Polska jednym z 5 państw UE wybranych do instalacji systemu superkomputerowego nowej generacji 

Europejskie Wspólne Przedsięwzięcie w dziedzinie Obliczeń Wielkiej Skali (EuroHPC Joint Undertaking) wytypowało pięć miejsc, w których zostaną zainstalowane nowe superkomputery budujące paneuropejską infrastrukturę przetwarzania danych. Są to: Grecja, Irlandia, Niemcy, Polska i Węgry.

W Polsce pod koniec 2023 roku powstanie system skali mid-range o mocy kilkukrotnie większej niż najszybszy obecnie superkomputer w Polsce (Athena). Operatorem nowego superkomputera będzie Akademickie Centrum Komputerowe CYFRONET AGH w Krakowie, a dostęp dla polskich naukowców zostanie zapewniony w ramach infrastruktury PLGrid. Podobnie jak istniejące superkomputery EuroHPC nowe systemy będą dostępne dla szerokiego grona użytkowników europejskich reprezentujących środowisko naukowe, przemysł i sektor publiczny.

Ministerstwo Edukacji i Nauki zadeklarowało wsparcie projektu w ramach Wspólnego Przedsięwzięcia EuroHPC w wysokości ok. 12 mln euro. 

Cele przedsięwzięcia

Celem budowy infrastruktury EuroHPC JU jest umożliwienie prowadzenia badań naukowych w znacznie większej skali niż do tej pory, a także opracowywanie nowych rozwiązań, które będą mogły zostać zastosowane w wielu obszarach, szczególnie w zakresie projektowania leków i nowych materiałów oraz walki ze skutkami zmiany klimatu i procesów antropogenicznych. Spodziewanym efektem oddania do użytku superkomputerów EuroHPC JU jest rozwój nauki i zwiększenie potencjału innowacyjnego dla gospodarki, a docelowo poprawa jakości życia obywateli.

Komputery w ramach EuroHPC JU

Obecnie w ramach inicjatywy działa pięć komputerów zaliczanych do najpotężniejszych superkomputerów na świecie, tj. LUMI w Finlandii, Vega w Słowenii, MeluXina w Luksemburgu, Discoverer w Bułgarii i Karolina w Czechach. Trwają też prace nad kolejnymi trzema superkomputerami: LEONARDO we Włoszech, Deucalionem w Portugalii i MareNostrum 5 w Hiszpanii. 

Superkomputer LUMI to obecnie najszybszy i najbardziej efektywny energetycznie superkomputer Europy i trzeci na świecie według ogłoszonych w czerwcu 2022 list TOP500 i Green500. Jest efektem działania konsorcjum, w skład którego wchodzi również Polska reprezentowana przez Ministerstwo Edukacji i Nauki oraz ACK Cyfronet AGH. Polscy naukowcy uzyskali już pilotażowy dostęp do zasobów superkomputera LUMI. 

PLGrid – punkt dostępowy do maszyn światowej klasy

Superkomputer mid-range planowany do sfinansowania w Polsce stanie się częścią krajowej infrastruktury PLGrid, podobnie jak obecnie najszybszy polski superkomputer Athena.

Zainstalowana w Cyfronecie Athena osiąga teoretyczną moc obliczeniową 7,7 PetaFlopsa, co zapewniło maszynie 105 miejsce na czerwcowej liście TOP500. Moc obliczeniowa Atheny dla obliczeń AI to prawie 240 PetaFlopsów, a w rankingu najbardziej ekologicznych superkomputerów Green500 zajmuje bardzo wysoką 9 pozycję.

Rozwijany przez konsorcjum PLGrid wachlarz możliwości oferowanych dla użytkowników PLGrid obejmuje także dostęp dla polskich naukowców do superkomputera LUMI. W ten sposób Portal PLGrid jest i będzie jeszcze bardziej dla polskich naukowców punktem dostępowym do komputerów znajdujących się w światowej czołówce. Dzięki zunifikowanemu systemowi uwierzytelniania użytkownika i wspólnemu helpdeskowi PLGrid badacze z jednostek naukowych z całej Polski korzystają z zasobów mocy obliczeniowej, pamięci oraz pakietów specjalistycznego oprogramowania.