W dniu 20 października 2022 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka (dalej: Trybunał) wydał wyrok w sprawie Bierski przeciwko Polsce (skarga nr 46342/19). Skarżący podniósł zarzut naruszenia art. 8 (prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego) Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (dalej: Konwencja).

Skarżący dochodził przed sądami krajowymi uregulowania kontaktów z pełnoletnim, niepełnosprawnym synem (D.B.). W październiku 2018 roku wniosek skarżącego o ustanowienie kontaktów z synem został oddalony. Sąd rejonowy wskazał, że zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego (uchwała z 17 maja 2018 roku, w sprawie o sygnaturze akt III CZP 11/18), rodzicom dorosłego dziecka, które jest ubezwłasnowolnione całkowicie z powodu niepełnosprawności umysłowej i dla którego ustanowiono opiekuna, nie przysługuje uprawnienie żądania rozstrzygnięcia przez sąd opiekuńczy o sposobie utrzymywania kontaktów z tym dzieckiem. Apelacja skarżącego została oddalona.

Trybunał zauważył, że sądy krajowe w ogóle nie rozpoznały wniosku o ustanowienie kontaktów z pełnoletnim synem. Został on oddalony z uwagi na brak legitymacji procesowej skarżącego. Dopiero 17 listopada 2020 roku dokonano ustaleń dotyczących kontaktów, w następstwie wniosku złożonego przez prokuratora. Przed tą datą, czyli przez ponad dwa lata, skarżący był pozbawiony kontaktu z synem.

Trybunał uznał, że w przedmiotowym okresie władze nie wywiązały się ze swojego pozytywnego obowiązku podjęcia działań mających na celu przywrócenie kontaktu między skarżącym a jego synem. Nawet uwzględniając margines oceny państwa, Trybunał stwierdził, że brak jakichkolwiek ram regulacyjnych chroniących prawo skarżącego do jego życia rodzinnego, w sytuacji, gdy jego dorosły syn jest całkowicie ubezwłasnowolniony, stanowi naruszenie art. 8 Konwencji. W związku z powyższym Trybunał zasądził na rzecz skarżącego kwotę 10000 euro tytułem zadośćuczynienia oraz 2860 euro tytułem zwrotu kosztów i wydatków.

Wyrok ten stanie się ostateczny zgodnie z warunkami określonymi w art. 44 ust. 2 Konwencji.

Wyrok jest dostępny w języku angielskim w bazie orzeczniczej Trybunału (https://hudoc.echr.coe.int), wkrótce zostanie przetłumaczony na język polski i zamieszczony w bazie orzeczeń ETPCz na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości.