W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Dodatkowe zajęcia wspomagające w szkole – najczęstsze pytania i odpowiedzi

18.06.2021

W jakich szkołach mogą być realizowane zajęcia wspomagające uczniów? Czy mogą być one prowadzone w formie zdalnej? Z jakich przedmiotów organizuje się zajęcia wspomagające? Jak poinformować o nich rodziców? Jak prawidłowo wyliczyć przysługującą szkole liczbę zajęć wspomagających? Odpowiedzi na te oraz inne pytania opracowaliśmy w zestawie najczęściej zadawanych pytań i podpowiedzi związanych z dodatkowymi zajęciami wspomagającymi. Zachęcamy do zapoznania się z materiałem.

Grafika z tekstem: "Dodatkowe zajęcia wspomagające w szkole – najczęstsze pytania i odpowiedzi"
W jakich szkołach mogą być realizowane zajęcia wspomagające uczniów w opanowaniu i utrwalaniu wiadomości i umiejętności z wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego?

Zajęcia wspomagające mogą być organizowane w:

  • szkołach podstawowych, w tym szkołach podstawowych specjalnych funkcjonujących w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych dla uczniów uczęszczających do klas IV-VIII tych szkół,
  • szkołach ponadpodstawowych, w tym szkołach ponadpodstawowych specjalnych funkcjonujących w specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych dla uczniów uczęszczających do wszystkich klas tych szkół,
  • szkołach artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej i liceum ogólnokształcącego – dla uczniów uczęszczających do klas szkół artystycznych odpowiadających klasom IV-VIII szkoły podstawowej i wszystkim klasom liceum ogólnokształcącego.
W jakich szkołach nie organizuje się zajęć wspomagających?

Zajęć wspomagających nie organizuje się:

  • w szkołach podstawowych dla dorosłych;
  • w liceach ogólnokształcących dla dorosłych;
  • w branżowych szkołach II stopnia;
  • w szkołach policealnych;
  • w szkołach podstawowych specjalnych i szkołach ponadpodstawowych specjalnych, funkcjonujących w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii;
  • w oddziałach specjalnych, szkołach podstawowych specjalnych i szkołach ponadpodstawowych specjalnych, zorganizowanych w podmiotach leczniczych i jednostkach pomocy społecznej.
Czy zajęcia wspomagające organizuje się dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym w szkołach podstawowych?

Zajęć wspomagających nie organizuje się dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym w szkołach podstawowych oraz dla uczniów szkół specjalnych przysposabiających do pracy, realizujących podstawę programową kształcenia ogólnego, o której mowa w załączniku nr 3 i 5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. poz. 356 oraz z 2018 r. poz. 1679).

Zajęć wspomagających nie organizuje się dla oddziałów klasy IV-VIII, do których uczęszczają wyłącznie uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym; tych oddziałów nie bierze się pod uwagę przy ustalaniu liczby godzin zajęć wspomagających planowanych do realizacji w szkole i nie uwzględnia w informacji składnej przez dyrektora szkoły do organu prowadzącego szkołę. 

Kto decyduje o wykorzystaniu i organizacji godzin zajęć wspomagających dla uczniów?

Decyzja o wykorzystaniu i organizacji zajęć wspomagających należy do dyrektora szkoły, który w uzgodnieniu z radą pedagogiczną ustala przedmiot lub przedmioty, które będą realizowane w ramach zajęć wspomagających, biorąc pod uwagę potrzeby uczniów wszystkich oddziałów oraz możliwości organizacyjne szkoły. 

Dyrektor decyduje również o powierzeniu realizacji zajęć wspomagających nauczycielom zatrudnionym w szkole.

Z jakich przedmiotów organizuje się zajęcia wspomagające dla uczniów?

Zajęcia wspomagające mogą być organizowane z wybranych obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego (ujętych w ramowych planach nauczania dla poszczególnych typów szkół) oraz z języka mniejszości narodowej, języka mniejszości etnicznej i języka regionalnego.

Czy są przedmioty „priorytetowe” w ramach tych działań?

