Informacja dot. konieczności realizacji projektów zgodnie z zasadami równości oraz zapisami Karty Praw Podstawowych (KPP) i Konwencji o Prawach Osób Niepełnosprawnych (KPON)

Równościowe zasady horyzontalne 

Instytucje oraz beneficjenci realizujący Programy Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS) oraz Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS), zgodnie z postanowieniami Umowy Partnerstwa na lata 2021-2027 oraz Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060, zobowiązani są do przestrzegania horyzontalnych zasad równościowych:

• zasady równości szans, włączenia społecznego  i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami:
  • oznacza wdrożenie działań umożliwiających wszystkim osobom sprawiedliwe i pełne uczestnictwo we wszystkich dziedzinach życia, bez względu na przesłanki dyskryminacji
  • produkty projektów (np. zasoby cyfrowe, infrastruktura, usługi) finansowane z Funduszy UE, muszą być dostępne, czyli zgodne ze standardami dostępności dla polityki spójności 2021–2027 (zał. nr 2 do Wytycznych w zakresie realizacji zasad równościowych w ramach funduszy unijnych na lata 2021-2027).
• zasady równości kobiet i mężczyzn:
  • oznacza wdrożenie działań (rozwiązań), które wpłyną na wyrównanie szans płci będącej w gorszym położeniu oraz stworzenie takich mechanizmów, aby w trakcie realizacji projektu na żadnym etapie nie dochodziło do dyskryminacji i wykluczenia ze względu na płeć. 

Oprócz horyzontalnych zasad równościowych, na każdym etapie realizacji Programów, projekty dofinansowane w ramach Funduszy, w tym realizowanych w MZ Programach FEnIKS i FERS muszą być zgodne z:

• Kartą Praw Podstawowych (KPP) Unii Europejskiej z dnia 26 października 2012 r.,
• Konwencją o Prawach Osób Niepełnosprawnych (KPON) z dnia 13 grudnia 2006 r.

Wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej (UE) zobowiązane są do eliminowania nierówności i promowania równości kobiet i mężczyzn oraz uwzględniania perspektyw płci, a także zwalczania dyskryminacji. Oznacza to, że wszystkie Programy wspierane z Funduszy muszą być zgodne z odpowiednimi postanowieniami KPP oraz KPON, np. poprzez odpowiednie odzwierciedlenie polityki, prawodawstwa i norm w zakresie dostępności. W procesie realizacji wszystkich Programów realizowanych przez MZ, podobnie jak inne IP oraz IZ stosowane będą rozwiązania, których celem jest zapewnienie zgodności Programu (w tym projektów) z tymi dokumentami.

Są to w szczególności:

• ocena projektów ubiegających się o dofinansowanie z FEnKS i FERS w oparciu o horyzontalne kryteria badające zgodność projektu z KPP oraz KPON,
• sprawdzanie w procesie kontroli projektu czy beneficjent realizuje projekt w sposób zgodny z KPP oraz KPON,
• rozpatrywanie otrzymywanych zgłoszeń o niezgodności projektów lub działań związanych z wdrażaniem Programów (podejmowanych przez beneficjentów albo instytucje) z KPP oraz KPON,
• raportowanie na temat wszystkich zgłoszeń w tym zakresie. 

Warunek stosowania Karty praw podstawowych

• Karta praw podstawowych potwierdza katalog praw człowieka wywodzący się z tradycji konstytucyjnych i umów międzynarodowych dotyczących praw człowieka,
• Zgodnie z art. 9 ust. 1 rozporządzenia ogólnego 2021/1060 w procesie wdrażania funduszy europejskich należy przestrzegać postanowień Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Oznacza to, że na każdym etapie realizacji, projekty muszą być zgodne z postanowieniami tego dokumentu.

Warunek stosowania Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych (KPON)

• Konwencja ma przyczynić się do poprawy sytuacji osób niepełnosprawnych, poprzez umożliwienie im rzeczywistego korzystania ze wszystkich praw człowieka i podstawowych wolności, na równi z innymi osobami.
• Zgodnie z postanowieniami Umowy Partnerstwa w procesie wdrażania funduszy europejskich należy przestrzegać postanowień Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych.