W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.

Powrót

Nowelizacja ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym - odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania

21.10.2014

Uwaga! Prezentowane stanowisko ministerstwa nie ma charakteru wiążącej wykładni. Informacja zaktualizowana 16 grudnia 2014 r. Pytania dotyczące nowelizacji ustawy można kierować pod adresem nowelizacjapsw@nauka.gov.pl.

  1. „Czy pomimo posiadania pozytywnej oceny kształcenia o profilu ogólnoakademickim podstawowa jednostka organizacyjna uczelni nieposiadająca uprawnienia do nadawania stopni naukowych musi zmienić profil kształcenia na praktyczny, aby po uzyskaniu jego pozytywnej oceny móc wrócić do kształcenia o profilu ogólnoakademickim?”

    Podstawowa jednostka organizacyjna uczelni nieposiadająca uprawnienia do nadawania stopni naukowych w obszarze kształcenia i dziedzinie, do których jest przyporządkowany kierunek studiów, może prowadzić studia na określonym kierunku i poziomie kształcenia o profilu ogólnoakademickim, utworzonym przed 1 października 2014 r., jeżeli w terminach określonych na dostosowanie profili i programów kształcenia, o których mowa w art. 23 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r., jednostka ta spełnia następujące warunki wynikające z art. 11 ustawy PSW:

    1) prowadzone przez nią studia na tym kierunku i poziomie kształcenia uzyskały co najmniej pozytywną ocenę jakości kształcenia Polskiej Komisji Akredytacyjnej, 2) zatrudnia w pełnym wymiarze czasu pracy ośmiu nauczycieli akademickich posiadających tytuł naukowy profesora lub stopień naukowy doktora habilitowanego lub będących osobami, które nabyły uprawnienia równoważne z uprawnieniami doktora habilitowanego na podstawie art. 21a ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, dla których uczelnia stanowi podstawowe miejsce pracy, reprezentujących dziedzinę nauki lub sztuki związaną z danym kierunkiem studiów, 3) prowadzi badania naukowe w dziedzinie związanej z kierunkiem studiów.

    Jeżeli podstawowa jednostka organizacyjna uczelni nieposiadająca uprawnienia do nadawania stopnia naukowego doktora habilitowanego ani stopnia naukowego doktora w obszarze kształcenia i dziedzinie, do których jest przyporządkowany kierunek studiów na określonym poziomie kształcenia o profilu ogólnoakademickim, utworzony przed 1 października 2014 r., nie spełnia ww. warunków musi przejść na profil praktyczny, zgodnie z przepisami określonymi w art. 23 ustawy z dnia 11 lipca 2014 r.

  2. Czy na podstawie art. 160a uczelnia powinna zawierać umowy dotyczące opłat za studia, studia doktoranckie, studia podyplomowe, kursy dokształcające i szkolenia oraz za potwierdzanie efektów uczenia się? Czy wzory wszystkich tych umów powinny być zamieszczane na stronie internetowej uczelni?

    Przepis 160a odnosi się wyłącznie do umów zawieranych miedzy uczelnią a studentem lub osobą przyjętą na studia, zarówno w zakresie terminu podpisywania umowy, terminu pobierania opłat, jak również wzoru umowy i obowiązku umieszczania go na stronie internetowej uczelni. Celem wprowadzenia przepisu art. 160a była ochrona praw studentów.
    Wymóg zawierania między uczelnią lub jednostką naukową a doktorantem umowy w sprawie warunków odpłatności za studia doktoranckie określa art. 195 ust. 10 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i w tym zakresie nie ma obowiązku publikacji wzoru umowy.
    W opinii ministerstwa uczelnie powinny być zainteresowane zawieraniem umów w sprawie opłat za świadczone usługi edukacyjne związane z prowadzeniem studiów podyplomowych, kursów dokształcających oraz szkoleń ze słuchaczami lub uczestnikami ww. form kształcenia, w tym przypadku również publikacja wzorów nie jest obligatoryjna.
    Uczelnie powinny być również zainteresowane zawieraniem z osobami przystępującymi do potwierdzania efektów uczenia się umów w sprawie opłat za postępowanie związane z potwierdzaniem efektów uczenia. Natomiast z osobą, która w wyniku potwierdzania efektów uczenia się została przyjęta na studia, uczelnia będzie zobowiązana podpisać odrębną umowę w sprawie warunków pobierania opłat związanych z odbywaniem studiów oraz opłat za usługi edukacyjne, a także ich wysokości, czyli umowy, o której mowa w art. 160a ust. 1.

