczym, które generują blisko 40% PKB, jednak niecałe 60% stanowia usługi. Gujana, z dochodem PKB per capita na poziomie 4 000 dolarów na mieszkańca, była jednym z najbiedniejszych krajów Zachodniej Półkuli. Gospodarka Gujany jest bardzo silnie uzależniona od sprzedaży sześciu sztandarowych produktów eksportowych (boksyty, złoto, cukier, ryż, drewno, krewetki), których wolumen eksportowy zależy od warunków atmosferycznych i pogodowych, a wpływy z eksportu uzależnione są od kształtowania się cen światowych.

W ostatniej dekadzie Gujana odnotowała dodatni wzrost gospodarczy prawie każdego roku.

Zapoczątkowany w roku 1989 r. rządowy Program Naprawy Gospodarki pomógł odwrócić wcześniejszy, trwający blisko 15 lat, całkowity zastój gospodarczy kraju. W ostatnich dwudziestu latach, dzięki pomocy instytucji zagranicznych (tj. IDB, MWF, Bank Światowy) gospodarka Gujany rozwijała się w średnim tempie ponad 5% rocznie. Spowolnienie wzrostu gospodarczego Gujany, nie było tylko i wyłącznie skutkiem światowego kryzysu finansowego z 2008r., wzrostu cen ropy naftowej, lecz także w dużym stopniu było efektem chronicznych problemów gospodarki, zwłaszcza niewydajnej infrastruktury (np. brak systemu dróg na południu i zachodzie kraju), jak i niedoborów wykwalifikowanej siły roboczej.

Rząd Gujany zmaga się od kilku lat z dylematem jak pogodzić spłatę długów zagranicznych z koniecznością zwiększenia wydatków na inwestycje publiczne, zwłaszcza w podstawową infrastrukturę kraju. Gujana jest jednym z najbardziej zadłużonych krajów regionu Ameryki Południowej i Karaibów. W 2006 r. wskaźnik zadłużenia do wartości PKB wynosił ponad 180%. W 2007 Między-Amerykański Bank Rozwoju (Inter-American Development Bank - IDB), główny donator pomocy gospodarczej dla Gujany, umorzył 470 mln dolarów długu Gujany, co przyniosło zmniejszenie wskaźnika zadłużenia w 2007 r. do poziomu 120%. W r. 2019 zadłużenie kraju wynosi 57%. Częściowym rozwiązaniem problemu zadłużenia ma być spłata Wenezueli należności za ropę w postaci ryżu na podstawie umowy podpisanej w 2012r. w ramach Petrocaribe.

Olbrzymie nadzieje dla gospodarki Gujany wiążą się z odkryciem u jej wybrzeży dużych zlóż ropy naftowej, przy jednoczesnym załamaniu się przemysłu wydobywczego w sąsiedniej Wenezueli. Poszukiwania ropy zaczęły się 11 lat temu, a pierwszy szyb wydobywczy postawiono w 2015 r. Od tamtej pory na podmorskim polu o powierzchni blisko 27 km kw. poczyniono kolejnych 10 odkryć złóż z ropą. Dominującym graczem jest koncern ExxonMobil, a wydobycie i sprzedaż miały ruszyć w 2020 r. Koncerny wydobywcze oświadczyły w maju 2020, że pomimo kryzysu w branży  utrzymają projekty poszukiwawcze i wydobywcze w Gujanie. Ze względu na rozpoczęcie wydobycia ropy naftowej w roku 2020, PKB Gujany w 2020 r. wzrosło o 43,5 proc., a w 2021 r. o kolejne 19,9 proc (największy wzrost PKB na świecie).

Główne sektory gospodarki

Podstawą gospodarki Gujany od lat było rolnictwo, wytwarzające ponad 30% PKB. Produkcja rolna jest zdominowana przez uprawy cukru, ryżu oraz połowy krewetek. Gujana prowadzi także intensywną politykę leśną i jest największym eksporterem drewna wśród członków CARICOM.

