Założenia konkursu QuantERA

– QuantERA to program finansujący badania nad technologiami kwantowymi o największym zasięgu w Europie. 101 projektów o wartości 120 mln euro, ponad 500 grup badawczych z całej Europy, a całość koordynowana przez NCN przy wsparciu unijnym – mówi Sylwia Kostka, koordynatorka programu QuantERA. 

Konkurs został ogłoszony w styczniu 2023 roku przez 35 organizacji finansujących badania naukowe z 28 państw. Od początku cieszył się dużym zainteresowaniem środowiska naukowego. Łącznie złożono 101 wniosków (56 w temacie „Quantum Phenomena and Resources” oraz 45 w temacie „Applied Quantum Science”). Z nadesłanych zgłoszeń wyłoniono 24 zwycięskie projekty. W gronie laureatów jest aż 8 zespołów badawczych z Polski, w tym 4 z polskimi koordynatorami na czele. 5 projektów otrzyma finansowanie z Narodowego Centrum Nauki (zakres badań podstawowych), natomiast 3 projekty zostaną sfinansowane przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (zakres badań stosowanych). 

Badania polskich naukowców

Konsorcja badawcze kierowane przez polskich naukowców będą pracować nad:

• zaawansowanymi metodami szyfrowania danych poprzez kryptografię kwantową,
• technologiami przetwarzania informacji, metrologii i obrazowania biomedycznego z użyciem nanodiamentów, które mogą przyczynić się m.in. do rozwoju narzędzi diagnostycznych w medycynie,
• rewolucyjnym potencjałem obliczeń stosowanych w komputerach kwantowych oraz mikroskopią multimodalną. 

Lista nagrodzonych projektów z udziałem polskich zespołów badawczych

• AquSeND – Zaawansowane wykrywanie kwantowe z nanodiamentami, koordynowany przez dra Adama Wojciechowskiego z Uniwersytetu Jagiellońskiego (we współpracy z zespołami z Hiszpanii i Niemiec),
• FiGAnti – Światłowodowe przestrajalne źródła pojedynczych fotonów z obszarem aktywnym w postaci pojedynczej kropki kwantowej z GaSb zastosowane do implementacji kwantowej dystrybucji klucza w warunkach polowych, koordynowany przez dr inż. Annę Musiał z Politechniki Wrocławskiej (we współpracy z zespołami z Finlandii, Francji, Niemiec i Szwecji),
• QuCABOoSE – Aktywacja koherencji kwantowych przez układy otwarte i środowiska, z udziałem dra hab. Jarosława Korbicza z Centrum Fizyki Teoretycznej Polskiej Akademii Nauk (we współpracy z zespołami z Czech, Niemiec i Włoch),
• ResourceQ – Unifikacja i optymalizacja kwantowych zasobów, koordynowany przez dra Johna Selby z Uniwersytetu Gdańskiego (we współpracy z zespołami z Niemiec i Francji),
• TouQan – W poszukiwaniu użytecznej przewagi kwantowej, z udziałem dra hab. Michała Oszmańca (we współpracy z zespołami z Francji, Hiszpanii i Niemiec),
• EXTRASENS – Color centers in diamond nanoneedles for intra- and EXTRA-cellular quantum SENSing (finansowanie z NCBR), z udziałem dra Radka Łapkiewicza z Uniwersytetu Warszawskiego (we współpracy z zespołami z Czech, Finlandii, Litwy i Niemiec),
• MEEDGARD – Memory-Enhanced Entanglement Distribution with Gallium ARsenide quantum Dots (finansowanie z NCBR), z udziałem dra inż. Michała Gawełczyka z Politechniki Wrocławskiej (we współpracy z zespołami z Austrii, Niemiec i Wielkiej Brytanii),
• QM3 – Quantum Multi-Modal Microscopy (finansowanie z NCBR), koordynowany przez dra Radka Łapkiewicza z Uniwersytetu Warszawskiego (we współpracy z zespołami z Francji, Niemiec i Szwajcarii) .

Promocja technologii kwantowych

QuantERA (ERA-NET Cofund in Quantum Technologies) to międzynarodowa sieć łącząca 41 agencji finansujących badania z 31 krajów, która od 2016 roku promuje ambitne badania z zakresu technologii kwantowych w Europie. Sieć stymuluje współpracę pomiędzy naukowcami i agencjami finansującymi badania naukowe, monitoruje europejskie działania i strategie w zakresie technologii kwantowych, tworzy wytyczne dotyczące odpowiedzialnego prowadzenia badań naukowych, a przede wszystkim organizuje konkursy na międzynarodowe projekty badawcze. Do konkursu Call 2023 przystąpiło 35 organizacji partnerskich QuantERA. 

Pełna lista zwycięskich projektów