Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych

IJHARS dbając o interesy zarówno polskich konsumentów, jak i polskich rolników ze szczególną uwagą obserwuje import świeżych owoców i warzyw z krajów trzecich, a w razie potrzeby przeprowadza wyrywkowe kontrole w obrocie.

Doraźne kontrole jakości handlowej ogórków

Aktualnie szczególną uwagę zwracają ogórki pochodzące z Rosji i Białorusi z uwagi na otrzymywane przez Inspekcję sygnały o podejrzeniach wystąpienia w obrocie ogórków z zafałszowanym krajem pochodzenia.

W okresie od 18 lipca do 22 września 2025 r. IJHARS przeprowadziła doraźną kontrolę jakości handlowej ogórków świeżych w podmiotach na terenie trzech województw.

Wyniki kontroli

Skontrolowano ogółem 77 partii świeżych ogórków o łącznej masie 1 299,64  ton. Celem kontroli było sprawdzenie jakości handlowej oraz znakowania świeżych ogórków w zakresie zgodności z wymaganiami określonymi prawem, zwłaszcza rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2023/2429 z dnia 17 sierpnia 2023 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 w odniesieniu do norm handlowych dotyczących sektora owoców i warzyw, niektórych przetworów owocowych i warzywnych oraz sektora bananów oraz uchylającego rozporządzenie Komisji (WE) nr 1666/1999 oraz rozporządzenia wykonawcze Komisji (UE) nr 543/2011 i (UE) nr 1333/2011, a tym samym zostały wprowadzone do obrotu na rynku Unii Europejskiej.

Skontrolowano 16 podmiotów wprowadzających do obrotu świeże ogórki, ze szczególnym uwzględnieniem importu tych warzyw z Rosji i Białorusi, w tym: 10 prowadzących sprzedaż hurtową lub działających na rynkach hurtowych; 4 importerów oraz 2 producentów. Wszystkie skontrolowane partie spełniały wymogi norm handlowych UE w zakresie jakości, dojrzałości, klasyfikacji, wielkości i prezentacji.

Zakres stwierdzonych błędów

Nieprawidłowości stwierdzono w 4 podmiotach (25%), w tym u 2 importerów, w 1 hurtowni oraz w 1 podmiocie prowadzącym sprzedaż na rynku hurtowym.

Inspektorzy IJHARS sprawdzili w opisywanym okresie 77 partii świeżych ogórków:

• 8 partii  o masie 36,36 ton – pod względem jakości i znakowania
• 69 partii  o łącznej masie 1 263,28 ton  – w zakresie dokumentacji towarzyszącej (m.in. faktur i dokumentów handlowych), głównie z Rosji i Białorusi.

Nieprawidłowości stwierdzono w przypadku 52 partii ogórków (67,5%) o łącznej masie 944,43 ton. Dotyczyły one znakowania i dokumentów handlowych (49 partii ogórków z Rosji i Białorusi o łącznej masie 941,45 ton).

• Znakowanie: nieprawidłowości dotyczyły całkowitego braku oznakowania opakowań.
• Dokumentacja towarzysząca: stwierdzono m.in. brak dokumentów sprzedaży, brak jednoznacznego wskazania kraju pochodzenia na fakturach.

W jednym z podmiotów prowadzących sprzedaż hurtową ogórków z Rosji i Białorusi nie było możliwe zidentyfikowanie odbiorców – sprzedaż 13 partii (281 ton) odbyła się na podstawie dokumentów WZ, które nie zawierały informacji o odbiorcy.

Ponadto w 4 podmiotach (25%) stwierdzono brak przekazania do organów IJHARS informacji o prowadzonej działalności lub o ilości owoców i warzyw wprowadzonych do obrotu w poprzednim roku kalendarzowym, co narusza art. 17 ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r. o organizacji rynków owoców i warzyw oraz rynku chmielu.

Dalsze działania i sankcje

Kontrole są w toku – prowadzone są postępowania administracyjne. W związku z ze stwierdzonymi nieprawidłowościami wobec podmiotów zastosowane zostaną sankcje przewidziane prawem. Za stwierdzone nieprawidłowości mogą zostać nałożone kary:

• za niespełnienie wymagań jakościowych – od 500 zł do pięciokrotności wartości uzyskanej korzyści majątkowej,
• za odmowę okazania dokumentów lub brak obowiązkowych informacji – do 20-krotnego przeciętnego wynagrodzenia,
• mandaty karne od 50 do 500 zł m.in. za:
  • brak przekazania informacji o działalności do organów IJHARS,
  • brak cech legalizacji wag,
  • brak identyfikacji odbiorców.

IJHARS chroni uczciwy rynek

Działania kontrolne prowadzone przez IJHARS mają na celu zapewnienie przejrzystości rynku oraz ochronę uczciwej konkurencji. Inspekcja reaguje na sygnały z rynku, a każda informacja o możliwych nieprawidłowościach w imporcie świeżych owoców i warzyw jest wnikliwie weryfikowana.

Informacja dla konsumenta

Zgodnie z prawem w przypadku świeżych owoców i warzyw konsument musi być informowany o państwie pochodzenia!

Produkty mogą być wystawione na sprzedaż, pod warunkiem że handlowiec umieści w widocznym miejscu w pobliżu produktu czytelne, szczegółowe informacje. Informacje te nie mogą wprowadzać konsumenta w błąd i powinny zawierać następujące dane:

- w przypadku owoców i warzyw objętych ogólną normą handlową, np. ogórków:

• nazwę i adres pakującego lub wysyłającego,
• państwo pochodzenia.

- w przypadku owoców i warzyw objętych szczegółowymi normami handlowymi, np. pomidorów, jabłek czy sałaty, dodatkowo:

• nazwę produktu jeśli produkt nie jest widoczny z zewnątrz,
• klasę jakości,
• nazwę odmiany,
• wielkość lub, w przypadku owoców pakowanych w rzędach i warstwach, liczbę sztuk.

Więcej informacji na temat wymagań jakości handlowej dla świeżych owoców i warzyw znajdziesz pod linkiem:

Owoce i warzywa - Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych - Portal Gov.pl

Zachęcamy również do lektury artykułu na temat wymagań w zakresie znakowania owoców i warzyw:

Znakowanie owoców i warzyw - nowe przepisy dla handlowców. - Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych - Portal Gov.pl

Link do materiału video na naszym kanale YouTube: https://youtube.com/shorts/FaphKCEA4GE?feature=share