Minister nauki prof. Lena Kolarska-Bobińska ogłosiła dziś założenia nowego programu MNiSW.

– Szkolnictwo wyższe musi się zmieniać. Europa i świat, szukają najlepszych rozwiązań, żeby podnosić jakość kształcenia i jak najlepiej przygotować absolwentów do potrzeb rynku pracy. Polska potrzebuje „Uczelni przyszłości”, które będą kształcić twórczych obywateli otwartych na nowe wyzwania rynku pracy i zmieniające się otoczenie – mówi minister Lena Kolarska-Bobińska. Zastępca dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju prof. Jerzy Kątcki dodaje: – Polska potrzebuje więcej innowacyjnych firm, a te z kolei potrzebują wykwalifikowanych, przedsiębiorczych pracowników. Poprzez Program Rozwoju Kompetencji przyczyniamy się do podnoszenia kompetencji młodych ludzi, którzy w najbliższych latach będą stanowić siłę napędową naszej gospodarki. Z tego względu kładziemy szczególny nacisk na szkolenia, zajęcia praktyczne i wizyty u pracodawców.

 „Uczelnie przyszłości” to pakiet kompleksowych działań podjętych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego finansowanych ze środków unijnych w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój (POWER). W puli nowego programu MNiSW jest 5 mld zł. – PO WER to odpowiedź na wyzwania i jednocześnie narzędzie realizacji Strategii Europa 2020. To program, który uwzględnia stojące przed Europą długofalowe wyzwania związane z globalizacją, rozwojem ekonomicznym, zjawiskami demograficznymi, czy inwestycjami w kapitał ludzki – podkreśla minister nauki.

W sumie w ramach „Uczelni przyszłości” w 2015 roku odbędą się cztery konkursy i zrealizowane zostaną trzy projekty pozakonkursowe. Szkoły wyższe, które stworzą najlepsze wnioski w ramach konkursów otrzymają specjalny status „Uczelni przyszłości”. Uczelnie te będą mogły liczyć na dodatkowe finansowanie z budżetu państwa w postaci dotacji projakościowej.

W 2016 roku przewidujemy uruchomienie dwóch kolejnych konkursów - na Nowe Programy Kształcenia oraz na umiędzynarodowienie polskiego szkolnictwa wyższego. Dodatkowo planujemy systemowe wsparcie procesu konsolidacji uczelni.

Działania w ramach „Uczelni przyszłości” w 2015 r.:

1. Program Rozwoju Kompetencji (konkurs)
   Jego główną ideą jest wprowadzenie do programu studiów zajęć, które doskonalą kompetencje w obszarach kluczowych dla gospodarki i rozwoju kraju, z naciskiem na miękkie kompetencje poszukiwane przez pracodawców  m.in. umiejętności związane z komunikacją, współpracą w grupie czy analitycznym myśleniem. Z programu skorzystają zarówno uczelnie publiczne, jak i niepubliczne, a udział w nim wezmą studenci wszystkich kierunków studiów. W ubiegłym roku odbył się pilotaż Programu Rozwoju Kompetencji. W maju 2015 r. uruchomimy jego pierwszą edycję. Do 2020 roku rząd przeznaczy na cały program ponad 1 mld zł.
2. Systemy antyplagiatowe (konkurs)
   Chcemy wprowadzić do wszystkich polskich uczelni kompleksowe rozwiązania walczące ze zjawiskiem plagiatów. W ramach konkursu, który rusza w maju 2015 r. szkoły wyższe mogą dostać w sumie 100 mln zł na stworzenie, modyfikację lub zakup licencji systemów antyplagiatowych. Ponadto dostaną środki na opracowanie oraz wdrożenie procedur antyplagiatowych zgodnych z obowiązującym prawem.
3. Studiujesz? Praktykuj! (konkurs)
   Chcemy zapewnić studentom możliwość odbycia wysokiej jakości staży związanych bezpośrednio z uzyskiwanymi przez nich efektami kształcenia na kierunkach studiów. Zakres realizowanych zadań określi uczelnia we współpracy z podmiotem przyjmującym na staż. Pierwszy konkurs uruchomimy jeszcze w drugiej połowie 2015 roku. Jego całkowity budżet  to 550 mln zł.
4. Akademickie Biura Karier (konkurs)
   Wspieramy instytucje, które ułatwiają start absolwentów na rynku pracy. W związku z tym wyróżniające się Akademickie Biura Karier działające przy uczelniach mogą liczyć na dodatkowe 76 mln zł. Konkurs rusza w drugiej połowie 2015 r.
5. Najlepsi z najlepszych! (działanie pozakonkursowe)
   Cel działania to wsparcie uczestnictwa wybitnie uzdolnionych studentów w międzynarodowych konkursach lub zawodach. Młodzi naukowcy mogą przeznaczyć pieniądze z projektu m.in. na pokrycie kosztów uczestnictwa, a także na zakup środków niezbędnych do przygotowania projektu, z którym rywalizują na arenie międzynarodowej. W puli „Najlepszych z najlepszych!” jest 42 mln zł.
6. Program praktyk zawodowych w Państwowych Wyższych Szkołach Zawodowych (PWSZ) (działanie pozakonkursowe)
   Proponowany program jest rozwiązaniem systemowym, które umożliwi wypracowanie, przetestowanie oraz trwałe wdrożenie 6-miesięcznych obowiązkowych praktyk dla studentów Państwowych Wyższych Szkół Zawodowych.  Budżet projektu to ok. 136 mln zł. Dzięki temu działaniu będziemy mieli ogólnopolski, jednolity system praktyk zawodowych dla kierunków studiów o profilu praktycznym w PWSZ.