Nie, decyzję w tym zakresie pozostawiamy dyrektorom szkół, którzy planując i organizując zajęcia wspomagające dla uczniów muszą brać pod uwagę możliwości organizacyjne szkoły i informacje uzyskane w deklaracjach od rodziców uczniów

Czy zajęcia wspomagające mogą myć prowadzone w formie zdalnej? 

Nie, zajęcia wspomagające muszą być prowadzone w bezpośrednim kontakcie z uczniami (nie mogą być realizowane z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość). 

Również w przypadku uczniów, którzy spełniają obowiązek szkolny poza szkołą na podstawie art. 37 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo Oświatowe, zajęcia wspomagające muszą być prowadzone w szkole

Czy można nie obejmować zajęciami wspomagającymi klas IV-VI, a pulę przeznaczyć na klasy VII-VIII? 

Dyrektor szkoły powinien poinformować rodziców uczniów wszystkich oddziałów o możliwości uczestnictwa w planowanych przez szkołę zajęciach wspomagających, a dopiero w przypadku  braku zainteresowania udziałem w zajęciach w danym oddziale klasowym, można planować przeznaczanie tych godzin dla innych klas czy grup (oddziałowych, międzyoddziałowych). 

W jaki sposób dyrektor szkoły informuje rodziców uczniów o możliwości uczestnictwa w zajęciach wspomagających? 

Dyrektor szkoły – w sposób przyjęty w szkole – informuje rodziców uczniów lub pełnoletnich uczniów o organizowanych w szkole zajęciach wspomagających oraz o możliwości uczestnictwa w nich uczniów, wskazując przedmiot lub przedmioty, z których zajęcia wspomagające będą prowadzone, oraz planowane terminy tych zajęć z poszczególnych przedmiotów.

W przypadku organizacji zajęć wspomagających wyłącznie w 2. terminie  (wrzesień-grudzień roku szkolnego 2021/2022) dyrektorzy szkół podstawowych powinni informować o organizacji tych zajęć również rodziców obecnej klasy III, którzy od września 1 września będą uczniami klasy IV i będą mogli uczęszczać na zajęcia wspomagające.  

Analogiczną informację należy przekazać z początkiem września nowego roku szkolnego   rodzicom/uczniom klasy I w szkołach ponadpodstawowych, którzy rozpoczną we wrześniu naukę w wybranej szkole ponadpodstawowej, w której będą mieli prawo do uczestnictwa 
w zajęciach wspomagających organizowanych w szkole w okresie od 2 września do 22 grudnia 2021 r.

Czy wymaga jest pisemna forma deklaracji uczestnictwa ucznia w organizowanych w szkole zajęciach wspomagających z danego przedmiotu lub przedmiotów?

Tak,  w terminie ustalonym przez dyrektora szkoły rodzice ucznia lub pełnoletni uczeń składają dyrektorowi tej szkoły pisemną deklarację uczestnictwa ucznia w organizowanych w szkole zajęciach wspomagających z danego przedmiotu lub przedmiotów. 

Deklaracje mogą być składane za pomocą środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. z 2020 r. poz. 344) lub za pomocą innych środków łączności

Jak zaplanować organizację zajęć wspomagających w szkole podstawowej, w której nauczanie jest organizowane w klasach łączonych?

W przypadku klas łączonych organizowanych w szkołach podstawowych zgodnie z § 13 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli, składając informację, o której mowa w § 10j rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 28 maja 2021 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, należy każdy oddział klasowy liczyć oddzielnie – analogicznie jak w przypadku rejestracji w SIO

W przypadku szkoły podstawowej, w której liczba uczniów klas IV-VIII jest mniejsza niż 60 uczniów i w której nauczanie jest organizowane w klasach łączonych, zajęcia wspomagające z danego przedmiotu mogą być organizowane w grupie liczącej mniej niż 5 uczniów. W takim przypadku nie mają również zastosowania przepisy § 10g ust. 5-7 rozporządzenia wprowadzające pewne ograniczenia dotyczące zasad organizacji grup. 

W myśl § 13 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli - jeżeli w szkole podstawowej jest organizowane nauczanie w klasach łączonych, to:

  • w klasach IV-VII co najmniej połowę wymiaru godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych, z wyjątkiem muzyki, plastyki i wychowania fizycznego, prowadzi się bez łączenia tych klas z innymi klasami;
  • obowiązkowe zajęcia edukacyjne w klasie VIII, z wyjątkiem wychowania fizycznego, prowadzi się bez łączenia tych klas z innymi klasami.

