18 listopada 2025 r. zakończyła się czwarta edycja Horizon4Poland – wydarzenia skierowanego do środowisk biznesowych i badawczych, chcących uczestniczyć w programie Horyzont Europa -  najważniejszym programie finansowania badań i innowacji UE, z budżetem 93,5 mld EUR na lata 2021-2027. Konferencja była wspólnym przedsięwzięciem Branżowych Punktów Kontaktowych funkcjonujących w Sieci Badawczej Łukasiewicz. Patronat nad konferencją objęli: Komisja Europejska w Polsce oraz Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Patronem medialnym był dziennik Rzeczpospolita.

W konferencji wzięło udział ok. 400 osób, zarówno z Polski jak i zagranicy. Jej głównym celem było wzmocnienie udziału polskich podmiotów w programie Horyzont Europa pod hasłem: Polska w Horyzoncie Europa: Innowacje – Współpraca – Rozwój. Wiodącym tematem była kwestia jak polskie podmioty, w szczególności instytucje naukowe oraz MŚP, pozyskują środki na badania i innowacje i co zrobić, aby mogły ich pozyskiwać więcej.

W debacie strategicznej pt. „Kierunki i wyzwania: jak będzie wyglądać finansowanie nauki w kolejnych Wieloletnich Ramach Finansowych” wzięły udział kluczowe osoby zajmujące się tym obszarem od wielu lat: prof. dr hab. Andrzej Szeptycki, podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, prof. Rafał Łukasik, dyrektor Departamentu Badań, Innowacji i Komercjalizacji w Sieci Badawczej Łukasiewicz, prof. Jerzy  Małachowski, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju oraz prof. Krzysztof Pyrć, prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. 

Jak zaznaczył wiceminister nauki, prof. Andrzej Szeptycki, w najnowszej propozycji Komisji Europejskiej jest zwiększenie budżetu nowego programu HE na lata 2028-2034 do kwoty 175 mld euro, tj. o 83% więcej niż stan obecny. – To bardzo dobra wiadomość z perspektywy polskiej nauki, jednak musimy pracować nad tym, żeby polscy naukowcy potrafili lepiej sięgać po te środki, oraz by wypracować większą synergię między instrumentami europejskimi i krajowymi. Minister zaznaczył również konieczność wprowadzenia do nowego programu HE rozwiązań, które pozwoliłyby na przezwyciężenie innowacyjnej luki pomiędzy Europą Zachodnią a nowymi krajami członkowskimi, takimi jak Polska.

O nowym programie HE jako o szansie na rozwój i wykorzystanie polskiego potencjału w obszarze badań i innowacji mówił w debacie również prof. Rafał Łukasik, zaznaczając, że nie ma innej drogi na pozyskanie środków na te cele niż nieustanne aplikowanie o nie. – Oczywiście ważnym elementem w tym procesie jest również Widening, który pozwoli na jeszcze lepsze wykorzystanie naszego potencjału, gdyż jest to część środków przeznaczonych dla takich krajów jak Polska – dodał. Zaprezentował on również Raport przygotowany przez Centrum Łukasiewicz „Nowy horyzont, nowe możliwości: polskie podejście strategiczne do programu Horyzont Europa 2.0”, dotyczący finansowania badań i rozwoju w nadchodzącej perspektywie budżetowej.

Wszyscy uczestnicy zgodzili się co do tego, że wzrost nakładów na innowacje stanowi szansę zarówno dla Polski jak i Unii Europejskiej, przy czym kluczowe znaczenie dla sukcesu w tym obszarze ma nie tylko wzrost nakładów publicznych, lecz także współpraca nauki z biznesem, która oznacza zaangażowanie nakładów prywatnych.

O Horyzoncie Sukcesu, czyli o budowaniu konsorcjów, które są sercem projektów oraz o dobieraniu strategicznych partnerów, stanowiących istotny czynnik sukcesu w pozyskaniu grantów HE – rozmawiali uczestnicy drugiej debaty, w której wzięli udział przedstawiciele instytutów badawczych oraz firm doradczych pomagających podmiotom aplikującym pozyskać właściwe granty.

„Z Laboratorium na Rynek”, czyli jak skutecznie transferować technologie do gospodarki – to kolejny ważny temat, jaki został poruszony w panelu dyskusyjnym, w którym wzięli udział przedstawiciele uczelni wyższych oraz biznesu, mający już sukcesy na tym polu. Wszyscy uczestnicy zgodzili się co do tego, że między gotowym wynikiem badań a wdrożonym na rynek produktem/usługą – jest ogromna przepaść, stanowiąca kluczowe wyzwanie dla każdego innowacyjnego ekosystemu.

W ramach wydarzenia odbyły się również debaty: „Clean and Safe Sky”, dotycząca sektora lotniczego oraz „XR Made in Poland” skoncentrowana wokół rozwijającej się w imponującym tempie polskiej branży XR.  Zaprezentowano również nadchodzące konkursy w ramach europejskich partnerstw badawczych w obszarze zdrowia i wirtualnych światów („Sesja informacyjna o konkursach w obszarze zdrowia” oraz „Od wizji do rzeczywistości: program badań i innowacji w zakresie wirtualnych światów”).

Tradycyjnym punktem programu był Pitching, podczas którego zaprezentowanych zostało 10 najlepszych projektów z potencjałem do rozwoju w programach europejskich oraz Matchmaking, czyli seria spotkań B2B oraz B2R stanowiących przestrzeń do budowania nowych konsorcjów i partnerstw projektowych w nadchodzących konkursach HE. Podczas matchmakingu odbyło się 135 spotkań potencjalnych partnerów. Rozmowy o nowych przedsięwzięciach kontynuowane były podczas przerw na networking i budowanie nowych relacji.

Wydarzeniem towarzyszącym konferencji Horizon4Poland’25 były warsztaty „Building the European Health Data Space” oraz Gala rozdania nagród dla lekarzy innowatorów.

• Zapraszamy do relacji z wydarzenia