Na drugim miejscu pod kątem znaczenia dla gospodarki kraju, plasuje się przemysł wydobywczy. Gujana posiada stosunkowo duże zasoby boksytów, aluminium i złota. Eksport sześciu produktów: cukru, złota, boksytów, krewetek, ryżu i drewna stanowi 60% PKB Gujany. Sektor turystyczny jest śladowy w Gujanie. Gujana jest jednym z niewielu państw karaibskich i członków CARICOM, gdzie rolnictwo tak zdecydowanie przeważa nad turystyką i sektorem usług.

 Odkryte kilka lat temu w Gujanie złoża ropy naftowej dają nadzieję na gruntowną i szybką poprawę sytuacji ekonomicznej kraju.

Zasoby te są zachętą dla koncernów energetycznych ExxonMobil, Hess, CNOOC Ltd. i Tullow Oil Plc, które oświadczyły w maju 2020r że utrzymają projekty poszukiwawcze i wydobywcze w Gujanie, mimo kryzysu w branży.

Na początku grudnia 2020r, jako znak nowych czasów dla gospodarki Gujany, w kraju rozpoczęła działalność pierwsza izba handlowa Kanady i Gujany.

 Tabela najważniejszych wskaźników makroekonomicznych

Handel zagraniczny

Partnerami w imporcie są: Trinidad i Tobago – 29% ogólnego importu, Stany Zjednoczone – 27,5% oraz Chiny i Surinam odpowiednio 7,3% i 5,5%. Główne towary importowane to: rękodzieło, maszyny, ropa naftowa i żywność. Najpopularniejsze kierunki eksportu Gujany to Trinidad i Tobago, Kanada i Portugalia. Najważniejsze źródła importu to Stany Zjednoczone, Singapur i Trinidad i Tobago. Główne towary eksportowe to jednostki pływające,  kamienie i metale szlachetne i maszyny, a importowe torównież jednostki pływające, maszyny i na trzecim miejsc paliwa i oleje przemysłowe.

Inwestycje zagraniczne

Rząd Gujany  aktywnie zachęca do bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ). Według raportu Banku Gujany za rok 2018, BIZ w Gujanie wzrosły o 13 mln USD do 109,1 mln USD, w porównaniu z 96,1 mln USD w 2017 r. Wzrost BIZ w Gujanie jest ściśle związany z rozpoczynającym się wydobyciem  ropy i gazu.

Uczestnictwo w wielostronnych organizacjach i porozumieniach o charakterze gospodarczym

Gujana jest jednym z czterech państw założycielskich (obok Barbadosu, Jamajki i Trynidadu i Tobago), Karaibskiej Wspólnoty i Wspólnego Rynku - CARICOM (The Caribbean Community and Common Market). CARICOM powstała w 1973 r. i w chwili obecnej zrzesza 15 państw-członków (oprócz państw założycielskich są to: Antigua i Barbuda, Bahamy, Belize, Dominika, Grenada, Haiti, Saint Lucia, Montserrat, Saint Kitts i Nevis, Saint Vincent i Grenadyny, Surinam) oraz 5 państw nie posiadających pełnego statusu: Anguilla, Bermudy, Brytyjskie Wyspy Dziewicze, Kajmany, Turks i Caicos. CARICOM jest największym i najważniejszym projektem integracji gospodarczej na Karaibach, dodatkowo pogłębionym o elementy tzw. Jednolitego Rynku i Gospodarki CARICOM (CSME - CARRICOM Single Market and Economy).

Wstępny harmonogram wdrażania CSME został przyjęty w 1989 r. w Deklaracji członków CARICOM z Grand Anse, stawiającej sobie za główny cel pogłębienie integracji gospodarczej poprzez przejście od Wspólnego Rynku do utworzenia Jednolitego Rynku i Gospodarki, co powinno zaowocować progresywnym i głębszym włączeniem regionu Karaibów w system gospodarki globalnej oraz umocnić więzi handlowe z nie-tradycyjnymi partnerami państw karaibskich.