Jeżeli zatem nauczanie w klasach łączonych jest:

  • organizowane w szkole zgodnie z powyższymi przepisami i 
  • liczba uczniów klas IV-VIII jest mniejsza niż 60 uczniów 

– to zajęcia wspomagające z danego przedmiotu mogą być organizowane 
w grupie liczącej mniej niż 5 uczniów – niezależnie od tego, że część obowiązkowych przedmiotów realizowana jest oddzielnie

Jak prawidłowo wyliczyć przysługującą szkole liczbę zajęć wspomagających?  

Maksymalna liczba godzin zajęć wspomagających zaplanowanych do realizacji w okresie od dnia 31 maja 2021 r. do dnia 22 grudnia 2021 r. nie może przekroczyć iloczynu liczby oddziałów szkolnych, wynikającej z danych systemu informacji oświatowej, według stanu na dzień 31 marca 2021 r., i 10 godzin zajęć wspomagających (z tym że w przypadku szkoły podstawowej oraz szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej do liczby oddziałów nie wlicza się oddziałów klas I-III szkoły podstawowej lub klas szkoły artystycznej odpowiadających klasom I-III szkoły podstawowej). 

Podając planowaną liczbę zajęć wspomagających należy brać pod uwagę oddziały podstawowe (według stanu na 31 marca tego roku), czyli oddziały klas, w których realizowana jest podstawa programowa kształcenia ogólnego / podstawa programowa kształcenia w zawodach. 

Organizowanie nauczania w klasach łączonych w szkole podstawowej, jak również liczba uczniów w klasach - nie mają wpływu na sposób ustalenia przysługującej szkole maksymalnej liczby godzin zajęć wspomagających

Przykład 1
W publicznej szkole podstawowej (według stanu na 31 marca br.) jest po jednym oddziale klas IV-VIII

  • dyrektor szkoły składa do organu wykonawczego j.s.t. - w terminie do dnia 25 czerwca 2021 r. informację, w której może zaplanować organizację do 50 godzin zajęć wspomagających (5 oddziałów x 10 godzin przeliczeniowo na oddział). 

Przykład 2
W publicznej szkole podstawowej (według stanu na 31 marca br.) jest 30 uczniów klas IV-VIII, łączone są klasy IV-V oraz VI-VII, a w przypadku klasy VIII tylko zajęcia wychowania fizycznego są prowadzone w klasach łączonych 

  • dyrektor szkoły składa do organu wykonawczego j.s.t. - w terminie do dnia 25 czerwca 2021 r. informację, w której może zaplanować organizację zajęć wspomagających w wymiarze nie przekraczającym 50 godzin (5 oddziałów x 10 godzin). 

Przykład 3
W technikum (według stanu na 31 marca br.) jest 19 oddziałów 

  • dyrektor szkoły składa do organu wykonawczego j.s.t. - w terminie do dnia 25 czerwca 2021 r. informację, w której może zaplanować organizację zajęć wspomagających w wymiarze nie przekraczającym 190 godzin (19 oddziałów x 10 godzin). 
Czy liczba uczniów w oddziałach, dla których mogą być organizowane zajęcia wspomagające ma wpływ na przysługującą szkole liczbę godzin zajęć wspomagających? 

Nie, liczba uczniów w oddziałach klasowych (obecnie czy w nowym roku szkolnym) nie ma wpływu na przysługującą szkole liczbę godzin zajęć wspomagających. 

Czy liczba uczniów w oddziałach, dla których mogą być organizowane zajęcia wspomagające ma wpływ na organizację zajęć wspomagających?  