  3. Czy uczelnia może pobierać opłaty za potwierdzanie efektów uczenia się?

    Zgodnie z przepisami art. 98 i 99 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym uczelnie mogą pobierać opłaty za potwierdzanie efektów uczenia się. Wysokość opłat za przeprowadzenie potwierdzenia efektów uczenia się nie może przekroczyć kosztów ponoszonych w zakresie świadczenia tej usługi o więcej niż 20%. Na podstawie art. 98 ust. 1 pkt 3a ustawy opłaty za postępowanie związane z potwierdzeniem efektów uczenia się są przychodami uczelni publicznej. W opinii MNiSW, uczelnie powinny być zainteresowane zawieraniem z osobami przystępującymi do potwierdzania efektów uczenia się umów w sprawie opłat za postępowanie związane z potwierdzaniem efektów uczenia. Natomiast z osobą, która w wyniku potwierdzania efektów uczenia się została przyjęta na studia, uczelnia będzie zobowiązana podpisać odrębną umowę w sprawie warunków pobierania opłat związanych z odbywaniem studiów oraz opłat za usługi edukacyjne, a także ich wysokości, czyli umowy, o której mowa w art. 160a ust. 1.
    Uczelnia publiczna nie pobiera opłat za świadczone usługi edukacyjne związane z kształceniem studentów na studiach stacjonarnych również w przypadku przyjęcia ich w wyniku potwierdzenia efektów uczenia się.

  4. Pracownik wykorzystał już maksymalny 24 miesięczny urlop dla poratowania zdrowia. Czy po wejściu ustawy z dnia 11 lipca 2014 r.  może ponownie skorzystać z 12 miesięcy urlopu?

    W ocenie MNiSW, wykorzystanie urlopu dla poratowania zdrowia w maksymalnym wymiarze, jaki określa art. 134 ust.5 ustawy w obowiązującym brzmieniu, wyłącza  możliwość uzyskania tego urlopu po dniu 1.10.2014r. Nowela ustawy o PSW nie wprowadza nowego rodzajowo urlopu, a jedynie modyfikuje to uprawnienie funkcjonujące od lat jako szczególny rodzaj świadczenia dla nauczycieli akademickich, w zakresie warunków uzyskania urlopu i jego maksymalnego wymiaru. Przyjęcie innej wykładni prowadziłoby do udzielenia osobom, które, zgodnie z przepisami skorzystały z 24 miesięcy urlopu, dodatkowego 12 miesięcznego urlopu.

  5. Czy o wszczęciu postępowania decyduje wniosek o urlop zdrowotny złożony przed dniem 1 października 2014 r. czy data orzeczenia lekarza pierwszego kontaktu?

    O wszczęciu postępowania  decyduje data złożenia wniosku o urlop dla poratowania zdrowia.  Zgodnie z art. 134 ust. 7 ustawy o PSW w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2014 r. – urlopu dla poratowania zdrowia udziela się nauczycielowi akademickiemu na jego pisemny wniosek, do którego nauczyciel dołącza orzeczenie lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, leczącego nauczyciela. Z powołanego przepisu wynika, że oba te dokumenty są składane równocześnie (uzyskanie orzeczenia lekarza ubezpieczenia zdrowotnego nie wymagało w dotychczasowych przepisach skierowania z uczelni).

  6. Pracownikowi przyznano we wrześniu 2014 r. urlop dla poratowania zdrowia od dnia 1 października 2014 r. do 31 marca 2015 r. Czy może ubiegać się o urlop w wymiarze 12 miesięcy od 1 kwietnia 2015. r. czy też od 1 kwietnia 2015 r. w wymiarze 6 miesięcy?

    Wymiar urlopu dla poratowania zdrowia przysługującego takiemu pracownikowi należy ustalać z uwzględnieniem art. 134 ust.5a i 5b dodanych nowelą z dnia 11 lipca 2014r. – zatem pracownikowi po upływie 3 lat licząc od dnia 31 marca 2015 r. będzie przysługiwał urlop w wymiarze maksymalnym 6 miesięcy, o ile spełni warunki stażu pracy.

  7. Czy uczelnia określając w statucie warunki skracania i przedłużania oraz zawieszania okresów zatrudnienia na stanowisku asystenta osoby nieposiadającej stopnia naukowego doktora oraz okresów zatrudnienia na stanowisku adiunkta osoby nieposiadającej stopnia naukowego doktora habilitowanego może nie wliczać do tych okresów zatrudnienia przerwy związanej z urlopem dla poratowania zdrowia?

