W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Komunikat dla uczelni na temat wybranych rozwiązań przyjętych w ustawie z dnia 4 kwietnia 2025 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie wizowym Rzeczypospolitej Polskiej

30.05.2025

12 maja 2025 r. w Dzienniku Ustaw opublikowana została ustawa z dnia 4 kwietnia 2025 r. o zmianie niektórych ustaw w celu wyeliminowania nieprawidłowości w systemie  wizowym Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. poz. 622). W zakresie mającym wpływ na system szkolnictwa wyższego i nauki ustawa wprowadza zmiany w:

  • ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2024 r. poz. 750, 854, 1473 i 1933 oraz z 2025 r. poz. 620) – dalej: u.s.o.,
  • ustawie z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz. U. z 2024 r. poz. 1556),
  • ustawie z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2024 r. poz. 769, 1222 i 1688 oraz z 2025 r. poz. 619 i 621),
  • ustawie z dnia 7 lipca 2017 r. o Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej (Dz. U. z 2023 r. poz. 843),
  • ustawie z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2024 r. poz. 1571, 1871 i 1897 oraz z 2025 r. poz. 619, 620 i 621) – dalej: „ustawa pswn”.

Ww. przepisy wchodzą w życie, z zastrzeżeniem wyjątków, z dniem 1 lipca 2025 r.

W zakresie szkolnictwa wyższego i nauki ustawa zawiera następujące rozwiązania:

Rekrutacja cudzoziemców na studia

  1.  Ustanowienie zasady, w myśl której wiza w celu odbycia studiów pierwszego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich może być wydana, jeżeli cudzoziemiec przedłoży pisemną informację o zagranicznym świadectwie wydaną przez dyrektora Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej, potwierdzającą uprawnienie do ubiegania się o przyjęcie na studia.

Nowy system rekrutacji na studia pierwszego stopnia oraz jednolite studia magisterskie jest adresowany – co do zasady – do cudzoziemców legitymujących się wydanym za granicą dokumentem, który nie jest dokumentem potwierdzającym uprawnienie do ubiegania się o przyjęcie na studia w Rzeczypospolitej Polskiej, tzn.:

  • świadectwem albo innym dokumentem wydanym przez szkołę lub instytucję edukacyjną działającą w systemie edukacji państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, uprawniającym do ubiegania się o przyjęcie na studia pierwszego stopnia i jednolite studia magisterskie w tych państwach,
  • dyplomem IB (International Baccalaureate) wydanym przez organizację International Baccalaureate Organization w Genewie,
  • dyplomem EB (European Baccalaureate) wydanym przez Szkoły Europejskie zgodnie z Konwencją o Statucie Szkół Europejskich, sporządzoną w Luksemburgu dnia 21 czerwca 1994 r.;
  • świadectwem albo innym dokumentem wydanym za granicą przez szkołę lub instytucję edukacyjną uznawaną przez państwo, na którego terytorium lub w którego systemie edukacji działa, objętym postanowieniami umów międzynarodowych (np. Ukraina, Chiny).
  1. Wprowadzenie nowego systemu rekrutacji na studia pierwszego stopnia oraz jednolite studia magisterskie, zgodnie z którym uczelnia może przyjąć na studia cudzoziemca, który nie legitymuje się ww. dokumentem potwierdzającym uprawnienie do ubiegania się o przyjęcie na studia w Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli w toku rekrutacji cudzoziemiec ten – poza przedłożeniem zagranicznego świadectwa wraz z pisemną informacją o tym świadectwie wydaną przez dyrektora Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej, potwierdzającą uprawnienie do ubiegania się o przyjęcie na studia – złożył z wynikiem pozytywnym egzamin wstępny przeprowadzony przez uczelnię.
    Egzaminy wstępne przeprowadza się w celu sprawdzenia:
  • wiedzy w zakresie niezbędnym do podjęcia studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu lub
  • uzdolnień artystycznych, sprawności fizycznej lub szczególnych predyspozycji do podjęcia studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu - przy czym ich wyniki mogą stanowić do 100 % łącznego wyniku możliwego do uzyskania przez kandydata w toku rekrutacji.
  1. Ustanowienie zasady, w myśl której cudzoziemiec legitymujący się wydanym za granicą dyplomem ukończenia studiów, może zostać przyjęty na studia drugiego stopnia, jeżeli podczas rekrutacji przedstawi dyplom ukończenia studiów, wraz z pisemną informacją o tym dyplomie wydaną przez dyrektora NAWA potwierdzającą uprawnienie do ubiegania się o przyjęcie na studia.

