W dniu 15 grudnia 2022 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka (dalej: Trybunał) opublikował trzy decyzje z dnia 24 listopada 2022 roku w następujących sprawach przeciwko Polsce:

• Ojczyk przeciwko Polsce (skarga nr 12870/21);
• Łukasz Kinitz i Inni przeciwko Polsce (skarga nr 5242/20 i 4 inne skargi);
• Łaba i Inni przeciwko Polsce (skarga nr 18157/20 i 13 innych skarg).

W sprawie Łukasz Kinitz i Inni przeciwko Polsce skarżący Łukasz Kinitz (skarga nr 5242/20), Piotr Schab (skarga nr 18483/20), Mariusz Nowak (skarga nr 21604/20), Krzysztof Kucharski (skarga nr 29535/20) i Anna Zada (skarga nr 54090/20) podnieśli zarzut naruszenia art. 6 ust. 1 (prawo do rzetelnego procesu sądowego) oraz art. 13 (prawo do skutecznego środka odwoławczego) Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (dalej: Konwencja) w związku z czasem trwania postępowań sądowych z ich udziałem. Polska przyznała w deklaracji jednostronnej, że doszło do naruszenia ww. przepisów Konwencji oraz wypłaci skarżącym kwoty od 960 do 5600 euro tytułem zadośćuczynienia.

W sprawie Ojczyk przeciwko Polsce (nr skargi 12870/21), skarżący podniósł zarzut naruszenia art. 6 ust. 1 (prawo do rzetelnego procesu sądowego) Konwencji w związku z odmową zwolnienia go od ponoszenia kosztów sądowych, do której doszło, gdy skarżący był pozbawiony wolności. Rozpoznając wniosek skarżącego o zwolnienie go od uiszczenia opłaty od pozwu sądy krajowe uznały, że miał on możliwość uiszczenia opłaty, bowiem miał zgromadzone wystarczające środki na funduszu akumulacyjnym. Zgodnie jednak z prawem środkami tymi skarżący może dysponować dopiero po opuszczeniu zakładu karnego, zatem sądy krajowe nie oceniły właściwie sytuacji majątkowej skarżącego, rozpoznając jego wniosek. Rząd RP zawarł ze skarżącym ugodę, przyznając, że doszło do naruszenia ww. przepisu Konwencji, oraz wypłaci skarżącemu kwotę 1900 euro tytułem zadośćuczynienia.

Mając na uwadze podobny przedmiot skarg, Trybunał rozpoznał sprawę  Łaba przeciwko Polsce (skarga nr 18157/20) łącznie z 13 innymi skargami. Wszystkie skargi dotyczyły zarzutu naruszenia art. 6 ust. 1 Konwencji ze względu na przewlekłość postępowań sądowych w sprawach karnych oraz art. 13 Konwencji z uwagi na brak albo nieadekwatną wysokość sum pieniężnych zasądzanych z tego tytułu. Rząd złożył deklaracje w celu rozwiązania kwestii podniesionych w przedmiotowych skargach. W każdej ze spraw Rząd przyznał, że miało miejsce naruszenie art. 6 ust. 1 oraz art. 13 Konwencji i zaoferował wypłatę skarżącym kwot w wysokości od 1590 euro do 7410 euro z tytułu szkód materialnych i niematerialnych oraz kosztów i wydatków. Z uwagi na zgodę skarżących na warunki deklaracji złożonych przez Rząd, Trybunał uznał, iż sprawy należy traktować jako rozstrzygnięte między stronami poprzez zawarcie ugody. W związku z powyższym, stwierdzając, że dalsze badanie skarg nie jest uzasadnione, skreślił skargi z listy spraw zgodnie z art.  39 Konwencji.

Decyzje są dostępne w języku angielskim w bazie orzeczniczej Trybunału  (https://hudoc.echr.coe.int).