    Art. 120 ustawy PSW stanowi, że okres zatrudnienia na stanowisku asystenta osoby nieposiadającej stopnia naukowego doktora oraz okres zatrudnienia na stanowisku adiunkta osoby nieposiadającej stopnia naukowego doktora habilitowanego, a także warunki skracania i przedłużania oraz zawieszania tych okresów określa statut, z tym, że zatrudnienie na każdym z tych stanowisk osoby nieposiadającej stopnia naukowego doktora lub doktora habilitowanego nie może trwać dłużej niż osiem lat. Oznacza to, że uczelnia która określiła w statucie ośmioletni okres (czyli zgodnie z ustawą maksymalny okres) zatrudnienia na stanowisku asystenta lub adiunkta osoby nie posiadającej wymaganych stopni nie może wpisać do statutu przedłużenia albo zawieszenia tego okresu z powodu urlopu dla poratowania zdrowia. Art. 120 ust. 2 ustawy PSW po nowelizacji określa, że do okresu zatrudnienia, o którym mowa w art. 120 ust. 1 (czyli ośmioletniego okresu zatrudnienia) nie wlicza się przerwy związanej z:

    1) urlopem macierzyńskim, urlopem na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowym urlopem macierzyńskim, dodatkowym urlopem na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopem ojcowskim, urlopem rodzicielskim lub urlopem wychowawczym, udzielonych na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy;

    2) pobieraniem zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego w związku z niezdolnością do pracy, w tym spowodowaną chorobą wymagającą rehabilitacji leczniczej.
  8. Czy wszystkie uczelnie mogą potwierdzać efekty uczenia się?

    Prawo do potwierdzania efektów uczenia się mają tylko te podstawowe jednostki organizacyjne uczelni, które posiadają co najmniej pozytywną ocenę programową na określonym kierunku, poziomie i profilu kształcenia, a w przypadku nieprzeprowadzenia jeszcze oceny przez Polską Komisję Akredytacyjną - jednostki, które posiadają uprawnienia do nadawania stopnia doktora w zakresie obszaru kształcenia i dziedziny, do których jest przyporządkowany kierunek studiów.

  9. Kto może ubiegać się o przyjęcie na studia w wyniku potwierdzania efektów uczenia się?

    Wprowadzenie do ustawy możliwości potwierdzania przez uczelnie efektów uczenia się uzyskanych poza systemem studiów ma na celu wyjście na przeciw potrzebom uczenia się przez całe życie i ułatwienie osobom dojrzałym i posiadającym doświadczenie zawodowe dostępu do studiów wyższych (t.j. studiów pierwszego stopnia, studiów drugiego stopnia lub jednolitych studiów magisterskich). Osoba przyjęta na studia w wyniku potwierdzenia efektów uczenia się będzie mogła uczestniczyć w mniejszej liczbie zajęć. Stworzy to możliwość skrócenia czasu odbywanych studiów lub zmniejszy ich intensywność.
    Ustawa określa wymagania stawiane osobom, które zamierzają skorzystać z instytucji potwierdzania efektów uczenia się, przyznając to prawo osobom posiadającym:
    - świadectwo dojrzałości i co najmniej5 lat doświadczenia zawodowego – w przypadku ubiegania się o przyjęcie na studia pierwszego stopnia lub jednolite studia magisterskie,
    - tytuł zawodowy licencjata (inżyniera lub inny równorzędny) i co najmniej 3 lata doświadczenia po ukończeniu studiów pierwszego stopnia – w przypadku ubiegania się o przyjęcie na studia drugiego stopnia,
    - tytuł zawodowy magistra (lub inny równorzędny) i co najmniej 2 lata doświadczenia zawodowego po ukończeniu studiów drugiego stopnia albo jednolitych studiów magisterskich – w przypadku ubiegania się o przyjęcie na kolejny kierunek studiów pierwszego lub drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie.
    W przypadku absolwentów kolegiów nauczycielskich, nauczycielskich kolegiów języków obcych i kolegiów pracowników służb społecznych przystępujących do potwierdzania efektów uczenia się nie jest wymagane spełnienie warunku pięcioletniego doświadczenia zawodowego.