Zajęcia wspomagające z danego przedmiotu są organizowane w grupie oddziałowej, jeżeli na te zajęcia zgłosi się co najmniej 10 uczniów danego oddziału.
Jeżeli na zajęcia wspomagające z danego przedmiotu zgłosi się mniej niż 10 uczniów danego oddziału, zajęcia te są organizowane:

  • w przypadku klasy IV szkoły podstawowej lub klasy szkoły artystycznej odpowiadającej klasie IV szkoły podstawowej – w grupie międzyoddziałowej liczącej co najmniej 10 uczniów;
  • w przypadku klas V-VIII szkoły podstawowej lub klas szkoły artystycznej odpowiadających klasom V-VIII szkoły podstawowej w:

a)   grupie międzyoddziałowej lub
b)   grupie międzyklasowej obejmującej uczniów klas V i VI lub klas szkoły artystycznej odpowiadających klasom V i VI szkoły podstawowej, lub
c)   grupie międzyklasowej obejmującej uczniów klas VII i VIII lub klas szkoły artystycznej odpowiadających klasom VII i VIII szkoły podstawowej
- liczącej co najmniej 10 uczniów. 

  • w przypadku szkoły ponadpodstawowej lub szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie liceum ogólnokształcącego - w grupie międzyoddziałowej lub grupie międzyklasowej, liczącej co najmniej 10 uczniów.

W przypadku:

  • szkoły podstawowej, w której liczba uczniów klas IV-VIII jest mniejsza niż 60 uczniów,
  • szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej, w której liczba uczniów klas szkoły artystycznej odpowiadających klasom IV-VIII szkoły podstawowej jest mniejsza niż 60 uczniów,
  • szkoły ponadpodstawowej, w której liczba uczniów jest mniejsza niż 60 uczniów,
  • szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie klas IV-VIII szkoły podstawowej i liceum ogólnokształcącego, w której liczba uczniów klas szkoły artystycznej odpowiadających klasom IV-VIII szkoły podstawowej i wszystkim klasom liceum ogólnokształcącego jest mniejsza niż 60 uczniów,
  • szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie klas VII i VIII szkoły podstawowej i liceum ogólnokształcącego, w której liczba uczniów klas szkoły artystycznej odpowiadających klasom VII i VIII szkoły podstawowej i wszystkim klasom liceum ogólnokształcącego jest mniejsza niż 60 uczniów,
  • szkoły artystycznej realizującej kształcenie ogólne w zakresie liceum ogólnokształcącego, w której liczba uczniów klas odpowiadających wszystkim klasom liceum ogólnokształcącego jest mniejsza niż 60 uczniów,
  • oddziału w szkole specjalnej i oddziału specjalnego w szkole ogólnodostępnej, z wyjątkiem oddziału dla uczniów z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, oraz dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim

- liczba uczniów w grupie oddziałowej, grupie międzyoddziałowej lub grupie międzyklasowej, wynosi co najmniej 5 uczniów.

W przypadku szkoły podstawowej, w której liczba uczniów klas IV-VIII jest mniejsza niż 60 uczniów i w której nauczanie jest organizowane w klasach łączonych, zajęcia wspomagające z danego przedmiotu mogą być organizowane w grupie liczącej mniej niż 5 uczniów

Czy zmiany w liczbie oddziałów, dla których mogą być organizowane zajęcia wspomagające między rokiem szkolnym 2020/2021 a rokiem szkolnym 2021/2022, mają wpływ na przysługującą szkole liczbę godzin zajęć wspomagających ?  

Nie, maksymalną liczbę godzin zajęć wspomagających ustala się według stanu oddziałów szkolnych w szkole, wynikającej z danych systemu informacji oświatowej, według stanu na dzień 31 marca 2021 r.

Zarówno zwiększenie jak i zmniejszenie liczby uprawnionych oddziałów w roku szkolnym 2021/2022 pozostaje bez wpływu na maksymalną liczbę godzin zajęć wspomagających, którą szkoła może planować. 

Czy zmiany w liczbie uczniów, dla których mogą być organizowane zajęcia wspomagające między rokiem szkolnym 2020/2021 a rokiem szkolnym 2021/2022, mają wpływu na organizację zajęć wspomagających?  