Gujana przystąpiła również do utworzonego w 2005 r. przez Wenezuelę stowarzyszenia Petrocaribe. Petrocaribe jest elementem tzw. „boliwariańskiej, solidarnej polityki zagranicznej” Prezydenta Hugo Chaveza i polega na sprzedaży wenezuelskiej ropy naftowej państwom basenu Morza Karaibskiego na warunkach preferencyjnych tj. płatność kredytowana przez stronę wenezuelską na okres 25 lat przy symbolicznej 1% stopie. W chwili obecnej Petrocaribe obejmuje 12 z 15 państw członków CARICOM oraz Kubę, Dominikanę, Honduras i Gwatemalę. Petrocaribe zakłada średni dzienny wolumen sprzedaży wenezuelskiej ropy dla krajów stowarzyszonych na poziomie 185 tys. baryłek dziennie, niemniej w rzeczywistości liczba ta wynosi 145 tys. baryłek (z czego 95 tys. idzie od razu na Kubę) wg. dane 2015r.

Gujana jest również członkiem Światowej Organizacji Handlu (WTO) i brytyjskiej Wspólnoty Narodów (Commonwealth of Nations), powołanej do życia w 1931 r. organizacji międzynarodowej zrzeszającej dawne dominia brytyjskie, obecnie niepodległe kraje. Od marca 2011 r. Gujana jest również członkiem UNASUR.

Stosunki gospodarcze z Unią Europejską

Unia Europejska jest bardzo ważnym partnerem gospodarczym Gujany. Nadrzędnym celem UE jest pomoc krajom karaibskim umożliwiająca im skuteczne odpowiadanie na wyzwania w regionie. Strategia UE w tym zakresie składa się z trzech głównych kierunków: utworzenie politycznego partnerstwa opartego na wspólnych wartościach, przezwyciężanie słabych punktów w dziedzinie gospodarki i ochrony środowiska a także propagowanie spójności społecznej i walka z ubóstwem. Z drugiej strony celem UE w dziedzinie rozwoju jest pomoc wszystkim państwom w regionie Karaibów w osiąganiu długoterminowych celów rozwoju, samodzielnie i w warunkach bezpieczeństwa i stabilności. Dotyczy to również wsparcia tych krajów Karaibów, które do 2020 r., a więc do czasu wygaśnięcia obecnej umowy z Kotonu, zamierzają osiągnąć status państw rozwiniętych. Umowa z Kotonu wygasła w lutym 2020 r. Rozpoczęły się prace po stronie UE, aby położyć podwaliny pod przyszłe partnerstwo z krajami AKP.

UE silnie popiera dążenia państw Karaibów do budowania wspólnoty na szczeblu regionalnym, traktując CARICOM jako oś integracji a CARIFORUM (Karaibskie Forum Państw AKP – Afryki, Karaibów i Pacyfiku) a jego członkami są wszyscy członkowie CARICOM z wyjątkiem Montserrat.

UE ma specjalne stosunki z regionem Karaibów od ponad 30 lat, które zostały zagwarantowane podpisaną w 1975 r. Konwencją z Lome, a od 2000 roku Umową o partnerstwie z Kotonu, w ramach której wyasygnowano budżet pomocowy, zaoferowano preferencje handlowe oraz szereg mechanizmów wsparcia dla wszystkich państw AKP. Od 1 stycznia 2008 r. w stosunkach UE – AKP zaczęły obowiązywać Umowy o partnerstwie gospodarczym (Economic Partnership Agreement – EPA), które wprowadziły istotne zmiany we wcześniejszych relacjach EU z krajami AKP. Od tego dnia zarówno preferencje handlowe na mocy Umowy z Kotonu jak i ulgi zapewnione w 2001 r. przez Światową Organizację Handlu (WTO) przestały obowiązywać. U podstaw EPA leży polityka wzajemności, która ma na celu dostosowanie się do zasady wzajemności obowiązującej w ramach WTO. W praktyce oznacza ona, że kraje AKP, aby móc wejść ze swoimi produktami na rynki Unii Europejskiej muszą w pełni otworzyć w zamian swoje rynki dla produktów z Unii oraz usunąć wszelkie bariery celne i cła importowe.

Gujana zakończyła negocjacje ws. EPA w końcu 2007 r. Oprócz umów gospodarczych z UE, Gujana korzysta w dużym zakresie z unijnej pomocy rozwojowej finansowanej przez Europejski Bank Inwestycyjny w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR). W ramach 10. edycji EFR na lata 2008-2013 wartość środków finansowych dla Gujany wynosiło 51 mln euro i były one przeznaczone m.in. na walkę z powodziami, zarządzanie wybrzeżem morskim (35%) oraz pomoc makroekonomiczną (65%).