Nowy system rekrutacji na studia drugiego stopnia jest adresowany – co do zasady – do cudzoziemców legitymujących się wydanym za granicą dyplomem ukończenia studiów, który:

  • nie jest dyplomem uprawniającym do kontynuacji kształcenia na studiach drugiego stopnia, o którym mowa w art. 326 ust. 1 ustawy pswn;
  • nie został uznany za dyplom równoważny odpowiedniemu polskiemu dyplomowi na podstawie umowy międzynarodowej, o której mowa w art. 327 ust. 1 ustawy pswn, albo w drodze postępowania nostryfikacyjnego.
  1. Ustanowienie zasady, że każdy cudzoziemiec niebędący obywatelem państwa członkowskiego UE, EFTA, Szwajcarii lub Wielkiej Brytanii zamierzający podjąć kształcenie na studiach w Rzeczypospolitej Polskiej może zostać przyjęty na studia, jeżeli podczas rekrutacji przedstawi dokument poświadczający znajomość języka, w którym odbywa się kształcenie, co najmniej na poziomie B2.

W art. 70 ust. 5f ustawy pswn dodane zostało upoważnienie ustawowe do określenia przez ministra właściwego ds. szkolnictwa wyższego i nauki, w drodze rozporządzenia, rodzajów dokumentów poświadczających znajomość języka, w którym odbywa się kształcenie na studiach na określonym kierunku, poziomie i profilu, na ustalonym przez uczelnię poziomie biegłości językowej, nie niższym niż B2.

Projektowana regulacja będzie określać rodzaje dokumentów poświadczających znajomość języka polskiego i języka obcego, w którym odbywa się kształcenie na studiach na określonym kierunku, poziomie i profilu, przez cudzoziemca ubiegającego się o przyjęcie na te studia.

Rodzaje dokumentów poświadczających znajomość:

  • języka polskiego – określi załącznik nr 1 do rozporządzenia,
  • języka obcego – określi załącznik nr 2 do rozporządzenia.

Projekt Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie rodzajów dokumentów poświadczających znajomość języka, w którym odbywa się kształcenie na studiach został skierowany 16 maja 2025 r. do uzgodnień, konsultacji publicznych i opiniowania - z terminem na zgłaszanie uwag do 26 maja 2025 r. Jest on dostępny m.in. na stronie Rządowego Procesu Legislacyjnego RCL.

  1. Ustalenie limitu cudzoziemców kształcących się na studiach w danej uczelni - liczba cudzoziemców kształcących się na studiach w danym roku akademickim w danej uczelni nie może być większa niż 50% ogólnej liczby studentów w tej uczelni.
  2. Możliwość dokonania zmian w uchwałach ustalających warunki, tryb oraz termin rozpoczęcia i zakończenia rekrutacji na studia oraz sposób jej przeprowadzenia na rok akademicki 2025/2026.

W związku z koniecznością dostosowania się do wymogów, o których mowa w:

  1. w art. 70 ust. 5a, 5b, 5e i 5g ustawy pswn – w odniesieniu do studiów pierwszego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich;
  2. w art. 70 ust. 5c–5e i ust. 5g pkt 1 i 2 ustawy pswn – w odniesieniu do studiów drugiego stopnia

przepis umożliwiający dokonanie zmian w uchwałach rekrutacyjnych wszedł w życie z dniem 13 maja 2025 r.