Działania w ramach „Uczelni przyszłości” w 2016 r.:

1. Nowe Programy Kształcenia (konkurs)
   Będziemy aktywnie wspierać realizację programów kształcenia o profilu ogólnoakademickim albo praktycznym dostosowanych do potrzeb gospodarki, rynku pracy i społeczeństwa. Budżet konkursu to ponad 1,3 mld zł.
2. Umiędzynarodowienie polskiego szkolnictwa wyższego (konkurs)
   • Zachęcamy uczelnie do realizacji programów kształcenia w językach obcych i międzynarodowych programów studiów oraz międzynarodowych szkół letnich. W puli konkursu jest 243 mln zł.
   • Chcemy włączyć wykładowców z zagranicy w prowadzenie programów kształcenia w polskich uczelniach, a także zachęcić wybitnych polskich uczonych pracujących za granicą i mających osiągnięcia naukowe do kontynuowania kariery akademickiej w Polsce. W puli konkursu jest ponad 53 mln zł.
   • Wspieramy procesy uzyskiwania zagranicznych akredytacji przez polskie uczelnie lub programy kształcenia. Budżet działania pozakonkursowego to ponad 21 mln zł.
3. Konsolidacja uczelni (działanie pozakonkursowe)
   Wspieramy procesy konsolidacji polskich uczelni. W budżecie projektu na ten cel jest ponad 257 mln zł.
4. Kształcenie na studiach doktoranckich - opracowanie wzorcowych programów studiów doktoranckich (działanie pozakonkursowe/konkurs)
   W ramach działania wspieramy interdyscyplinarne i międzynarodowe programy studiów doktoranckich tworzone przy współpracy z jednostkami naukowymi, instytutami PAN i instytutami badawczymi. Do uczelni trafią też środki na zamawianie studiów doktoranckich w obszarach kluczowych dla gospodarki. Budżet projektu to 470 mln zł.

Dodatkowo w roku 2016 w trybie pozakonkursowym podejmiemy inicjatywy podnoszące kompetencje zarządcze kadr kierowniczych i administracyjnych w uczelniach. Planujemy też działania prowadzące do wdrożenia na uczelniach zmian w zakresie zarządzania procesem kształcenia oraz inicjatywy podnoszące kompetencje dydaktyczne kadr uczelni.

„Uczelnie przyszłości” oprócz dodatkowego wsparcia z budżetu państwa mogą także liczyć na preferencyjne traktowanie w dostępie do funduszy europejskich. Najlepsze ośrodki w obszarze dydaktyki muszą jednak spełniać dwa główne kryteria: posiadać kategorię A+ oraz wyróżniającą ocenę programową lub instytucjonalną Polskiej Komisji Akredytacyjnej (PKA).

• „Uczelnie przyszłości” - wykaz programów i działań pozakonkursowych, które MNiSW uruchomi w latach 2015-2016