W swoim wystąpieniu wiceminister uznał wydarzenia, które rozgrywają się na Białorusi za przebudzenie Narodu Białoruskiego i element jego procesu formacyjnego - nabywania świadomości obywatelskiej. Trwająca od sierpnia rewolucja godności jest początkiem wielkiej, nieodwracalnej zmiany. Historycznie stanowi ona domknięcie procesu politycznego i społecznego rozpadu ZSRR. Wiceminister zauważył, że „procesy społeczne nie podlegają zamknięciu w granicach jednego państwa, zwłaszcza kiedy narody łączy tak wiele czynników historycznych, kulturowych, mentalnościowych” i „chociaż czasowo przemiany zachodziły w odstępie dekad, to we wszystkich trzech państwach (Polska, Białoruś, Ukraina) ich inicjatorem był oddolny ruch społeczny i w każdym przypadku Rosja była problemem”.

Sposobem wyjścia Białorusi z politycznego pata jest organizacja nowych, wolnych i sprawiedliwych wyborów prezydenckich. Będzie to dobra baza do rozpoczęcia reform w kraju, z konstytucyjną włącznie. OBWE jest organizacją, która może odegrać konstruktywną rolę i pomóc Białorusi. Posiada ona  doświadczenie i instrumenty, żeby ułatwić nawiązanie dialogu  i wprowadzić kraj na ścieżkę procesów demokratycznych. Oferta ze strony Zachodu wzywająca władze w Mińsku do podjęcia dialogu ze społeczeństwem obywatelskim i przedkładająca pomoc w przeprowadzeniu pokojowej transformacji pozostaje otwarta.

Według wiceministra na sytuację w Białorusi trzeba patrzeć przez pryzmat regionu. „Polska, Ukraina i Litwa są krajami, gdzie Białorusini szukają ochrony przed własnym państwem i pomoc tę otrzymują. Wynika ona z poczucia solidarności i ze zrozumienia ich dążeń. Życzliwość sąsiadów i dłoń wyciągnięta w potrzebie to duże wparcie – wiemy to z własnych doświadczeń. To wszystko buduje kapitał zaufania potrzebny dla rozwijania dobrosąsiedzkich relacji i współpracy”. Wiceminister przypomniał, że Polska zawsze zachęcała do tego, aby jej wschodni sąsiedzi dbali o wzajemne relacje i starała się angażować Kijów i Mińsk w formaty umacniające tę współpracę. Wyraził nadzieję, że w nieodległej przyszłości powrót do tych koncepcji będzie możliwy. Zdaniem wiceministra istnieje duży potencjał do wspólnego polsko-ukraińskiego zaangażowania, zarówno we wsparcie procesów demokratycznych u naszego sąsiada, jak i w dbanie o zrozumienie zachodzących u niego i wokół  niego procesów przez naszych zachodnich partnerów.  

 

Biuro Rzecznika Prasowego
Ministerstwo Spraw Zagranicznych

 

fot. MSZ