Drugi dzień Kongresu „Nauka dla biznesu” - o synergii nauki z biznesem, scenariuszach dla planety i funduszach na B+R
20.11.2025
Trwa I Narodowy Kongres „Nauka dla biznesu”, a drugi dzień wydarzenia to kolejne eksperckie panele o bieżącej sytuacji i przyszłości polskiej nauki. W czwartek goście i paneliści Kongresu dyskutowali m.in. o wzmocnieniu transferu wyników badań naukowych i efektywnym wykorzystaniu funduszy na badania i rozwój. Jednym z mówców Kongresu był wicepremier i minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski.
– AI przestaje być tematem przyszłości - dzieje się tu i teraz: w laboratoriach, firmach, startupach i administracji. Od naszej reakcji dziś zależy, czy Polska znajdzie się w gronie krajów współtworzących tę zmianę. Polska konsekwentnie buduje zdolność do samodzielnego rozwoju kluczowych technologii cyfrowych. Powstał projekt PLLuM - pierwszy narodowy duży model językowy, w pełni otwarty i rozwijany przez polskie instytucje naukowe i technologiczne. Z PLLuM-a mogą korzystać nie tylko administracja i sektor prywatny, ale też organizacje społeczne i środowisko naukowe – zaznaczył wicepremier Krzysztof Gawkowski.
Lepsza synergia nauki i biznesu
W panelu MNiSW – „Jak wzmocnić transfer wyników badań naukowych?” brała udział podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Maria Mrówczyńska. Wiceminister nauki akcentowała m.in. konieczność dobrej współpracy, która długofalowo przyniesie korzyści wszystkim zainteresowanym, wymaga to jednak stworzenia odpowiedniej przestrzeni regulacyjnej i pełnego wsparcia administracyjnego. – Badania naukowe, które są prowadzone na uczelniach, w instytutach naukowych, czy w Sieci Badawczej Łukasiewicz mają odpowiadać potrzebom biznesu, a przede wszystkim potrzebom społeczeństwa. Chodzi o to, by badania naukowe, które mają potencjał do zmieniania naszej rzeczywistości, nie trafiały tylko na półkę. Współpraca z rynkiem jest konieczna, a wsparciem dla uczelni są centra transferu technologii, które mają za zadanie łączyć naukowców z biznesem. Naukowcy potrzebują w tym zakresie wsparcia, aby nie musieli samodzielnie szukać chętnych firm. Potrzebne są także osoby, które zabezpieczą ich własność intelektualną - stąd istotna rola rzeczników patentowych w uczelniach – podkreślała wiceminister Mrówczyńska.
Uczestnicy panelu, w tym członkowie Zespołu ds. wzmocnienia transferu wyników badań w MNiSW, zwracali też uwagę na konieczność stworzenia mechanizmów wspierających transfer wiedzy do technologii oraz potrzebę zwiększenia roli patentów komercyjnych w modelu ewaluacji jakości działalności naukowej.
Jakie scenariusze dla planety?
W organizowanym przez National Geographic panelu „Ziemia przyszłości: scenariusze dla planety w dobie technologicznej rewolucji” uczestniczyła sekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Karolina Zioło-Pużuk. – Przyszłość wymaga od nas uczenia się przez całe życie — to jeden z głównych megatrendów, który już dziś zmienia rynek pracy i sposób funkcjonowania społeczeństw. Musimy na nowo przemyśleć edukację: jak uczymy, jak oceniamy i jak przygotowujemy ludzi do ciągłej zmiany. Nie demonizujmy sztucznej inteligencji, bo ta – mądrze używana – usprawnia procesy i tworzy przestrzeń dla tego, co ludzkie i kreatywne – mówiła wiceminister Zioło-Pużuk. Sekretarz stanu w MNiSW podkreślała także znaczenie odporności, która powinna stać się kluczowym pojęciem nadchodzących dekad oraz o konieczności podejmowania przyszłych decyzji politycznych w oparciu o badania naukowe.
Pozostali paneliści zgodzili się, że trzy megatrendy, które zdominują dekady do 2050 roku to: technologia, klimat i demografia.
Plan na konsorcja naukowo-przemysłowe
O tym „Jak skutecznie budować konsorcja naukowo-przemysłowe?” rozmawiali uczestnicy panelu Federacji Przedsiębiorców Polskich.
- Budowanie zaufania i konsorcjów musi odbywać się w sposób ciągły. Chodzi też o budowanie wartości. Ona musi istnieć dla obu stron, nie tylko dla przemysłu, ale i dla uczelni. Dla uczelni ważne są np. punkty, publikacje i doktoranci. Są to nieco inne wartości niż dla firmy. I trzeba potrafić pogodzić te podejścia. Potrzebujemy warunków gwarantujących finansowanie unijne obejmujące nie tylko projekt, ale i jego trwałość. Nie jest to kwestia wielkości dofinansowania, ale jego rozłożenia na różne etapy. Bardzo ważny jest też lider projektu. Kolejna sprawa to IP – własność intelektualna tworzona w danym projekcie – wyliczał prof. dr hab. inż. Tadeusz Uhl, dziekan Wydziału Technologii Kosmicznych AGH.
Jak mądrze finansować B+R?
Tematem panelu pod szyldem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju były środki publiczne przeznaczane na naukę. Uczestnicy starali się odpowiedzieć na pytanie – „Jak skutecznie korzystać z funduszy publicznych na przedsięwzięcia B+R nauki i przemysłu?” – Powinniśmy wytaczać jasne cele strategiczne. Musimy zbudować most łączący świat nauki, badań podstawowych i zrozumienia elementarnych procesów ze światem, który daje możliwości rozwojowe. Dobrze skonstruowane, owskaźnikowane i dające wartość dodaną projekty są tym, czego potrzebujemy – jest tym, co przyniesie korzyści polskiej nauce i biznesowi. Nie stać nas na finasowanie projektów, których beneficjentami później nie będziemy my sami – zaznaczył prof. dr hab. inż. Jerzy Małachowski. dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
W piątek ostatni dzień I Narodowego Kongresu „Nauka dla biznesu”
Na trzeci, ostatni, dzień kongresu zaplanowano panele organizowane m.in. przez Polską Akademię Nauk, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Agencję Badań Medycznych i Urząd Patentowy RP. Przebieg wszystkich wydarzeń można śledzić na kanale Kongresu w serwisie YouTube.