- Test HPV HR – pomaga wykryć wywołujące raka szyjki macicy szczepy wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV 16 i 18)

- Cytologia na podłożu płynnym – jest dokładniejsza i pozwala lepiej ocenić stan zdrowia szyjki macicy.

Badania te pozwolą skuteczniej wykrywać zmiany nowotworowe już na wczesnym etapie. Badaniami zostaną objęte kobiety w wieku 25 - 64 lata.

Prace nad rozporządzeniem prowadzone były w ścisłej współpracy z ekspertami w dziedzinie ginekologii, ginekologii onkologicznej oraz patomorfologii.

Rozporządzenie wchodzi w życie 14 dni od ogłoszenia rozporządzenia. Po wprowadzeniu nowych badań do wykazu świadczeń gwarantowanych Narodowy Fundusz Zdrowia rozpocznie proces zawierania umów na realizację nowych świadczeń gwarantowanych.

Pracę w Ministerstwie rozpoczęłam od działań na rzecz zdrowia i bezpieczeństwa kobiet. Tak powstał pakiet „Świadoma, bezpieczna ja”. To badania prenatalne dla wszystkich kobiet w ciąży bez względu na wiek, in vitro, onkopłodność, porody ze znieczuleniem, łatwiej dostępna antykoncepcja awaryjna, itd. Kolejny etap to skuteczniejsza diagnostyka raka szyjki macicy, czyli testy HPV HR oraz cytologia na podłożu płynnym w koszyku świadczeń gwarantowanych. Jednocześnie trwa program szczepień przeciwko HPV dla młodzieży w szkołach, a do refundacji weszły dwie nowoczesne terapie stosowane w leczeniu raka szyjki macicy. I na tym na pewno nie koniec - mówi ministra Izabela Leszczyna.

Rak szyjki macicy to jeden z częstszych nowotworów występujących u kobiet. Na wczesnym etapie jest wyleczalny w ponad 90% przypadków. Niewykryty i nieleczony może prowadzić do śmierci. Dlatego każda kobieta powinna regularnie zgłaszać się na badania, m.in. wykonywać profilaktyczne badania cytologiczne.

Nowoczesne badania przesiewowe oraz szczepienia HPV to element skutecznej walki z nowotworami.

Jak wygląda badanie?

Wymaz z szyjki macicy jest pobierany na podłoże płynne, co umożliwia wykonanie testu molekularnego HPV HR i oceny mikroskopowej (LBC) z jednej próbki (triage). W przypadku ujemnego wyniku testu HPV HR, badanie będzie wykonywane co 5 lat. W przypadku dodatniego wyniku HPV HR, z tej samej próbki, bez konieczności powtarzania wizyty zostanie wykonana cytologia na podłożu płynnym (LBC). Jeśli cytologia wykryje zmiany na szyjce macicy, pacjentka zostanie skierowana na dodatkowe badania w ramach etapu pogłębionej diagnostyki.

Szczepienia HPV w szkołach – chronimy nasze dzieci

Wirus HPV odpowiada za niemal 100% zachorowań na raka szyjki macicy. Najskuteczniejszym i najprostszym sposobem ochrony przed zakażeniem HPV oraz chorobami wywołanym przez HPV jest szczepienie. Aby chronić przyszłe pokolenia Polek i Polaków we wrześniu 2024 roku Ministerstwo Zdrowia wraz z Ministerstwem Edukacji rozpoczęło akcję edukacyjną oraz umożliwiło organizację szczepień przeciwko HPV w szkołach podstawowych dla chłopców i dziewczynek w wieku 9 -14 lat. Tylko w szkołach od uruchomienie programu do 3 marca 2025 roku wykonano ponad 73 000 szczepień.  Dodatkowo w tym samym czasie w POZ wykonano 172 911 szczepień. Szczepienia przeciwko HPV są dobrowolne i bezpłatne.

Należy też pamiętać, że wirus nowotwory HPV-zależne to również nowotwory sromu i pochwy, ale także nowotwory odbytu, jamy ustnej i gardła. Na część z nich mogą zachorować także mężczyźni.

Nowe możliwości w leczeniu raka szyjki macicy

W 2024 oraz 2025 roku Ministerstwo Zdrowia wprowadziło dwie nowoczesne terapie dla pacjentek chorujących na raka szyjki macicy. Obecnie w ramach programu lekowego Leczenie chorych na raka szyjki macicy (ICD-10:C53) dostępne są:

1. Pembrolizumab w połączeniu z chemioterapią, z lub bez bewacyzumabu w pierwszej linii leczenia systemowego. Pembrolizumab jest dostępny od 1 kwietnia 2024 r.

2. Cemiplimab stosowany samodzielnie (monoterapia) w drugiej lub trzeciej linii leczenia systemowego, po wcześniejszym leczeniu chemioterapią lub chemioterapią z bewacyzumabem. Cemiplimab jest dostępny od 1 stycznia 2025 r.

Dodatkowo w ramach leczenia chemioterapią dostępny jest bewacyzumab, który stosuje się w leczeniu przetrwałego, nawrotowego lub pierwotnie przerzutowego (stadium IVB) raka szyjki macicy u pacjentek, które nie kwalifikują się do radykalnego leczenia chirurgicznego lub radioterapii.

Program ten daje możliwość skorzystania z nowoczesnych metod leczenia, które mogą poprawić efektywność terapii i zwiększyć szanse na wyleczenie.

Skuteczna profilaktyka raka szyjki macicy - nowoczesne badania przesiewowe i szczepienia przeciwko HPV

Rak szyjki macicy rozwija się bezobjawowo, dlatego jest tak trudny do wykrycia i dlatego tak ważna jest profilaktyka. Nowoczesne badania przesiewowe w kierunku raka szyjki macicy oraz szczepienia przeciwko wirusowi HPV to ważny krok w skutecznej profilaktyce tej choroby.

Dzięki regularnym badaniom możliwe jest wczesne wykrycie zmian nowotworowych, a nowoczesne terapie lekowe oferują kobietom walczącym z rakiem szyjki macicy szansę na powrót do zdrowia.