Sfałszowany produkt leczniczy to lek, który:

• nie spełnia ustalonych wymagań dotyczących jakości leków,
• został wyprodukowany nielegalnie, bez wiedzy wytwórcy (podmiotu odpowiedzialnego);
• został wyprodukowany bez zgody Państwowej Inspekcji Farmaceutycznej.

Sfałszowane mogą zostać wszystkie leki – zarówno oryginalne, jak i ich odpowiedniki, czyli tzw. leki generyczne.

Dlaczego sfałszowane leki są niebezpieczne

Sfałszowane leki działają zbyt słabo, nieodpowiednio lub nie działają wcale. Taki lek może zawierać zupełnie inną substancję czynną niż ta wskazana na opakowaniu, może zawierać niewłaściwą ilość tej substancji, a nawet nie zawierać jej wcale.

Dlatego nawet jeśli tylko raz przyjmiesz sfałszowany lek, narażasz na niebezpieczeństwo swoje zdrowie i życie.

Najczęściej fałszowane produkty lecznicze

• sterydy anaboliczne,
• leki odchudzające,
• leki stosowane przy zaburzeniach erekcji,
• leki o działaniu antykoncepcyjnym i psychotropowym.

Jak unikniesz zakupu sfałszowanego produktu leczniczego

Leki przepisane na recepcie lekarskiej kupuj tylko w miejscach do tego uprawnionych, np. w aptece lub punkcie aptecznym. Nigdy nie kupuj leków dostępnych na podstawie recepty
w internecie (są tam oferowane nielegalnie). Nigdy nie kupuj leków na bazarach, w siłowniach, klubach fitness czy sex shopach.

Uwaga! Według danych Światowej Organizacji Zdrowia sfałszowane leki są dostępne w internecie i stanowią około 50 proc. oferowanych produktów.

Zespół do Spraw Sfałszowanych Produktów Leczniczych

Aby przeciwdziałać zagrożeniom związanym ze sfałszowanymi produktami leczniczymi minister zdrowia we wrześniu 2010 powołał Zespół do Spraw Fałszowania i Nielegalnego Obrotu Produktami Leczniczymi oraz Innymi Sfałszowanymi Produktami Spełniającymi Kryteria Produktu Leczniczego.

W skład zespołu wchodzili przedstawiciele: Głównego Inspektora Farmaceutycznego; Ministra Zdrowia, Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Głównego Inspektora Sanitarnego, Prokuratora Generalnego, Komendanta Głównego Policji, Szefa Służby Celnej, Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Dyrektora Narodowego Instytutu Leków oraz Głównego Lekarza Weterynarii. 

Do zadań zespołu należało: ustalanie kierunków przeciwdziałania zjawiska fałszowania produktów leczniczych, zapobieganie sprzedaży leków w miejscach nieuprawnionych, planowanie i wdrażanie działań dotyczących informowania o sfałszowanych produktach leczniczych oraz prowadzenie kampanii edukacyjnych na temat zagrożeń związanych z nabywaniem leków w miejscach nieuprawnionych.

Problem obrotu sfałszowanymi lekami został rozpoznany. Zidentyfikowano obszary ryzyka i wprowadzono szereg rozwiązań mających przeciwdziałać nielegalnemu obrotowi produktami leczniczymi. Obecnie obowiązujące przepisy rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2016/161 z 2 października 2015 r., nakładające obowiązek serializacji leków przed wprowadzeniem ich na rynek oraz wdrożony system weryfikacji autentyczności leków KOWAL, który pomaga eliminować z łańcucha dystrybucyjnego sfałszowane leki, a także zwiększa transparentność na rynku farmaceutycznym.

Zarządzeniem z 17 sierpnia 2021 r. minister zdrowia odwołał zespół do spraw fałszowania i nielegalnego obrotu produktami leczniczymi oraz innymi sfałszowanymi produktami spełniającymi kryteria produktu leczniczego.

W skład zespołu wchodzą przedstawiciele:

• Głównego Inspektora Farmaceutycznego;
• Ministra Zdrowia,
• Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych,
• Głównego Inspektora Sanitarnego,
• Prokuratora Generalnego,
• Komendanta Głównego Policji,
• Szefa Służby Celnej,
• Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów,
• Dyrektora Narodowego Instytutu Leków oraz
• Głównego Lekarza Weterynarii

Zadania Zespołu

Głównym celem zespołu jest:

• ustalanie kierunków przeciwdziałania zjawiska fałszowania produktów leczniczych,
• zapobieganie sprzedaży leków w miejscach nieuprawnionych,
• planowanie i wdrażanie działań dotyczących informowania o sfałszowanych produktach leczniczych,
• prowadzenie kampanii edukacyjnych na temat zagrożeń związanych z nabywaniem leków w miejscach nieuprawnionych.

Czytaj więcej na temat sfałszowanych produktów leczniczych oraz działalności Zespołu w serwisie Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego.