„Chociaż menopauza jest naturalnym etapem w życiu każdej kobiety, to często jest to temat niedoceniany i pomijany. Biała Księga Menopauzy pokazuje, jak niska jest świadomość wśród kobiet na temat tego ważnego etapu w ich życiu. Dlatego próbujemy odczarować ten mit” – powiedział wiceminister Tomasz Maciejewski otwierając konferencję. Wiceminister zwrócił uwagę, że każdy ginekolog i każda położna są zobowiązani do towarzyszenia kobiecie na każdym etapie życia. Położna nie tylko opiekuje się kobietą w ciąży i tuż po porodzie. Położna ma wspierać również młode kobiety na etapie rozwojowym, jak też te, które są na etapie menopauzy”. 

Z raportu wynika, że aż 93% kobiet nie potrafi wskazać właściwej definicji menopauzy. Dla niemal 50% badanych to temat tabu, a 40% rozważa ograniczenie aktywności zawodowej albo odejście z pracy z powodu objawów transformacji menopauzalnej.

Monika Dziekan, dyrektor generalna Kulczyk Foundation wskazywała: „Co 5 kobieta w Polsce jest w okresie menopauzalnym. To naturalny etap w życiu każdej kobiety, naturalna transformacja, która wpływa na stan naszego zdrowia psychicznego i fizycznego. Dlatego stworzyliśmy kompendium wiedzy o menopauzie -pPrzeprowadziliśmy setki spotkań z kobietami, by dzisiaj zaprezentować Białą Księgę Menopauzy, zawierającą propozycje rozwiązań systemowych”.

Dr Katarzyna Skórzewska, ginekolożka, endokrynolożka i ekspertka menopauzalna, zwróciła uwagę na leczenie hormonalne w okresie menopauzy. W 2002 r. z powodu przedwcześnie zakończonych badań i błędnych wniosków, że leczenie hormonalne zwiększa ryzyko raka piersi i chorób krążeniowych, nastąpiło załamanie leczenia hormonalnego. Lekarze nie rekomendowali tego typu terapii. Ponowna analiza badań wykazała, że wcześniejsze wyniki zostały źle zinterpretowane, a grupa badanych kobiet została źle dobrana.

„20 lat zajęło ponowne przekonanie lekarzy i kobiet do terapii hormonalnej. (…) Hormony nie zabijają, mogą pomóc, jeśli przeważa ich dobroczynne działanie. Choć ich stosownie ma pewne ograniczenia” – podkreślała dr Skórzewska.

Biała Księga Menopauzy to efekt pracy interdyscyplinarnego grona ekspertów. Diagnoza i rekomendacje zawarte w raporcie dotyczą edukacji i wiedzy społecznej, opieki medycznej, środowiska pracy oraz kursu dla położnych.

Raport zaprezentowała Anna Samsel z Kulczyk Foundation.

„47% przebadanych kobiet uważa, że menopauza to temat tabu. Efektem jest brak świadomości - kobiety nie wiedzą co się z nimi dzieje. Dlatego tak istotne są kapanie informacyjne dla kobiet i dla całego społeczeństwa, a także lekcje o menopauzie w ramach zajęć z edukacji zdrowotnej” – powiedziała.

Ekspertka zwracała uwagę na brak twardych danych oraz wiedzy na temat kosztów wynikających z niezaopiekowania się kobietami. Jeśli kobiety nie mają odpowiedniej wiedzy i spotykają się z niewystarczającą wiedzą medyków, to trafiają do wielu specjalistów w celu ustalenia diagnozy, a to generuje koszty w ochronie zdrowia. Dlatego tak ważne jest holistyczne spojrzenie specjalistów.

Raport rekomenduje włączenie pytań menopauzalnych do pakietu programu „Moje zdrowie” i do medycyny pracy. Rozwiązaniem byłaby certyfikacja lekarzy i położnych.

„Biała Księga” zwraca też uwagę na wykluczenie geograficzne. Aby przeciwdziałać wykluczeniu, odciążyć system ochrony zdrowia, rozwijać profilaktykę, można wykorzystać potencjał położnych. Tymczasem tylko 3% badanych ma świadomość, że położna może wspierać kobiety w tym okresie życia.

W raporcie znajdują się również propozycje rozszerzenia programu nauczania w zawodach medycznych, jak też organizacji kursów i szkoleń dla specjalistów.

W dokumencie poświęcono miejsce problemowi menopauzy w kontekście pracy zawodowej.  

20% ogółu to kobiety w okresie 40-55 l. Ta grupa będzie rosła. Zatem z perspektywy pracodawców to bardzo ważna grupa. Wśród ankietowanych 83% odczuwa negatywny wpływ menopauzy na ich pracę, a 42% myśli, aby ją ograniczyć lub z niej odejść. Dlatego tak ważna jest edukacja pracodawców zwrócenie im uwagi na koszty. Tzw. cichy koszt menopauzy to zwolnienia lekarskie, nieobecność, objawy, które ograniczają pracę kobiet. Warto zatem  wprowadzić w firmach politykę menopauzalną, która polegałaby na poszerzeniu pakietu medycznego o badania menopauzalne, czy zwrócenie uwagi na warunki pracy, np. ubrania z naturalnych materiałów dla kobiet pracujących w firmach produkcyjnych.

W „Białej Księdzie” znajduje się także podsumowanie programu szkoleń pilotażowych w systemie opieki menopauzalnej, który przeprowadzono dla położnych. Z raportu wynika, że tylko 3% kobiet wybrałoby się do położnej w przypadku konsultacji menopauzalnej. W kursie pod patronatem ministerstwa zdrowia wzięło udział 70 położnych z całej Polski. Powstała też mapa wyszkolonych położnych (dostępna na stronie menopauzabeztabu.org.pl)

O menopauzie rozmawiały ekspertki podczas panelu towarzyszącego prezentacji raportu. Udział wzięły:

• dr Małgorzata Bińkowska, ginekolożka i endokrynolożka, wiceprzewodnicząca Polskiego Towarzystwa Menopauzy i Andropauzy, członkini Okrągłego Stołu Menopauzalnego

• dr Alicja Długołęcka, psycholożka, seksuolożka, psychoterapeutka

• prof. Grażyna Iwanowicz-Palus, Krajowa Konsultant ds. Pielęgniarstwa i Położnictwa, członkini Okrągłego Stołu Menopauzalnego

• Dagmara Korbasińska-Chwedczuk, dyrektorka Departamentu Równości w Zdrowiu w Ministerstwie Zdrowia 

• Joanna Maliszewska-Mazek, dyrektorka projektów Kulczyk Foundation

Treść "Białej Księgi Menopauzy"