Stan nauki polskiej – nakłady, wydatki oraz perspektywy
20.02.2020
W 2019 roku nakłady na naukę zwiększyły się o 5 mld zł i to był zdecydowanie największy wzrost od 1989 roku. W tym roku łączny wzrost będzie wynosił łącznie około 4 mld zł – powiedział wicepremier, minister nauki i szkolnictwa wyższego Jarosław Gowin, podczas wywiadu dla Polskiego Radia. W 2018 r. nastąpił bezprecedensowy wzrost nakładów na naukę – 1,21 % PKB (w 2017 roku 1,03%) – wynika z danych GUS. Nakłady wewnętrzne na działalność badawczo-rozwojową w 2018 roku wynosiły 25,6 mld i zwiększyły się w stosunku do 2017 roku o 24,6%.
Budżet na naukę i działalność badawczo-rozwojową w 2020 roku
Wraz ze zwielokrotnieniem nakładów zwiększą się również wydatki na szkolnictwo wyższe i naukę oraz działalność badawczo-rozwojową. Na ten cel w ustawie budżetowej na 2020 rok przewidziano ponad 31 mld zł. Z tego ze środków budżetu państwa ponad 27 mld zł oraz ze środków budżetu europejskiego niemal 4 mld zł.
W porównaniu z 2019 rokiem, wydatki te wzrosną o przeszło 3 mld zł czyli około 11%.
Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego na naukę i rozwój zaplanowało wydatki
w łącznej kwocie blisko 26 mld zł, z tego: ponad 21 mld zł ze środków budżetu państwa i niemal 4 mld zł budżetu środków europejskich oraz 664,9 mln zł w dwóch pozycjach rezerwy celowej budżetu państwa.
– W tym roku budżet na naukę przewiduje ponad 31 mld zł. Nie można powiedzieć, że są to symboliczne pieniądze. To są znaczące środki, ale oczywiście, aby prowadzić badania w różnych dziedzinach potrzeba dużych nakładów – powiedział wiceminister Wojciech Maksymowicz w programie Puls Trójki.
Polska nauka w liczbach
Z okazji Dnia Nauki Polskiej warto wspomnieć o liczbie osób bezpośrednio zaangażowanych w działalność badawczo-rozwojową, których obecnie jest w kraju około 81,5 tys. Z czego ponad 54 tys. to osoby z tytułem doktora, ok. 21 tys. to doktorzy habilitowani, a niemal 11 tys. pracowników naukowych w Polsce ma tytuł profesora.
Najlepsze polskie dyscypliny naukowe (według rankingu Scimago Journal&Country Rank) pod względem cytowań to astronomia, nauki fizyczne oraz matematyka. W rankingu szanghajskim, Polska (uwzględniając wszystkie notowane uczelnie) zajmuje 35 miejsce.
Udział Polski w programie Horyzont 2020 Unii Europejskiej
–Mamy ambicje, aby wciągu kilku lat zwiększyć do 3% udział w budżecie programu Horyzont 2020. 3% to udział Polski w całym budżecie Unii. Widzimy już spory postęp, w ciągu ostatniego roku od kiedy weszło nowe prawo o szkolnictwie wyższym i nauce uczelnie dostają dodatkowe punkty za uczestnictwo w programach unijnych. Liczba składanych wniosków o finansowanie unijne wzrosła o 50%. To jest ogromny wzrost – powiedział wiceminister Grzegorz Wrochna, w TOK FM.
Na bazie danych Komisji Europejskiej wyraźnie widać, ze na przestrzeni ostatnich miesięcy udział polskich podmiotów Horyzontu Europa wzrósł o ponad 12%, osiągając niespotykany wcześniej poziom 1,16% całego budżetu tego programu. Pieniądze te wydatkowane są w Polsce, na badania prowadzone przez naszych naukowców pracujących w najbardziej konkurencyjnych europejskich konsorcjach badawczych.