Powrót

Wsparcie dla doktorantów w trudnej sytuacji życiowej - spełniamy postulat środowiska

09.12.2025

Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, który po raz pierwszy umożliwi wypłacanie zapomóg doktorantom znajdującym się przejściowo w trudnej sytuacji życiowej. Zmiana jest odpowiedzią na postulaty środowiska doktoranckiego i szkół doktorskich. To jednocześnie wzmocnienie bezpieczeństwa socjalnego młodych naukowców bez dodatkowych obciążeń dla budżetu państwa.

Zdjęcie od tyłu sali, za ustawionymi w czworokąt stołami siedzą ludzie, u szczytu stołu premier, za nim flagi Polski i UE, nad nimi na białej ścianie godło.

Słuchamy głosu środowiska

Poprawkę zmieniającą w istotny sposób sytuację młodych polskich naukowców przedłożył minister nauki i szkolnictwa wyższego, Marcin Kulasek. – Od dłuższego czasu do ministerstwa docierały sygnały, że obowiązujące przepisy nie zawierają wyraźnej podstawy prawnej do przyznawania doktorantom zapomóg w sytuacjach nagłych, takich jak ciężka choroba czy inne zdarzenia losowe. To w oczywisty sposób  ograniczało możliwości realnego wsparcia w momentach kryzysu. Kilka miesięcy temu przystąpiliśmy do pracy i dziś możemy pochwalić się rezultatami – zaznacza szef resortu nauki i szkolnictwa wyższego.

Elastyczna zmiana, która nie obciąża budżetu

Przyjęty przez rząd we wtorek 9 grudnia projekt usuwa lukę, która rodziła wątpliwości zainteresowanych – podmioty prowadzące szkoły doktorskie zyskują możliwość wypłacania świadczeń tym doktorantom, którzy czasowo nie są w stanie poradzić sobie bez dodatkowej pomocy finansowej. Zapomogi będą finansowane ze środków własnych uczelni i instytutów, rozumianych szeroko jako środki pozostające w ich dyspozycji, w tym m.in. wpływy z komercjalizacji wyników badań, opłat za studia oraz innej działalności dydaktyczno edukacyjnej. Dzięki takiemu rozwiązaniu zmiana nie wygeneruje nowych kosztów dla budżetu państwa, a jednocześnie pozwoli w sposób elastyczny reagować na potrzeby doktorantów.

Dialog z doktorantami i elastyczne zasady

Przyjęty przez Radę Ministrów projekt zakłada, że zasady przyznawania zapomóg będą ustalane przez podmioty prowadzące szkoły doktorskie we współpracy z samorządami doktorantów. Taki model podkreśla poszanowanie autonomii poszczególnych jednostek i znaczenie dialogu w środowisku akademickim. Zmiana jest zaprojektowana tak, by uwzględnić specyfikę poszczególnych jednostek i sytuację doktorantów. 

Krok ku bardziej wrażliwemu systemowi

Rozwiązanie odpowiada na postulaty zgłaszane przez środowisko doktoranckie i szkoły doktorskie. Zmiany w zaproponowanym przez ministerstwo kształcie jednoznacznie poparła Krajowa Reprezentacja Doktorantów. Na potrzebę regulacji w powyższym zakresie zwrócił także uwagę zespół SprawdzaMY. Bardziej elastyczne zasady wspierania młodych naukowców to ważny krok w stronę wrażliwszego systemu szkolnictwa wyższego, a projekt wpisuje się w przyjętą przez ministerstwo filozofię stopniowej, ewolucyjnej poprawy warunków kształcenia i pracy młodych naukowców.

{"register":{"columns":[]}}