Ekoschematy obszarowe
Od 2023 r. obowiązują nowe przepisy unijne, które wprowadziły zmiany w rodzajach dostępnego wsparcia oraz w zasadach przyznawania wsparcia w ramach Wspólnej Polityki Rolnej (WPR).
Nowym prośrodowiskowym elementem systemu płatności bezpośrednich są ekoschematy – obowiązkowe do wdrożenia dla państwa członkowskiego, ale dobrowolne dla rolnika. Budżet przeznaczony na ekoschematy stanowi minimum 25% kwoty płatności bezpośrednich/rok (średnio w latach 2023-2026 ok. 884 mln EUR/rok), tj. dwa razy tyle co łącznie rocznie wydatkowano na interwencje rolno-środowiskowo-klimatyczne i interwencję Rolnictwo ekologiczne (ok. 440 mln EUR/rok). Stawki płatności w ramach ekoschematów określane są w EUR i przeliczane będą na zł wg kursu PLN/EUR ustalonego na ostatni dzień roboczy września danego roku.
Ekoschematy są to roczne, płatne praktyki, dostosowane do warunków i potrzeb krajowych, ale poddane ocenie przez Komisję Europejską pod kątem realizacji celów środowiskowych i klimatycznych nowej WPR – ochrony zasobów gleby, wód, klimatu, dobrostanu zwierząt, różnorodności biologicznej w produkcji rolnej.
W Polsce ekoschematy zostały tak zaprojektowane, żeby promować praktyki, które przekładają się na dochody rolnicze poprzez zwiększenie żyzności gleby, racjonalne nawożenie, poprawę jakości plonów. Służy temu przede wszystkim ekoschemat Rolnictwo węglowe, w ramach którego rolnicy z ośmiu dostępnych praktyk będą mogli wybierać te, które najlepiej odpowiadają na ich potrzeby.
W ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027 wprowadzono łącznie 5 ekoschematów obszarowych oraz ekoschemat dobrostan zwierząt.
Ekoschematy obszarowe
- Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi, który obejmuje osiem praktyk rolniczych:
- Ekstensywne użytkowanie trwałych użytków zielonych (TUZ) z obsadą zwierząt
- Międzyplony ozime lub wsiewki śródplonowe
- Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia, wariant podstawowy i wariant z wapnowaniem
- Zróżnicowana struktura upraw
- Wymieszanie obornika na gruntach ornych w terminie 12 godzin od jego aplikacji
- Stosowanie nawozów naturalnych płynnych innymi metodami niż rozbryzgowo
- Uproszczone systemy uprawy
- Wymieszanie słomy z glebą
- Obszary z roślinami miododajnymi
- Retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych
- Integrowana Produkcja Roślin
- Biologiczna ochrona upraw
Szczegółowe informacje dotyczące ekoschematów obszarowych znajdują się w materiale informacyjnym „Ekoschematy obszarowe PS WPR 2023-2027”.
Legislacja
Broszury informacyjne:
Materiały
Prezentacja - zmiany w warunkowości i ekoschematach obszarowych na 2024 r.Prezentacja_zmiany_w_warunkowości_i_ekoschematach.pdf 0.68MB Do pobrania
2023_10_2_łączenie_ekoschematów_z_interwencja_obszarowymi_po_zmianach.pdf 0.45MB