Zintegrowany System Informacji o Szkolnictwie Wyższym i Nauce POL-on

7. Rozszerzenie zakresu Zintegrowanego Systemu Informacji o Szkolnictwie Wyższym i Nauce POL-on o nową bazę danych obejmującą wykaz cudzoziemców przyjętych na studia i do szkół doktorskich

Zakres danych w wykazie cudzoziemców obejmie:

  • imiona i nazwisko
  • numer PESEL lub dane dokumentu potwierdzającego tożsamość
  • obywatelstwo
  • nazwę państwa urodzenia
  • rok urodzenia
  • płeć
  • datę wpisania na listę studentów lub listę doktorantów
  • datę złożenia ślubowania
  • datę skreślenia z listy studentów lub listy doktorantów
  • informację o posiadaniu Karty Polaka (data ważności, numer)
    Wprowadzanie danych do wykazu będzie obowiązkowe. Brak wprowadzania danych stanowić będzie przesłankę do odmowy wydania pozwolenia na utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu (analogicznie jak w przypadku wykazu nauczycieli akademickich, wykazu studentów oraz wykazu osób ubiegających się o stopień doktora).

8. Przyznanie ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych oraz konsulom dostępu do danych zawartych w POL-on – w zakresie dotyczącym baz danych obejmujących wykaz przyjętych na studia albo do szkół doktorskich cudzoziemców, wykaz studentów oraz wykaz osób ubiegających się o stopień doktora

Postępowanie w sprawie wydania wizy krajowej oraz zezwolenia na pobyt czasowy

9. Uproszczenie postępowania w sprawie wydania wizy krajowej cudzoziemcom przyjętym do szkoły doktorskiej albo uczestniczącym w prowadzeniu działalności naukowej  

10. Wydłużenie okresu na jaki wydawane jest zezwolenie na pobyt czasowy w celu kształcenia w szkole doktorskiej - Cudzoziemcowi podejmującemu kształcenie w szkole doktorskiej  - pierwsze zezwolenie na pobyt czasowy w celu kształcenia wydawane będzie na okres 2 lat i 6 miesięcy (w zamierzeniu pierwsze zezwolenie ma objąć także moment oceny śródokresowej). Kolejne zezwolenie będzie udzielane – w przypadku doktorantów – na okres kształcenia wydłużony o 6 miesięcy (nie dłuższy jednak niż 3 lata), tak aby doktoranci mieli czas na przeprowadzenie postępowania w sprawie nadania stopnia doktora i uczestnictwo w obronie rozprawy doktorskiej w Polsce.

11. Wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą rektor uczelni lub kierownik innej jednostki prowadzącej studia niezwłocznie zawiadamia pisemnie organ, który wydał cudzoziemcowi wizę krajową w celu odbycia studiów, o skreśleniu tego cudzoziemca z listy studentów lub doktorantów.

12. Ustanowienie regulacji, w myśl której organ, który wydał wizę krajową w celu, o którym mowa w art. 60 ust. 1 pkt 9 ustawy o cudzoziemcach, z adnotacją „student”, zawiadamia o tym pisemnie rektora uczelni lub kierownika innej jednostki prowadzącej studia, w której cudzoziemiec zamierza podjąć lub kontynuować kształcenie.

13. Sprecyzowanie, że przesłanka odmowy wydania cudzoziemcowi wizy krajowej w celu odbycia studiów albo zezwolenia na pobyt czasowy w celu kształcenia się na studiach, polegająca na tym, że jednostka prowadząca studia działa głównie w celu ułatwiania studentom niezgodnego z prawem wjazdu lub pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zachodzi w szczególności, w przypadku gdy jednostka ta oferuje i świadczy usługi edukacyjne związane wyłącznie z kształceniem cudzoziemców na studiach.

Zatwierdzanie przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych jednostek prowadzących studia na potrzeby przyjmowania cudzoziemców w celu podjęcia lub kontynuacji studiów.

14. Rozszerzenie katalogu jednostek podlegających obowiązkowi zatwierdzania przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych na potrzeby przyjmowania cudzoziemców w celu podjęcia lub kontynuacji studiów o publiczne uczelnie zawodowe oraz niepubliczne uczelnie akademickie.

15. Rozszerzenie warunków zatwierdzenia przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych jednostki prowadzącej studia na potrzeby przyjmowania cudzoziemców na studia pierwszego stopnia lub jednolite studia magisterskie o dodatkowe przesłanki, zgodnie z którymi:

  • ustalone przez jednostkę prowadzącą studia warunki przeprowadzania rekrutacji w stosunku do cudzoziemca ubiegającego się o przyjęcie na studia pierwszego stopnia lub jednolite studia magisterskie uwzględniają wymogi objęte nowym systemem rekrutacji na te studia,
  • ustalone przez jednostkę prowadzącą studia warunki przeprowadzania rekrutacji w stosunku do cudzoziemca ubiegającego się o przyjęcie na studia drugiego stopnia uwzględniają wymogi objęte nowym systemem rekrutacji na te studia.

