Ustawa o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw przewiduje racjonalizację i uelastycznienie systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej (PSZ). Dzięki zmianom, oferta szpitali zostanie lepiej dostosowana do lokalnych potrzeb, w tym do zmian demograficznych.

Nowe przepisy powinny przyczynić się do koncentracji świadczeń szpitalnych wykonywanych w trybie ostrym i w warunkach gotowości całodobowej w ośrodkach, które dysponują większym doświadczeniem i potencjałem kadrowym.

Jeśli NFZ się zgodzi, szpitale będą mogły zamienić  udzielanie niektórych zakresów świadczeń w trybie pełnej hospitalizacji na leczenie planowe lub jednodniowe, a także, w niektórych przypadkach, zamieniać oddziały szpitalne na zakłady opiekuńczo-lecznicze lub pielęgnacyjno-opiekuńcze. Przewidywany jest także finansowy mechanizm zachęcający do przekształceń w postaci zachowania części ryczałtu.

Ustawa wprowadza nową kategorię świadczeń gwarantowanych w postaci świadczeń udzielanych w powiatowych centrach zdrowia. Będą one obejmowały świadczenia specjalistyczne w zakresie chirurgii ogólnej i chorób wewnętrznych udzielane w trybie całodobowym oraz transport sanitarny.

Ponadto katalog świadczeń ambulatoryjnych, które udzielane są bez skierowania, zostaje uzupełniony o porady psychologa oraz lekarza medycyny sportowej i optometrysty. Możliwe będzie także wystawianie skierowania do okulisty przez optometrystę. Natomiast lepsza wycena świadczeń w poradniach specjalistycznych ma sprawić, że diagnostyka i leczenie będzie się częściej odbywać bez konieczności hospitalizacji.

Nowe przepisy umożliwią tworzenie i prowadzenie SP ZOZ-ów również przez związki jednostek samorządu terytorialnego. Możliwy będzie także nowy sposób połączenia, w wyniku którego podmioty tworzące SP ZOZ-ów, które się łączą, dalej funkcjonują – będzie mógł powstać jeden SP ZOZ z więcej niż jednym podmiotem tworzącym.

• Dzięki temu rozwiązaniu, samorządy będą mogły łączyć samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej, co umożliwi tworzenie większych i bardziej efektywnych placówek.

• Samorządy, np. powiaty, będą mogły  np. skonsolidować dwa szpitale w ramach jednej jednostki i połączyć  szpitalne oddziały o określonych profilach, aby się nie powielały.

Reforma szpitali wprowadza zasady dotyczące programów naprawczych tworzonych przez SP ZOZ-y, w których wystąpiła strata netto. Obowiązek sporządzania programów naprawczych będzie również dotyczył podmiotów leczniczych działających w formie spółek kapitałowych z większościowym udziałem podmiotów publicznych oraz instytutów badawczych.

Nowe przepisy zakładają, że sporządzenie programu naprawczego poprzedzać mają analizy: efektywności funkcjonowania i zarządzania, ekonomiczne, jakościowe, operacyjne, działalności leczniczej oraz działalności poszczególnych komórek organizacyjnych.