Zakończyła się misja IGNIS na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej - przełom dla nauki, technologii i gospodarki
17.07.2025
Polska wróciła do grona kosmicznych liderów! Misja technologiczno-naukowa IGNIS na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) to historyczny sukces Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego, ale też całego środowiska naukowego, a zarazem inspiracja dla tysięcy młodych Polek i Polaków. Dzięki zaangażowaniu blisko tysiąca specjalistów na całym świecie i ścisłej współpracy partnerów międzynarodowych, Polska nie tylko realizuje własne ambicje badawcze, ale również aktywnie uczestniczy w globalnym rozwoju innowacyjnych technologii.
Ponad tysiąc osób z całego świata zaangażowanych w przygotowanie i realizację polskich badań
Lot Sławosza Uznańskiego-Wiśniewskiego w kosmos i misja IGNIS to efekt pracy blisko tysiąca osób reprezentujących polskie uczelnie, instytuty PAN, start-upy oraz partnerów zagranicznych. To również wyjątkowe wydarzenie w historii polskiej nauki – po raz pierwszy eksperymenty wyselekcjonowane przez polskich naukowców, zrealizowane według własnego scenariusza, były kompleksowo testowane przez polskiego astronautę na pokładzie ISS.
Eksperymenty naukowe i wdrożeniowe realizowane na ISS
W ramach misji IGNIS przewidzianych było aż 13 polskich projektów badawczych. Ich zakres obejmował m.in.:
- Psychologię i dobrostan załóg kosmicznych (AstroMentalHealth, EEG Neurofeedback) – innowacyjne metody monitorowania oraz wsparcia stanu psychicznego astronautów, wykorzystujące m.in. analizę ekspresji twarzy, metodologię wideodzienników oraz neurofeedback EEG.
- Badania mikrobiomu i odporności (Human Gut Microbiota, Immune Multiomics) – wielopoziomowa analiza wpływu mikrograwitacji, promieniowania i stresu na kluczowe układy organizmu.
- Biotechnologię i nowe materiały (Yeast TardigradeGene, MXene in LEO, Space Volcanic Algae) – testowanie odporności drożdży wzbogaconych genami niesporczaków, rozwój sensorów i bioprodukcji dla przyszłych misji Księżyc–Mars.
- Zaawansowaną diagnostykę medyczną, telemedycynę i sztuczną inteligencję (LeopardISS, PhotonGrav, Astro Performance) – testy algorytmów AI oraz interfejsów mózg–komputer w warunkach mikrograwitacji.
- Inżynierią bezpieczeństwa (RADMON, Wireless Acoustics) – zaawansowane pomiary promieniowania jonizującego oraz środowiska akustycznego, zwiększające poziom bezpieczeństwa załóg kosmicznych.
Projektem flagowym misji IGNIS był eksperyment eksperyment Stability of Drugs – przełomowe badanie dla medycyny kosmicznej i ziemskiej. Celem badania prowadzonego przez Centrum Materiałów Polimerowych i Węglowych PAN była weryfikacja trwałości nowoczesnych, biodegradowalnych polimerowych systemów dostarczania leków w ekstremalnych warunkach przestrzeni kosmicznej, z myślą o przyszłych misjach na Księżyc i Marsa. Poza nową strategią przechowywania leków na potrzeby długotrwałych misji, eksperyment przynieść wymierne korzyści dla farmakoterapii na Ziemi – w leczeniu chorób przewlekłych, onkologii i wszędzie tam, gdzie wymagane jest sterowane, długotrwałe uwalnianie substancji aktywnych.
Transfer technologii i impuls dla gospodarki
Wyniki eksperymentów prowadzonych w ramach misji IGNIS otwierają nowe perspektywy dla polskiego i europejskiego przemysłu kosmicznego, sektora biotechnologicznego, medycznego
i materiałowego. Innowacje rozwijane w ramach misji już dziś budują przewagę konkurencyjną Polski na światowych rynkach wysokich technologii. To szczególnie istotne z perspektywy Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, które aktywnie wspiera transfer wyników badań do praktyki gospodarczej
i społecznej.
Inspiracja dla młodego pokolenia i edukacji
Misja IGNIS to także szeroko zakrojona akcja edukacyjna – lekcje, konferencje oraz programy popularyzatorskie, w tym prowadzone na żywo z ISS, skierowane do dzieci i młodzieży w całej Polsce, a w przyszłości być może następców polskiego astronauty. Rozwój kadr dla przemysłu i nauki kosmicznej staje się jednym z priorytetów polityki naukowej państwa, a polskie innowacje, wiedza i odwaga budują przestrzeń dla przyszłości – nie tylko na orbicie.