Dialog bodźcem dla poprawy jakości zarządzania uczelnią

Z Radami Uczelni podczas wydarzenia rozmawiali wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin oraz wiceminister dr Anna Budzanowska. – To spotkanie jest dowodem na to, że wspieramy uczelnie we wdrażaniu Konstytucji dla Nauki. Chcemy ułatwiać stosowanie nowego prawa, dlatego wprowadzane zmiany zostały rozłożone na kilka najbliższych lat – powiedział premier Gowin podczas wydarzenia.

Resort nauki od początku wdrażania reformy aktywnie wspiera uczelnie we wdrażaniu ustawy i monitoruje proces wprowadzania zmian. – Żeby ułatwić stosowanie nowego prawa powołaliśmy specjalny zespół, który na bieżąco monitoruje wdrażanie Konstytucji dla Nauki, uruchomiliśmy dedykowany uczelniom help desk, przeszkoliliśmy prawie 2 tys. pracowników uczelni w różnych miastach w Polsce, przygotowaliśmy kompleksowy Przewodnik po reformie, prowadzimy portal KDN, wydajemy również biuletyn specjalny na temat reformy – powiedziała wiceminister Anna Budzanowska.

Na spotkanie przybyli przedstawiciele Rad Uczelni z całej Polski, w sumie ponad 150 osób. Wydarzenie było dobrą okazją do rozmów i wymiany doświadczeń, a także do podzielenia się wypracowanym dotychczas dobrymi praktykami. Ponadto uczestnicy debatowali nad specyfiką Rad Uczelni, koncentrując się zwłaszcza na związanym z nimi procesem wyborczym, zadaniami, znaczeniem oraz finansowym aspektem działania.

Rada Uczelni – istotna zmiana dla rozwoju nauki

Idea utworzenia nowego obligatoryjnego organu uczelni publicznych, w skład którego wchodzą także osoby spoza uczelni, m.in. przedstawiciele lokalnych przedsiębiorstw, zainicjowała szeroką dyskusję, w szczególności w zakresie jego działania i uprawnień oraz roli w systemie szkolnictwa wyższego i lokalnych społecznościach akademickich. Mowa tu oczywiście o Radzie Uczelni – nowym organie wykonującym zadania związane z zarządzaniem uczelnią wprowadzonym do polskiego systemu szkolnictwa wyższego w 2018 r.

Rady Uczelni w Europie

Należy wspomnieć, że organy o podobnych kompetencjach funkcjonują już od lat w systemach innych krajów europejskich, m.in. w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Szwajcarii, Francji, Danii i Szwecji, a w ostatnim czasie decyzję o ich tworzeniu podjęto także na Łotwie. W Wielkiej Brytanii na Uniwersytecie w Cambridge Rada (The Council) jest podstawowym organem wykonawczym i decyzyjnym uczelni. W Belgii (Flandria) na Uniwersytecie w Gandawie funkcjonuje Rada Dyrektorów (nid. Raad van Bestuur). Jest ona najwyższym organem zarządzającym. Posiada pełnię kompetencji zarządczych, w tym co do struktury uczelni. Rada uchwala misję i wizję uczelni, zatwierdza plan strategiczny; opiniuje i zatwierdza coroczny budżet oraz uchwala akty wewnętrzne. Natomiast w Szwecji w Instytut Karolinska (KI) – funkcjonowanie Rady (szw. Konsistoriet) regulowane jest na poziomie ustawy, a jej kompetencje odnoszą się do spraw organizacyjnych uczelni, raportowania, audytu, spraw pracowniczych oraz rekomendacji dotyczących kluczowych spraw KI.

Rady Uczelni w Uczelniach Badawczych

W ramach wydarzenia odbyło się również spotkanie z Przewodniczącymi Rad Uczelni biorących udział w programie „Inicjatywa Doskonałości — Uczelnia Badawcza" (IDUB). Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego Jarosław Gowin podczas spotkania podkreślił, że - dla nagrodzonych status Uczelni Badawczej to oprócz prestiżu i dużego wsparcia finansowego, także ogromne zobowiązanie. Na wdrożenie w życie proponowanych planów uczelnie otrzymały dodatkowe środki w wysokości odpowiadającej corocznie co najmniej 10% podstawowej subwencji przekazanej uczelniom w 2019 r. Te dodatkowe środki będą wypłacane przez najbliższych 7 lat.

I konkurs IDUB – najważniejsze informacje

Do udziału w pierwszym konkursie „Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza" (IDUB) zakwalifikowano 20 najlepszych uczelni w kraju. Wszystkie z nich spełniły ustawowe warunki dotyczące kategorii naukowych uzyskanych podczas ostatniej kompleksowej oceny jednostek naukowych w odniesieniu do liczby dziedzin i dyscyplin, w których uczelnia prowadzi działalność naukową. Ponadto żaden z kierunków studiów prowadzonych przez uczelnię nie mógł mieć negatywnej oceny Polskiej Komisji Akredytacyjnej. Międzynarodowy zespół ekspertów związanych z sektorem nauki i szkolnictwa wyższego wyłonił 10 uczelni, które mają szansę w przyszłości stać się uczelniami badawczymi. Znalazły się wśród nich (zgodnie z kolejnością na liście uczelni wyłonionych w konkursie):

• Uniwersytet Warszawski,
• Politechnika Gdańska,
• Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie,
• Politechnika Warszawska,
• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu,
• Uniwersytet Jagielloński,
• Gdański Uniwersytet Medyczny,
• Politechnika Śląska,
• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu,
• Uniwersytet Wrocławski.