Dialog dla przyszłości nauki - podsumowanie konsultacji dot. nowej ewaluacji jakości działalności naukowej
04.08.2025
Zakończył się cykl organizowanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego konsultacji online ws. ewaluacji jakości działalności naukowej. W prowadzonych w dniach 23 lipca - 1 sierpnia 2025 roku przez wiceministrę Karolinę Zioło-Pużuk pięciu spotkaniach udział wzięło ok. 3,5 tys. ekspertów i przedstawicieli różnych środowisk naukowych, budując tym samym przestrzeń otwartego dialogu na temat obecnych oraz planowanych zasad ewaluacji działalności naukowej.
Wspólne wyzwania, wspólna odpowiedzialność
– Naszym celem było wysłuchanie środowiska, zderzenie się z oczekiwaniami, ale też z uzasadnionymi obawami, którym trudno się dziwić, gdy na horyzoncie widać istotne zmiany. To się udało, bo zainteresowanie spotkaniami przerosło nasze najśmielsze oczekiwania. W dyskusji przewijała się konieczność dalszego wzmacniania jakościowej oceny dorobku naukowego, przy zachowaniu transparentności i otwartości procesu eksperckiego. Wszystko to na pewno weźmiemy pod uwagę. Dało się odczuć, że nowa ewaluacja budzi emocje i prace nad nią są naszą wspólną odpowiedzialnością – zaznaczyła sekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Karolina Zioło-Pużuk.
Uczestnicy konsultacji, trwających łącznie ponad 12 godzin, podkreślali znaczenie elastycznego podejścia do wykazów czasopism i konferencji, postulując ich dostosowanie do dynamicznych realiów poszczególnych dyscyplin. Wielokrotnie akcentowano też potrzebę premiowania osiągnięć rzeczywiście świadczących o doskonałości naukowej, zamiast mechanicznego gromadzenia punktów.
Nowe kryteria i instrumenty ochrony ludzi nauki
Ważnym, formułowanym wielokrotnie przez środowisko, postulatem było uwzględnienie w procesie ewaluacji takich form aktywności, jak wzory przemysłowe, doktoraty wdrożeniowe czy niesprzedane patenty. Podczas konsultacji przewijały się głosy kładące nacisk na konieczność opracowania jasnych, spójnych reguł premiowania udziału w projektach unijnych, bez względu na ich źródła finansowania. Padły także propozycje włączenia do oceny działalności eksperckiej wykonywanej na rzecz instytucji krajowych i międzynarodowych.
Pojawił się także wątek problemów systemowych, takich jak niestabilne formy zatrudnienia oraz zjawisko tzw. „uśmieciowienia” umów w nauce – uczestnicy podkreślili potrzebę wypracowania skutecznych instrumentów zapewniających stabilność i przewidywalność warunków pracy dla ludzi nauki.
Dziękujemy za głos i współpracę
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego wyraża uznanie dla wszystkich uczestników spotkań, których zaangażowanie stanie się wartością dodaną w toku dalszych prac legislacyjnych i organizacyjnych. Wszelkie zgłoszone uwagi i propozycje będą wnikliwie analizowane i wykorzystane przy kształtowaniu docelowego modelu ewaluacji. Wspólnie budujemy system, który będzie sprzyjał rozwojowi nauki, promował jakość i innowacyjność oraz odpowiadał na realne potrzeby środowiska badawczego.