Tak, ilustrują to poniższe przykłady:

Przykład 1
Według stanu na 31 marca br. liczba uczniów klas IV-VIII wynosi 57, ale we wrześniu tego roku będzie wynosić 60 uczniów (lub więcej)

  • wymagana minimalna liczebność grupy oddziałowej/ międzyoddziałowej / międzyklasowej – będzie wynosić 10 uczniów

Przykład 2
W roku szkolnym 2020/2021 – w klasach 4-8 uczy się 60 uczniów, natomiast w przyszłym roku szkolnym (2021/2022) w tych klasach będzie 53 uczniów

  • wymagana minimalna liczebność grupy oddziałowej/ międzyoddziałowej / międzyklasowej – będzie wynosić 5 uczniów
Czy godziny zajęć wspomagających powinny zostać umieszczone w arkuszu organizacji pracy szkoły?

Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, które przewiduje możliwość organizacji w szkołach zajęć wspomagających dla uczniów, nie nakłada obowiązku zamieszczania zajęć wspomagających w arkuszu organizacji. Rozporządzenie określa natomiast zakres informacji, którą dyrektor szkoły będzie przedkładał organowi prowadzącemu. Informacja ta ma uwzględniać m.in.: liczbę godzin zajęć wspomagających zaplanowanych do realizacji w danym okresie oraz listę przedmiotów zaplanowanych do realizacji w ramach tych zajęć. W rozporządzeniu zostały także określone zasady dokumentowania zajęć wspomagających.

Czy środki na wynagrodzenia nauczycieli realizujących zajęcia wspomagające będą wliczane do średnich wynagrodzeń nauczycieli?

Tak. Środki na wynagrodzenia nauczycieli realizujących zajęcia wspomagające będą wliczane do średnich wynagrodzeń nauczycieli.

Jakie są zasady dotyczące wynagradzania nauczycieli za prowadzenie zajęć wspomagających?

W przypadku zorganizowania zajęć wspomagających w szkole, nauczyciele realizują je zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2019 r. poz. 2215, z późn. zm.) w zakresie czasu pracy nauczycieli i odpowiednio do powyższego są wynagradzani.

Nauczyciele zatrudnieni w pełnym wymiarze zajęć, zajęcia wspomagające realizują w ramach godzin ponadwymiarowych, o których mowa w art. 35 ustawy – Karta Nauczyciela. Za realizację tych zajęć otrzymują wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe, które zgodnie z powołanym przepisem wypłaca się według stawki osobistego zaszeregowania nauczyciela, z uwzględnieniem dodatku za warunki pracy. W myśl art. 35 ust. 1 ustawy - Karta Nauczyciela w szczególnych wypadkach, podyktowanych wyłącznie koniecznością realizacji programu nauczania, nauczyciel może być obowiązany do odpłatnej pracy w godzinach ponadwymiarowych zgodnie z posiadaną specjalnością, których liczba nie może przekroczyć 1/4 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Przydzielenie nauczycielowi większej liczby godzin ponadwymiarowych może nastąpić wyłącznie za jego zgodą, jednak w wymiarze nieprzekraczającym 1/2 tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć. Powołane przepisy określające maksymalny tygodniowy wymiar godzin ponadwymiarowych, które może realizować nauczyciel, będą miały zastosowanie również w przypadku realizacji zajęć wspomagających.

Natomiast nauczyciele zatrudnieni w niepełnym wymiarze zajęć, zajęcia wspomagające realizują w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć (pensum). W przypadku zaistnienia takiej konieczności do realizacji zajęć wspomagających można również zatrudnić nauczyciela, który nie pracował dotychczas w danej szkole. Zatrudnienie nowego nauczyciela powinno nastąpić zgodnie z przepisami ustawy – Karta Nauczyciela. Nauczyciele, którzy zajęcia wspomagające realizują w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć, za realizację tych zajęć otrzymają wynagrodzenie takie jak za realizację innych zajęć w ramach pensum, tj. ustalone odpowiednio do poziomu ich wykształcenia oraz stopnia awansu zawodowego.

Wynagrodzenie nauczycieli za realizację zajęć wspomagających będzie, więc wynagrodzeniem za godziny ponadwymiarowe lub za realizację tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć, a zatem będzie ono uwzględniane przy obliczaniu kwot wydatkowanych na średnie wynagrodzenia nauczycieli, o których mowa w art. 30 ust. 3 ustawy - Karta Nauczyciela.

 

{"register":{"columns":[]}}