Notatka z seminarium z Prezydium PKA oraz przewodniczącymi Zespołów Obszarowych nt. „Stosowanie nowych kryteriów oceny programowej PKA” dnia 26-27 stycznia 2017 r.

Spotkanie rozpoczął prof. K. Diks, który wprowadził do zakresu seminarium – będzie to czas dyskusji i ustalenie sposobu realizacji oceny jakości. Kryteria oceny zostały zmienione. PKA stworzyła kryteria oceny, ale także sformułowała wskazówki dla ułatwienia realizacji oceny. Eksperci są niezależni, ale potrzeba zestandaryzowania tych ocen.

Prof. M. Próchnicka omówiła ustalone kryteria oceny programowej (zróżnicowano je dla profilu ogólno akademickiego oraz profilu praktycznego). Rozważano czy ustalone wskazówki, które doprecyzowują badanie kryterium są wystarczająco zrozumiałe.

Kryterium 1 - koncepcja kształcenia i jej zgodność z misją oraz strategią uczelni, tu włączonym pod-kryterium są: prace badawcze/ prace rozwojowe; efekty kształcenia (uczelnie tworzyły matryce, a nie chodzi o istnienie dokumentu, ale realność stosowania pojęcia efekty kształcenia). Jest to też ważne, bo absolwent ma uzyskać efekty kształcenia przyporządkowane do danego poziomu studiów.
Dyskutowano nt. efektów kształcenia i ich przyporządkowania do efektów ogólnych, obszarowych. Jak ocenić, że program studiów uwzględnia uzyskanie efektów kształcenia. Uczelnie przyzwyczaiły się do myślenia w kategoriach Polskiej Ramy Kwalifikacji. Budzą wątpliwości rozdrobnione opisy efektów kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji.
Zwrócono uwagę na ważność kształcenia nauczycieli.
Problemem jest sprawa: obszary wiedzy = dyscypliny nauki = dziedziny kształcenia, ale potrzeba uporządkowania i uproszczenia. Sprawy winny być ujęte w ustawie 2,0.

Kryterium 2 - Program kształcenia oraz możliwość osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia. W tym kryterium jest ujęta np. rekrutacja i trzeba szczegółowo temu się przyjrzeć.

Kryterium 3 - skuteczność wewnętrznego systemu zapewniania jakości. Dyskusja m.in. o potrzebie upubliczniania informacji o statucie uczelni, programie studiów etc.

Kryterium 4 - Kadra prowadząca proces kształcenia. Podczas dyskusji zwrócono uwagę, że eksperci nie powinni oceniac dorobku naukowego, ale dorobek naukowy ma być spójny z tym czego uczy dany nauczyciel akademicki.

Kryterium 5 - Współpraca z otoczeniem społeczno-gospodarczym w procesie kształcenia. Podczas dyskusji m.in. wypowiadano się o potrzebie realnej współpracy ze środowiskiem np. przy realizacji prac dyplomowych.

Kryterium 6 - Umiędzynarodowienie. Podczas dyskusji stwierdzono, iż umiędzynarodowienie jest zdefiniowane miękko, bo zależy od zakresu kształcenia. Jego elementem jest np. prowadzenie zajęć w językach obcych.
Potrzeba badania oceny poziomu językowego, bo np. dyplom magistra zakłada poziom B2 z języka obcego. Zasugerowano, aby ocena mogła się odbywać się zewnętrznie, przez jednostki certyfikacyjne np. ustanowione wewnątrz uczelni.

Kryterium 7 - Infrastruktura wykorzystywana w procesie kształcenia. W czasie dyskusji zaznaczono, iż istotne jest sprawdzenie bazy zewnętrznej np. tej wykorzystywanej na praktyki.

Kryterium 8 - Opieka nad studentami oraz wsparcie w procesie uczenia się i osiągania efektów kształcenia. Podczas dyskusji zwrócono uwagę, iż chodzi o uwzględnienie różnych potrzeb studentów oraz sprawdzenia jak ten system wspiera jakość kształcenia.

W dalszej części spotkania przedstawiono INFORMACJĘ dot. informatyzacji prac PKA.

Celem działań informatycznych jest stworzenie systemu, który by łączył prace PKA i biura PKA, a także ułatwiał usystematyzowania raportów, procesu ich pisania oraz ogólnie przebiegi całego procesu oceny jakości. Przedstawiono sugestię stworzenia wzoru wniosku o uruchomienie kierunku. Przedstawiciel MNISW poinformowała, iż wzór wniosku o uruchamianie kierunku już jest zamieszczony na stronie MNISW.

Na początku drugiego dnia omówiono kształt raportu samooceny. Wzór znajduje się na stronie internetowej PKA. Ten raport zawiera wykaz dokumentów uzupełniających.

Raport formalny m.in. dot. spełniania minimum kadrowego wysyła MNISW wg informacji z bazy POLON.

Rozmawiano o formie przeprowadzenie wizytacji w tym kształcie zespołu oceniającego. W zespole jest Przewodniczący- członek PKA, dwóch eskeprtów merytorycznych najlepiej związanych z ocenianym kierunkiem, ekspert- student, ekspert- pracodawca (dla profilu praktycznego), a także ekspert ds. postępowania oceniającego (pełni rolę organizacyjno – formalną, „sekretarz”). Dobrze jeśli cały zespół pracuje razem i najlepiej na koniec spotyka się i sformułuje wnioski/zalecenia. Praca zespołu powinna trwać zasadniczo pełne dwa dni.

Rozmawiano o obowiązkach członków zespołu oceniającego, podziale zadań i roli poszczególnych osób - jest formułowana OCENA eksperta merytorycznego a OPINIA eksperta studenckiego.

Dyskutowano o elementach raportu z wizytacji. Podjęcie ostatecznej oceny należy do przewodniczącego zespołu wraz z ekspertami merytorycznymi. Wzór raportu jest podobny do raportu samooceny. Przyjęto, że kryteria 1,2,4,7- decydują o ostatecznej ocenie wraz z jednym kryterium dodatkowym. Dla całościowej oceny wyróżniającej potrzebne jest 5 wyróżnień w poszczególnych kryteriach kluczowych. Z raportu powstaje uchwała. Raporty z wizytacji są publikowane na stronie internetowej PKA. Poinformowano, iż wszystkie dokumenty kluczowe PKA zostaną umieszczone w przestrzeni wirtualnej.

Opracowała. M.Bołtruszko (DIR, MNISW)