Kluchy warmińskie (kluski warmińskie)
10.10.2025
W dniu 9 października 2025 r. na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane w kategorii: Gotowe dania i potrawy: „kluchy warmińskie (kluski warmińskie)”
Wygląd (zewnętrzny i na przekroju)
Szare kluchy ziemniaczane posypane twarogiem i skwarkami
Kształt (zewnętrzny i na przekroju)
Małe kluski nieregularnego kształtu
Wielkość
1 kluska jest wielkości ok 2-3 cm
Barwa (zewnętrzna i na przekroju)
W zależności od rodzaju ziemniaka – beżowa, szara, sina
Konsystencja, „wrażenie w dotyku”
Lekko twarde
Smak i zapach
Smak i zapach ziemniaczany, lekko słony
Tradycja, pochodzenie oraz historia produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego
Tradycyjna kuchnia Prus Wschodnich, dzisiejszego obszaru Warmii i Mazur, opierała się przede wszystkim na daniach z ziemniaków. Ziemniaki jako tani i łatwo dostępny produkt były bardzo często serwowane w postaci różnych potraw. Kartofle, plince, babka czy kluski ziemniaczane były podstawą pożywienia mieszkańców. Wzmianki o spożywaniu klusek ziemniaczanych na Warmii i Mazurach znajdziemy w książce „Życie codzienne na dawnych Ziemiach Pruskich” Tomasza Chrzanowskiego.
Do przygotowania kluch warmińskich zwanych również kluskami warmińskimi potrzebne są tylko 3 składniki: ziemniaki, mąka pszenna i sól (do posolenia wody). Ziemniaki należy obrać i zetrzeć na tarce. Kolejno odsączyć z nadmiaru wody. Otrzymaną w ten sposób masę wymieszać z mąką pszenną i wyrobić ciasto. W garnku zagotować osoloną wodę. Na gotujący się osolony wrzątek „rzucamy” kluchy formując je łyżką, wcześniej rozkładając surowe ciasto na płasko np. na odwróconej do góry nogami przykrywce lub na desce. Wyławiamy kluchy odsączając na sicie i przelewając zimną wodą, aby kluchy się nie skleiły.
Kluchy warmińskie podawane są najczęściej z twarogiem i ze skwarkami jako samodzielna potrawa. Bywają podawane z cebulą, boczkiem lub jako dodatek do innych dań np. zup (m.in. grzybowej). Z przeprowadzonych wywiadów etnograficznych wynika, że kluski warmińskie jedzone były również z maślanką czy śmietaną. Mimo że są daniem wyjątkowo prostym, są niezwykle smaczne i dlatego warto ich spróbować.