16. Rozszerzenie katalogu podmiotów, do których zwraca się minister właściwy do spraw wewnętrznych w sprawie przekazania informacji, czy w postępowaniu dotyczącym zatwierdzenia jednostki prowadzącej studia na potrzeby przyjmowania cudzoziemców w celu podjęcia lub kontynuacji studiów zachodzą okoliczności istotne dla oceny spełnienia warunków dotyczących względów obronności lub bezpieczeństwa państwa, o Ministra Obrony Narodowej, Szefa Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców oraz wojewodę właściwego ze względu na siedzibę jednostki prowadzącej studia, a także ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki jako organu obowiązanego do przekazywania ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych informacji o okolicznościach istotnych dla oceny spełnienia przez jednostkę prowadzącą studia warunków odnoszących się do nowego systemu rekrutacji na studia w odniesieniu do cudzoziemców oraz do funkcjonowania w obrocie prawnym od co najmniej 5 lat przed złożeniem wniosku i prowadzenia w tym czasie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności polegającej na prowadzeniu studiów.

17. Ujednolicenie warunków i trybu zatwierdzenia, przedłużenia okresu zatwierdzenia oraz cofnięcia zatwierdzenia jednostki prowadzącej studia na potrzeby przyjmowania cudzoziemców w celu podjęcia lub kontynuacji studiów, a także wydawania decyzji o zakazie przyjmowania cudzoziemców przez jednostkę prowadzącą studia na okres do 5 lat.

Przepisy przejściowe

Merytoryczną konsekwencją ustanowienia nowego systemu rekrutacji na studia pierwszego stopnia oraz jednolite studia magisterskie, są zmiany przepisów przewidujące, że z dniem 1 lipca 2025 r. dotychczasowe kompetencje właściwego miejscowo kuratora oświaty w sprawach:

  1. o uznanie świadectwa lub innego dokumentu, o którym mowa w art. 93 ust. 3 ustawy dnia 7 września 1991 r.  o systemie oświaty (u.s.o.),
  2. o potwierdzenie wykształcenia lub uprawnień do kontynuacji nauki, o których mowa w art. 93a u.s.o.

w zakresie dotyczącym uprawnienia do ubiegania się o przyjęcie na studia przejmuje Dyrektor NAWA.

Regulacje przejściowe przewidują w tym zakresie m.in., że do postępowania w sprawie:

  1. o uznanie świadectwa lub innego dokumentu, o którym mowa w art. 93 ust. 3 u.s.o. – w zakresie dotyczącym wykształcenia średniego oraz uprawnienia do ubiegania się o przyjęcie na studia,
  2. o potwierdzenie wykształcenia lub uprawnień do kontynuacji nauki, o których mowa w art. 93a u.s.o. – w zakresie dotyczącym wykształcenia średniego oraz uprawnienia do ubiegania się o przyjęcie na studia

– wszczętego i niezakończonego ostateczną decyzją administracyjną właściwego miejscowo kuratora oświaty do dnia 30 czerwca 2025 r., stosuje się przepisy art. 93–93c i art. 93f u.s.o., w brzmieniu dotychczasowym, oraz przepisy wydane na podstawie art. 93h u.s.o., w brzmieniu dotychczasowym, przy czym w postępowaniu dotyczącym osoby, o której mowa w art. 93a pkt 1a u.s.o.,uprawnienia do ubiegania się o przyjęcie na studia wyższe uzyskane w państwie, które wypowiedziało Rzeczypospolitej Polskiej umowę międzynarodową dotyczącą wzajemnego uznawania świadectw lub innych dokumentów wydanych za granicą, potwierdza się z uwzględnieniem treści tej umowy, w brzmieniu obowiązującym przed jej wypowiedzeniem.

 

 

 

 

 

 

 

{"register":{"columns":[]}}