Boszcz na zakwasie
13.11.2025
W dniu 12 listopada 2025 r. na listę produktów tradycyjnych został wpisany w kategorii: Gotowe dania i potrawy: „boszcz na zakwasie”.
Wygląd (zewnętrzny i na przekroju)
Zupa niezabielana na bazie zakwasu z czerwonych buraków
Kształt (zewnętrzny i na przekroju)
W zależności od naczynia, w którym jest podawany
Wielkość
W zależności od naczynia, w którym jest podawany
Barwa (zewnętrzna i na przekroju)
Czerwona
Konsystencja, „wrażenie w dotyku”
Płynna ciecz
Smak i zapach
Lekko kwaśny, wyczuwalny smak buraczka
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego
Barszcz czerwony, nazywany w Rogowie i okolicach boszczem, to nasza narodowa potrawa, która podawana może być w różnej formie i z rożnymi dodatkami. Prawie w każdym domu gotowana jest na Wigilię Bożego Narodzenia.
Boszcz na zakwasie to rodzaj kwaśnej zupy, która przyrządzana jest poprzez sporządzenie zakwasu z buraków ćwikłowych z dodatkiem soli, cukru, wody i pieprzu. Wystarczy pokroić buraki, zalać je wodą z przyprawami i odstawić na kilka dni w chłodnym i ciemnym miejscu. W Rogowie zakwas ten zamiast cukru robiony był z dodatkiem buraka cukrowego. Nie każda gospodyni bowiem miała cukier, ale prawie każda miała w swoim gospodarstwie buraka cukrowego. Uprawa tego warzywa od XIX w. była tu bardzo rozpowszechniona za sprawą ziemianina Jana Kleniewskiego, który zapoczątkował na tych terenach jego uprawę i zapewnił jego zbyt poprzez założenie cukrowni.
W lokalnej kuchni, boszcz na zakwasie, przygotowywany był bardzo często, o każdej porze roku. Bardzo dobrze gasił pragnienie w upalne dni, a zimą dobrze rozgrzewał. Była to popularna zupa, którą szybko można było przygotować, jeśli tylko wcześniej był „nastawiony” zakwas z buraka ćwikłowego. Wystarczyło tylko zagotować wodę, dolać zakwas i doprawić. Obecnie, bardzo często spożywany jest w takiej formie, ale również często podawany jest z gotowanym grochem lub fasolą (wersja postna i codzienna). W niektórych miejscowościach obecnego województwa lubelskiego do dziś boszcz na zakwasie podawany jest także na Święta Wielkanocne w wykwintnej formie z kiełbasą i jajkiem.