O przyszłości Polskiej Akademii Nauk w siedzibie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego
26.03.2025
Na zaproszenie ministra Marcina Kulaska i ministry Karoliny Zioło-Pużuk w siedzibie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego gościli przedstawiciele Polskiej Akademii Nauk – prezes prof. Marek Konarzewski, wiceprezesi prof. Aleksander Welfe i prof. Natalia Sobczak wraz z dyrektorami instytutów PAN i reprezentacją związków zawodowych. Przedmiotem spotkania była dyskusja wokół wznowionych prac nad nowelizacją ustawy o PAN. W pierwszej turze rozmów uzgodniono, że procedowane nie będą wcześniej zgłoszone propozycje, a punktem wyjścia będzie aktualnie obowiązujący dokument. Po stronie MNiSW w rozmowach udział wzięli także przedstawiciele Departamentu Prawnego oraz Departamentu Nauki. Kolejne spotkanie zaplanowano na 16 kwietnia br.
– Wierzymy, że jedynie w szerokim dialogu i w duchu współpracy możemy dojść do rozwiązań, które będą realnie wspierać rozwój nauki w Polsce. Dostrzegamy i analizujemy potrzeby całego środowiska i aby w wystarczającym stopniu pogodzić wszystkie postulaty, już teraz widzimy, że konieczne jest kontynuowanie wznowionych właśnie rozmów. Ponownie siądziemy do stołu w połowie kwietnia. Naszym wspólnym celem jest silna, nowoczesna i sprawnie funkcjonująca Akademia, która będzie odpowiadać na wyzwania współczesnej nauki i gospodarki – zaznaczył minister Marcin Kulasek.
Polska Akademia Nauk odgrywa istotną rolę w polskim systemie nauki. To instytucja o ogromnym znaczeniu, nie tylko dla rozwoju badań naukowych, ale także dla wspierania współpracy pomiędzy nauką, gospodarką i administracją publiczną, co w obecnych czasach ma ogromne znaczenie dla państwa. PAN to instytucja o fundamentalnym znaczeniu dla rozwoju i integracji nauki w Polsce, dlatego stworzenie ram prawnych, w których Akademia będzie mogła dobrze funkcjonować i rozwijać się, jest dla Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego kwestią priorytetową.
– Wspólnie doszliśmy do wniosku, że zamierzamy wycofać projekt ustawy, tzw. projekt ministerialny. Robimy krok w tył i w składzie 12-osobowym będziemy pracować nad zmianą obowiązującego prawa. W skład zespołu roboczego wejdą po trzy osoby z MNiSW, Prezydium PAN, Zgromadzenia Dyrektorów Instytutów PAN oraz związków zawodowych. Rozmowy będą toczyć się wokół priorytetów zmian kierunkowych do obowiązującej aktualnie ustawy o Polskiej Akademii Nauk. Mamy nadzieje, że te priorytety uda nam się wyznaczyć jak najszybciej, tak abyśmy mogli sprawnie je przekuć w konkretne zmiany – powiedziała sekretarz stanu w MNiSW, Karolina Zioło-Pużuk.
Ustawa o Polskiej Akademii Nauk z kwietnia 2010 roku ma już piętnaście lat i w tym czasie otoczenie, zarówno to naukowe, jak i społeczno-gospodarcze, przeszło poważne zmiany. Dlatego tak istotna jest dziś nowelizacja obowiązującego dokumentu – wyważona, ale jednocześnie na tyle odważna, żeby umożliwić kluczowej instytucji, jaką jest PAN efektywne funkcjonowanie. Reprezentanci MNiSW zgodnie podkreślali, że jest to możliwe w nieodległej perspektywie, ale tylko poprzez dialog można będzie nadać ustawie ostateczny kształt.
Na społeczny kontekst wypracowywanych zmian zwróciła z kolei uwagę sekretarz stanu w MNiSW, Karolina Zioło-Pużuk.
– Poza poprawą warunków, w których funkcjonuje Akademia i wypracowaniem rozwiązań dostosowujących ją do współczesnych wymagań, ważny jest dla nas aspekt czysto ludzki. PAN to jednostka różnorodna, w ramach której funkcjonują środowiska mające nieraz nieco inny punkt widzenia, stąd na naszym spotkaniu obecność Prezydium, reprezentacji Instytutów oraz związków zawodowych – tłumaczyła ministra Karolina Zioło-Pużuk i dodała, że w MNSiW z równą uwagą będą traktowane głosy wszystkich zainteresowanych stron.