Gujana jest objęta Generalnym Systemem Preferencji Celnych UE (GSP). Założeniem tego systemu jest udzielanie przez kraje unijne preferencji celnych wszystkim krajom rozwijającym się i najmniej rozwiniętym, w myśl hasła ”Rozwój poprzez handel”. W praktyce dla krajów karaibskich i członków CARICOM, z których wszystkie objęte są systemem GSP, oznacza to znaczące redukcje stawek celnych na takie produkty jak: tytoń (redukcja o 52%), soki owocowe (30%), owoce (20%), warzywa (14%), ryby (20%). Od 2009 r. Gujana objęta jest również unijnym systemem GSP+. To oznacza dodatkową redukcję stawek celnych (w niektórych przypadkach do 0) oferowanych przez UE krajom, które spełniają warunki poza-gospodarcze (tj. realizowanie polityki zrównoważanego rozwoju, praktyki dobrego rządzenia, a zwłaszcza przestrzeganie praw człowieka i praw pracowniczych, udziału w walce z przestępczością zorganizowaną, itp.).

Gospodarcze umowy dwustronne

Polska nie ma podpisanej żadnej dwustronnej umowy gospodarczej z Gujaną. W kwietniu 2008 r. Prezydent RP ratyfikował podpisaną 25 czerwca 2005 r. w Luksemburgu Umowę zmieniającą Umowę o Partnerstwie między członkami grupy państw Afryki, Karaibów i Pacyfiku z jednej strony a Wspólnotą Europejską i jej Państwami Członkowskimi z drugiej strony, podpisaną w Kotonu dnia 23 czerwca 2000 r. Umowa zmieniająca weszła w życie dnia 1 lipca 2008 r.

Z Umowy wynika obowiązek udzielania przez państwa członkowskie Wspólnoty Europejskiej, w tym Polskę, na podstawie osobnych porozumień, Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu gwarancji „pokrywającej wszelkie ryzyko” (w tym kredytowe, ekonomiczne i polityczne) dla 75% operacji w krajach AKP oraz krajach i terytoriach zamorskich realizowanych w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju (EFR), finansowanych przez Europejski Bank Inwestycyjny z funduszy własnych. Wysokość 10 edycji EFR na lata 2008-2013 jest określona na poziomie 2 mld 30 mln euro. Wysokość gwarancji jest proporcjonalna do wkładu państw członkowskich w kapitale Europejskiego Banku Inwestycyjnego i dla Polski wynosi 2,084% jego wartości, co stanowi w chwili obecnej kwotę 31 mln 730 tys. euro. Minister Finansów jest odpowiedzialny za dokonywanie szacunków potencjalnych wypłat z tytułu gwarancji dla Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz za dokonywanie płatności z tego tytułu.

Umowa nie rodzi dla Polski bezpośrednich skutków gospodarczych. Wkład Polski do 10. edycji EFR umożliwia natomiast polskim przedsiębiorcom uczestnictwo w przetargach organizowanych przez Komisję Europejską na realizację projektów w krajach AKP, finansowanych z EFR.

Dwustronna wymiana handlowa

Za 2019 r. dostępne są tylko dane cyfrowe, i tak: polski eksport do Gujany osiągnął wartość  3,75 milionów USD, zaś wartość polskiego importu z Gujany wyniosła 1,93 milionów USD. Głównymi polskimi produktami eksportowymi do Gujany były: maszyny i urządzenia mechaniczne/elektroniczne, chemikalia organiczne, napoje alkoholowe, tworzywa sztuczne i artykuły z nich. Z Gujany Polska importowała głównie rudy metali i produkty pochodzenia roślinnego.

Wzajemne inwestycje

W Gujanie nie ma jak dotąd żadnych polskich inwestycji bezpośrednich.

