Polska Stacja Antarktyczna im. H. Arctowskiego, zlokalizowana nad Zatoką Admiralicji na Wyspie Króla Jerzego w archipelagu Szetlandów Południowych, przechodzi właśnie kluczową fazę kompleksowej modernizacji, realizowanej dzięki ponad 173 mln zł środków z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Przyznane przez ministra dodatkowe środki pozwolą dokończyć proces unowocześniania infrastruktury badawczej stacji.

Nowy budynek główny na krańcu świata

Inwestycja zapewni polskim naukowcom bezpieczne zaplecze do całorocznych badań w jednym z najodleglejszych  i jednocześnie najważniejszych przyrodniczo regionów świata. Wzmocni też pozycję Polski w elitarnym gronie państw prowadzących stałe stacje naukowe w Antarktyce. Projekt „ARCTOWSKI – PolarPOL – Polskie Multidyscyplinarne Laboratorium Badań Polarnych w Antarktyce” obejmuje m.in. budowę nowej siedziby stacji na Wyspie Króla Jerzego w archipelagu Szetlandów Południowych. Konstrukcja budynku, wyniesiona około 3 metry ponad poziom gruntu, pozwoli bezpiecznie funkcjonować w ekstremalnych warunkach pogodowych i ograniczy wpływ warunków lodowo-śnieżnych na infrastrukturę. Nowy budynek pomieści nowoczesne laboratoria, zaplecze socjalne, pokoje mieszkalne, jadalnię z zapleczem kuchennym, bibliotekę, siłownię, chłodnię i mroźnię, co stworzy komfortowe warunki pracy dla zespołów całorocznych i sezonowych. Zakończenie najbliższego etapu prac przewidziano na okres antarktycznego lata, kiedy możliwe jest prowadzenie intensywnych robót montażowych i wykończeniowych.

Rekordowe wsparcie MNiSW dla badań polarnych

Inwestycję uruchomiono w 2018 r. decyzją ministra nauki i szkolnictwa wyższego. Okres realizacji zbiegł się jednak w czasie z pandemią COVID 19 oraz trudną sytuacją geopolityczną, związaną z agresją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę.  Wszystko to miało wpływ na wzrost cen materiałów, robót budowlanych i transportu morskiego – stąd decyzja o zwiększeniu poziomu finansowania do łącznej kwoty 173 442 000 zł. Środki te umożliwiają nie tylko budowę nowego budynku głównego, lecz także przebudowę systemu paliwowego, instalacji energetycznej i wodno-kanalizacyjnej oraz rozbudowę zaplecza technicznego i magazynowego stacji. Dotychczas wykonano m.in. posadowienie bloków fundamentowych, montaż stalowej konstrukcji nośnej pod budynek główny, budowę dwóch hal magazynowych z infrastrukturą wewnętrzną, oczyszczalnię ścieków i przepompownię oraz wymianę okablowania energetycznego.

Mocna pozycja Polski w Antarktyce

Modernizacja Polskiej Stacji Antarktycznej im. H. Arctowskiego ma znaczenie nie tylko naukowe, ale również geopolityczne i środowiskowe. Dzięki inwestycji Polska utrzyma status państwa konsultatywnego Układu Antarktycznego, z pełnym prawem głosu w sprawach zarządzania Antarktyką i ochrony jej unikatowych ekosystemów. Nowa infrastruktura umożliwi prowadzenie nowatorskich badań nad globalnymi zmianami klimatu, ich wpływem na zasoby i produktywność wód antarktycznych oraz nad procesami kluczowymi dla zrozumienia funkcjonowania systemu Ziemi. Wspierając projekt „ARCTOWSKI – PolarPOL”, Polska wzmacnia pozycję naszych zespołów badawczych w międzynarodowych programach polarnych.