Wygląd:

Biała, gęsta, niejednorodna masa, z widocznymi drobinami szczypiorku w całej masie twarożku.

Kształt:

Zależny od naczynia, w którym jest podawany.

Rozmiar:

W zależności od naczynia.

Barwa:

Biała z widocznymi zielonymi drobinkami (szczypiorek).

Konsystencja:

Miękka, elastyczna, dosyć kleista, gęsta masa. Wyczuwalne niejednorodne drobiny sera.

Smak:

Zarówno w smaku jak i zapachu dominuje ser biały (z mleka krowiego), wyczuwalne również przyprawy takie jak sól i szczypiorek.

Tradycja:

Bardzo duży wpływ na kształtowanie się kuchni Kujaw miało przenikanie się potraw i smaków kuchni kujawskiej oraz wielkopolskiej. Kujawskie gospodynie wykorzystywały przede wszystkim produkty pochodzące z własnego gospodarstwa. Ważnym produktem zwierzęcym na ww. terenach było mleko, które używano do codziennej konsumpcji, na sprzedaż bądź do wyrobu różnego rodzaju produktów i potraw. Jedną z często przygotowywanych potraw na bazie mleka, zazwyczaj latem, był gzik. „Na Kujawach znane były dwa gatunki sera. Jeden z nich to popularny twarożek, zwany „gzikiem”” (D. Kalinowska, „Tradycyjne pożywienie ludowe na Kujawach”, Włocławek 2002). Jadano go przeważnie na śniadanie, czasami na podwieczorek. Podstawowy przepis to: „1/2 kg świeżego twarogu rozetrzeć z ćwiartką śmietany, 2-3 cebulami pokrojonymi w kostkę (cebulę można zastąpić zieloną cebulką lub szczypiorkiem). Doprawić solą i pieprzem. Podawać z ziemniakami ugotowanymi w mundurkach. Gzik podawano też z chlebem. Była to bardzo popularna potrawa na Kujawach” (Z. Przybylak, „Tradycyjna kuchnia pomorsko-wielkopolska”). Śmietanę niekiedy zastępowano mlekiem, rzadziej masłem, zdarzało się również, że wodą. Sposób spożywania gzika nie zmienił się na przestrzeni lat. Może być podawany w misce i spożywany bezpośrednio łyżką jako samoistna potrawa, bądź położony na chlebie lub podawany jako dodatek do klusek czy kartofli.