Dostęp do rynku dla polskich towarów i usług

Zapisy prawa gujańskiego zapewniają równe traktowanie zagranicznych i krajowych inwestorów odnośnie prawa do zakładania firm oraz wyboru aktywności gospodarczej. Wyjątkami od tej ogólnej zasady są sektory, uważane za strategiczne przez rząd Gujany tj. przemysł wydobywczy, telekomunikacja, leśnictwo, bankowość. Zarówno firmy miejscowe, jak i zagraniczne muszą uzyskać odpowiednie pozwolenia na działalność w ww. obszarach.

Główną gujańską regulacją prawną dotyczącą inwestycji zagranicznych jest, pochodzący z 2004 r., „Akt Inwestycyjny” (Investment Act), który wyznacza ramy prawne dla zapewnienia przez rząd Gujany ochrony inwestycji zagranicznych oraz własności zagranicznych inwestorów. Organem rządowym powołanym do przyciągania inwestycji zagranicznych jest Biuro Inwestycji Gujany (Guyana Office for Investment GO-INVEST), szukające obecnie przede wszystkim zagranicznych inwestycji dla sektora rolno-przetwórczego, turystycznego, telekomunikacyjnego i rybołówstwa. Więcej informacji: http://www.goinvest.gov.gy

Dostęp do rynku pracy

Dostęp cudzoziemców do gujańskiego rynku pracy jest ułatwiony administracyjnie przez rząd Gujany, z uwagi na małą liczebność populacji tego kraju oraz niski procent wysoko kwalifikowanych pracowników. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (Ministry of Home Affairs) jest organem odpowiedzialnym za wydawanie pozwoleń na pracę na terenie Gujany. W praktyce bardzo szybko rozpatruje aplikacje dot. wydania pozwolenia na pracę. Jest również uprawnione do zniesienia niektórych wymogów formalnych (np. opublikowania ogłoszenia o pracę w lokalnej prasie), w przypadkach, gdy pozwolenie na pracę dotyczy pożądanego przez władze gujańskie profilu zawodowego cudzoziemca. Pozwolenie na pracę wydaje się na maksymalny okres trzech lat, z możliwością przedłużenia. O pozwolenie na pracę należy wystąpić przed planowanym przyjazdem do Gujany za pośrednictwem Ambasady Gujany i przy pomocy pracodawcy.

Nabywanie i wynajem nieruchomości

Cudzoziemcy mogą nabywać i wynajmować nieruchomości na terenie Gujany. Prawo regulujące nabywanie nieruchomości w Gujanie, podobnie jak w innych krajach anglojęzycznych Karaibów, wywodzi się z wyspiarskiego prawa zwyczajowego (Common Law). Z uwagi na różnice w prawie cywilnym (m.in. polskim) i zwyczajowym, w przypadku nabywania nieruchomości przez cudzoziemca, sugeruje się korzystanie z usług autoryzowanych pośredników sprzedaży nieruchomości.

System zamówień publicznych

Gujana jest w trakcie prac nad wdrożeniem spójnego systemu zamówień publicznych, wzorowanym na analogicznych rozwiązaniach członków CARICOM.

Z uwagi na istniejące różnice między kulturą europejska a kulturą rejonu Karaibów, w przypadku nawiązywania stosunków handlowych w Gujanie, czy zakupu nieruchomości, rekomendujemy zasięgnąć rady osób doskonale znających miejscowe zwyczaje i mentalność mieszkańców kraju.

Administracja gospodarcza

http://www.mintic.gov.gy (Ministerstwo Turystyki, Przemysłu i Handlu)

https://www.minfor.gov.gy/ (Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Współpracy Międzynarodowej)

http://www.agriculture.gov.gy (Ministerstwo Rolnictwa)

http://www.bankofguyana.org.gy (Bank Centralny Gujany)

Oficjalna prasa ekonomiczna

http://www.guyanachronicle.com (Guyana Sunday Chronicle)

Oficjalne strony o charakterze ekonomicznym

http://www.goinvest.gov.gy (oficjalny portal rządowy dla inwestorów zagranicznych)

http://www.caricom.org (oficjalna strona CARICOM, którego siedziba znajduje się w Gujanie)

www.carib-export.com (Karaibska Agencja Rozwoju Eksportu - Caribbean Export Development Agency)