  10. W jaki sposób powinno przebiegać potwierdzanie efektów uczenia się?

    Potwierdzanie efektów uczenia się polega na przeprowadzeniu przez uczelnię formalnego procesu weryfikacji posiadanych przez daną osobę efektów uczenia się, mającego na celu przyjęcie jej na studia.
    Weryfikacji będą podlegać efekty uczenia się, czyli zasób wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych uzyskanych przez daną osobę poza systemem studiów, tj. poza szkołą wyższą (uzyskanych np. przez wykonywanie pracy, uczestnictwo w kursach i szkoleniach, samodoskonalenie, wolontariat itd.).
    Weryfikacja efektów uczenia się będzie dokonywana w odniesieniu do efektów kształcenia określonych w programie kształcenia dla danego kierunku studiów, poziomu i profilu kształcenia. Oznacza to, że uczelnia będzie sprawdzać faktyczne umiejętności, kompetencje i wiedzę, a nie przedłożone dokumenty (certyfikaty, świadectwa, zaświadczenia o wolontariacie itd.). Przedłożone dokumenty, a także ewentualna rozmowa z osobą, która chciałaby potwierdzić efekty uczenia się, mogą jedynie ukierunkować weryfikację efektów uczenia się pod kątem określonego kierunku studiów poziomu i profilu kształcenia.
    Weryfikacją efektów uczenia się powinny zajmować się powołane do tego celu komisje.
    Komisja w wyniku przeprowadzonej weryfikacji potwierdzi, jakie efekty uczenia się określonej osoby odpowiadają efektom kształcenia w programie kształcenia, czy osoba ta uzyskała efekty w stopniu umożliwiającym zaliczenie jej określonych zajęć, grupy zajęć wraz z przypisanymi do nich punktami ECTS w przypadku przyjęcia jej na studia na określony kierunek, poziom i profil kształcenia. Każdy przypadek powinien być analizowany indywidualnie.
    Zgodnie z ustawą uczelnie opracują organizację potwierdzania efektów uczenia się, w tym: zasady, warunki i tryb potwierdzania efektów uczenia się oraz sposób powoływania i tryb działania komisji weryfikujących efekty uczenia się. Na podstawie art. 44 ustawy o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw senaty uczelni są obowiązane podjąć uchwały w tych sprawach do dnia 30 czerwca 2015 r.
    Weryfikacja efektów uczenia się zawsze poprzedza decyzję o przyjęciu na studia. Decyzja w sprawie przyjęcia na studia w wyniku potwierdzenia efektów uczenia się, jak każda decyzja w sprawie przyjęcia na studia, podlega kontroli sądowoadministracyjnej - zgodnie z art. 207 ust. 1 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym.
    Zgodnie z art. 170g ust. 3 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym w wyniku potwierdzenia efektów uczenia się można zaliczyć studentowi nie więcej niż 50% punktów ECTS przypisanych do danego programu kształcenia określonego kierunku, poziomu i profilu kształcenia.
    Aby uzyskać tytuł zawodowy, będą musiały jeszcze studiować aby osiągnąć wszystkie efekty kształcenia określone na tym kierunku, poziomie i profilu kształcenia (np. w przypadku studiów pierwszego stopnia, których program przewiduje uzyskanie 180 punktów ECTS - minimum 3 semestry).
    Warunki odbywania studiów przez studentów przyjętych na studia w wyniku potwierdzenia efektów ucznia się, z uwzględnieniem indywidualnego planu studiów i opieki naukowej, będą określone w regulaminach studiów.
    Uczelnia nie jest uprawniona do tworzenia „skróconych” programów kształcenia dla osób przyjętych w wyniku potwierdzenia efektów uczenia się, ani też tworzenia odrębnych grup studentów kształcących się wg odrębnego programu studiów. Osoby przyjęte na studia w wyniku potwierdzenia efektów uczenia się będą włączone do regularnego trybu studiów.
    Przyjęcie na studia w wyniku potwierdzenia efektów uczenia się dotyczy przyjęcia na prowadzony kierunek, poziom i profil kształcenia. Zgodnie z art. 170g ust. 4 ustawy liczba studentów, którzy zostali przyjęci na studia na podstawie najlepszych wyników uzyskanych w wyniku potwierdzenia efektów uczenia się nie może przekroczyć 20% ogólnej liczby studentów na danym kierunku studiów, poziomie i profilu kształcenia.
    Funkcjonowanie potwierdzania efektów uczenia się będzie podlegało ocenie Polskiej Komisji Akredytacyjnej.
    Z potwierdzania efektów uczenia się są wyłączone kierunki, dla których zostały określone standardy kształcenia.

Informacje o publikacji dokumentu
Ostatnia modyfikacja:
22.12.2023 18:11 administrator gov.pl
Pierwsza publikacja:
22.12.2023 18:11 administrator gov.pl
{"register":{"columns":[]}}